Francisco de Paula Santander
| Francisco de Paula Santander | |
 Franciscov portret | |
| Biografija | |
|---|---|
| Datum rođenja | 2. april 1792. |
| Mesto rođenja | Villa del Rosario (Kolonija Vicekraljevstvo Nova Granada) |
| Datum smrti | 17. decembar 1830. |
| Mesto smrti | 2. april 1792. (Republika Nova Granada) |
| Veroispovest | katolik |
| Supružnik | Sixta Tulia Pontón y Piedrahita |
| Mandat(i) | |
| predsednik Republike Nova Granada | |
| 1833. — 1837. | |
| Prethodnik | José María Obando |
| Naslednik | José Ignacio de Márquez |
| podpredjsjednik Velike Kolumbije | |
| 1821 — 1827 | |
| Prethodnik | Francisco Antonio Zea |
| Naslednik | Juan German Roscio |
uredi  |
|
Francisco de Paula Santander (Villa del Rosario, 2. april 1792. - Bogotá, 6. maj 1840.), bio je vojnik, državnik i uz Simóna Bolívara lider Borbe za nezavisnost Latinske Amerike, koji je u periodu 1833. - 1837. bio predsjednik novoosnovane Republike Nova Granada (Kolumbija).[1]
Biografija[uredi | uredi kod]
Santander je napustio pravni fakultet 1810. kako bi se pridružio ustaničkoj vojsci u kojoj je brzo je napredovao. Izbjegao je španjolsku kontraofenzivu 1816. i zarobljavanje bijegom na istok u dolinu Orinica. U bolívarovu vojsku se vratio 1819. kao brigadni general i sudjelovao u presudnim bitkama za oslobođenje Vicekraljevstva Nova Granada.[1]
Nakon oslobođenja postao je potpredsjednik Velike Kolumbije, u kojoj su tada bili i današnja Venecuela i Ekvador. Dobar dio vremena prije 1827. bio je i predsjednik za Bolívarove odsutnosti. Santander se pokazao kao efikasni državnik, koji se drži demokratskih i republikanskih principa.
Ubrzo nakon stjecanja nezavisnosti Santander i Bolívar su se počeli sukobljavati zbog političkih razlika, kulminacija njihovih zatrovanih odnosa počela je 1826., kad je Bolívar odlučio pod svaku cijenu zadržati Venecuelu sastavu Velike Kolumbije, što Santander nije odobravao.[1]
Neuspjeli pokušaj atentata na Simóna Bolívara u septembru 1828., kad su zavjerenici upali u njegovu Palaču San Carlos u Bogoti da ga ubiju, a on se spasio bijegom kroz prozor, umalo je koštala Santandera života, jer je osuđen na smrt kao inicijator zavjere. Život mu je pomilovao sam Bolivar, ali je osuđen na egzil.[1]
Nakon što se Velika Kolumbija raspala 1830., - 1831. je osnovana nova Republika Nova Granada i donešen novi ustav 1832., Santander je pozvan u zemlju da prezme dužnost predsjednika u aprilu 1833.[1]
Njegov mandat koji je trajao do 1837. protekao je manje više u redu, iako ga je njegov animozitet prema bolivaristima ponovno skoro koštao glave, jer je protiv njega izvršio neuspješni državni udar general José Sarda. Nakon tog je bio senator za provinciju Novu Granadu. Nakon njegove smrti počeo je dvogodišnji građanski rat.[1]
