Jip Man
„Ip Man” preusmjerava ovdje. Za ostala značenja, v. Ip Man (razvrstavanje).| Yip Man | |
|---|---|
 Yip Man | |
| Rođenje | 1. 10. 1893. Foshan, Guangdong, Kina |
| Smrt | 2. 12. 1972. (dob: 79) 149 Tung Choi Street, Mong Kok, Kowloon, Hong Kong[1] rak grl |
| Ostala imena | Ip Man, Yip Kai-man |
| Prebivalište | Hong Kong |
| Nacionalnost | kineska |
| Stil | Wing Chun |
| Rang | velemajstor |
| Zanimanje | majstor borilačkih vještina |
| Supružnik | Cheung Wing-sing (pojednostavljeni kineski: 张永成; tradicionalni kineski: 張永成; pinyin: Zhāng Yǒngchéng) |
| Znamenita rodbina | Ip Chun (sin, r. 1924) Ip Ching (sin; r. 1936) |
| Znameniti učenici | Bruce Lee Lok Yiu Leung Sheung Wong Shun Leung William Cheung |
Jip Man (1 Octobar 1893 – 2 Decembar 1972), na mandarinskom Je Vun
Prvi period[uredi | uredi kod]
Jip Man je rodjen kao treće od četvoro dece bračnog para Jip Oi Dora i Ng Šui u Fošanu u provinciji Guandong.Imao je starijeg brata Jip Kai Gaka i stariju sestru Jip Van Mei i mladju sestru Jip Van Hum .Odrastao je u bogatstvu i raskoši budući da je njegov otac Jip Oi Dor bio uspesan trgovac opijumom i posedovao nekoliko brodova kojima je otpremao opijum sirom Azije( trgovina opijumom je u to vreme bila legalna delatnost ) . Primio je klasično kinesko obrazovanje karakteristično za najbogatiji sloj stanovništva toga doba. Jip Man je počeo svoj Ving Čun trening sa 13 godina kod Čan Vah Šuna koji tada imao preko 70 godina .Jip Man je bio četrnaesti I poslednji učenik Čan Vah Šuna. Čan Vah Šun umire šest meseci nakon dolaska Jip Mana u nejgovu skolu i dalji Jipov trening preuzima Ng Čan So, najstariji učenik Čan Vah Šuna. Kod Ng Čan Soa Jip Man ostaje tri godine sve do odlaska na koledž “Sveti Stefan” u Hong Kongu , školu za bogate kineze i strance koji su ziveli na dalekom istoku. Kao tvrde Jip Manovi učenici ,tokom boravkana koledžu Jip Man je bio predstavjen Leung Biku , sinu učiteja Čan Vah Šuna. Jip Man postaje njegov učenik i trenira sa Leung Bikom do svog povratka u Fošan . Interesantno je napomenuti da ne postoje nikakvi tragovi postojanja Leung Bika niti je Jip Man sam ikada tvrdio da je bio njegov učenik . Priča je potekla od najstarijih Jip Manovih učenika , prvenstveno Leung Šeunga. Sa druge strane Moj Jat, Jip Manov rodjak i učenik je izneo interesantnu priču gde tvrdi da je “Leung Bik”, Jip Manov učitelj iz studentskih dana zaparavo Fung Vah , učenik i rodjak Leung Jana . U prilog ovoj priči ide i činjenca da su ceremonijal majstori na sahrani Fung Vaha bili Moj Jat i Jip Manovi sinovi , Jip Čun i Jip Čing , te da su nastavili da mu odaju poštu sve do današnjih dana .
Jip Man se vratio u Fošan Yip returned to Foshan sa 24 . godine starosti i zaposlio se kao policajac .Nije imao zvaničnu školu ali je podučavao nekoliko bliskih prijatelja I rodjaka . Najpoznatiji učenici iz tog perioda su Chow Kwong-yue (周光裕), Kwok Fu (郭富), Lun Kah (倫佳), Chan Chi-sun (陳志新) and Lui Ying (呂應). Medju njima Chow Kwong-yue je bio najtalentovaniji ali je napustio borilačke veštine I posvetio se trgovini . Kwok Fu i Lun Kah su nastavili da podučavaju učenike nakon odlaska Jip Mana iz Fošana . Chan Chi-sun i Lui Ying su takodje prebegli u Hong Kong ali nisu primali učenike .Jip je živeo kod Kwok Fua tokom kjapansko kineskog rata i vratio se u Fošan nakon završetka sukoba kako bi nastavio karijeru u policji . Godine 1949 Jip Man je prinudjen da prebegne u Makao a zatim u Hong Kong nakon sto su komunisti došli na vlast u Kini .Jip Man je bio pripadnik Kuomintang partije Čang Kaj Šeka te je razumljivo njegovo bekstvo iz Kine gde ga je sasvim sigurno čekala smrtna kazna .
Život u Hong Kongu[uredi | uredi kod]
Po dolasku u Hong Kong , Jip Man je prihvatio i obezbedio mu smeštaj Leung Šeung , njegov prijatelj i prvi učenik . U početku škola borenja nije radila najboje jer se većina učenika zadržavala svega mesec ili dva . Škola je menjala lokaciju dva puta ,prvi put U ulicu“ Castle Peak“ u oblasti Sham Shui Po a potom u ulicu Tat (利達街)u oblasti Yau Ma Tei. Do tada su neki učenici već završili obuku i otvorili sopstvene škole te učestvovali na turnirima i poluileglanim borbama gde su postgli zapažene rezultate i tako stvorili dobru reputaciju Jip Mnovog sistema borenja . Godine 1967. Jip Man sa nekoicinom svojih učenika osniva „ Ving Tsun Athletic Association (詠春體育會)“.[2][3]
Jip Man je bio uživalac opium.[4] Jedan od Jip Manovh učenika , Dancan Leung, tvrdi da je Jip Man koristio novac od članarina kako bi obezbedio opijum.[5]
Smrt i nasledje[uredi | uredi kod]
Jip Man je umro drugog Decembra 1972. u svom stanu u ulici Tung Choi Street broj 149 u Hong Kongu,[1] from throat cancer, only months before Bruce Lee.[6]
Najznačajnije dostignuće Jip Mana je globalno širenje Ving Čuna. Njegovi najpoznatiji učenici su: Leung Sheung, Lok Yiu, Chu Shong-tin, Wong Shun Leung, Wong Kiu (王喬), Yip Bo-ching (葉步青), William Cheung, Hawkins Cheung, Bruce Lee, Wong Long, Wong Chok, Law Bing, Lee Shing, Ho Kam-ming, Moy Yat, Duncan Leung, Derek Fung Ping-bor (馮平波), Chris Chan Shing (陳成), Victor Kan, Stanley Chan, Chow Sze-chuen, Tam Lai, Lee Che-kong, Kang Sin-sin, Simon Lau, his nephew Lo Man Kam, Leung Ting, i njegovi sinovi Ip Ching and Ip Chun.
Iza Jip Mana je takodje ostala pisana istorija Ving Čuna .Mnogi predmeti iz svakodnevnog života Jip Man su izloženi u fošanskom muzeju posvećenom njegovom životu i radu.
Uticaj na popularnu kuturu[uredi | uredi kod]
Film Ip Man, je ostvarnje koje veoma slobodno i netačno oslikava zivot Jip Man u period izmedju 1930 i 1949. Ovo je prvi fim baziran na životu Jip Mana .Nastavk Ip Man 2se fokusria na Jip Manov život nakon odaska u Hong Kong i bavi setakodje i njegovim učenicima , izmedju ostaih i Bruce Lee.
Još jedan film o Jip Manu se pojavio u bioskopima 2010. U ovom filmu pod nazivom “Jip Man , legenda je rodjena “The Legend is Born – Ip Man,pojavljuje se Jip Čun koji tumači lik Leung Bika
Izvori[uredi | uredi kod]
- ↑ 1,0 1,1 „影武者‧ 葉問次子葉正專訪 (Exclusive Interview with Ip Man's second son Ip Ching)” (kineski). Ming Pao Weekly Online. Arhivirano iz originala na datum 2013-09-08. Pristupljeno 18. II 2013. »旺角通菜街一百四十九號一個單位內， ... 傳奇的老者在那個單位的一張沙發上遽然離世。 [Prijevod: ... u jedinici na adresi 149 Tung Choi Street, Mong Kok, ... legendarni starac je iznenada preminuo na kauču u toj jedinici.]«
- ↑ Ip Ching, Ip Man: Portrait of a Kung Fu Master (Springville, UT: King Dragon Press, 2001)
- ↑ Ip Man Ving Tsun 50th Anniversary Journal (Hong Kong: Ving Tsun Athletic Association Limited, 2005)
- ↑ Bruce Lee: Fighting Spirit: A Biography, Bruce Thomas, p. 208 "Both Bruce's father and even his wing chun master Yip Man were no strangers to the opium pipe."
- ↑ May 16, 2009 (2009-05-16). „Asia Times Online :: China News, China Business News, Taiwan and Hong Kong News and Business”. Atimes.com. Arhivirano iz originala na datum 2017-04-02. Pristupljeno 2012-10-12.
- ↑ Title: Complete Wing Chun: The Definitive Guide to Wing Chun's History and Traditions, Author(s): ~ Robert Chu, Rene Ritchie,Y. Wu, Page:9, Paperback: 160 pages, Publisher: Tuttle Publishing; 1st edition (15 June 1998), Language: English, ISBN 0-8048-3141-6, ISBN 978-0-8048-3141-3