Čistka liberala u Srbiji – razlika između verzija
Nema sažetka izmjene |
Nema sažetka izmjene |
||
| Red 14: | Red 14: | ||
* [[Latinka Perović]] (sekretar CK) |
* [[Latinka Perović]] (sekretar CK) |
||
* [[Bora Pavlović]] (sekretar GK SK Beograda). Sledi čistka "liberala" u Srbiji i drugim republikama. |
* [[Bora Pavlović]] (sekretar GK SK Beograda). Sledi čistka "liberala" u Srbiji i drugim republikama. |
||
Iz solidarnosti sa njima i [[Koča Popović]] je tada dao ostavku na sve funkcije<ref name="Milosavljević">[http://www.helsinki.org.rs/serbian/doc/Svedocanstva%2037.pdf Olivera Milosavljević, Dva razgovora sa Latinkom Perović]</ref> |
Iz solidarnosti sa njima i [[Koča Popović]] je tada dao ostavku na sve funkcije,<ref name="Milosavljević">[http://www.helsinki.org.rs/serbian/doc/Svedocanstva%2037.pdf Olivera Milosavljević, Dva razgovora sa Latinkom Perović]</ref> u potpunosti se povukavši iz politike.<ref name="Čkrebić">[http://www.vreme.com/cms/view.php?id=1055287 Tajna Koče Popovića]</ref> Nakon što su podneli ostavke, Nikezić i Tepavac odlaze u prvoboračku prevremenu penziju, na koju su imali pravo, a Latinka Perović piše svoju doktorsku disertaciju. Našli su se u strogoj izolaciji, koja je postala naročito neprijatna kad je štampa počela pisati o njima kao antititovskoj grupi. Družili su se po stanovima sa Kočom Popovićem, i još nekolicinom najbližih istomišljenika. Ipak, najgore je prošao [[Mirko Čanadanović]], kome su uskratili pasoš kad je morao na operaciju srca, kakva se tada još nije izvodila u Jugoslaviji.<ref name="novossti"/> |
||
== Tumačenja == |
== Tumačenja == |
||
Verzija na datum 4 novembar 2013 u 18:31
Čistka "liberala" u Srbiji je kolokvijalni naziv za prinudnu smenu srpskog partijskog rukovodstva usled Titovog pritiska 1972. godine.
Tada su pod optužbom za „liberalizam“ nasilno smenjeni Marko Nikezić, Latinka Perović, Bora Pavlović, Mirko Tepavac, a iz solidarnosti sa njima povukao se i Koča Popović. Zbog politike koju je vodilo tadašnje partijsko rukovodstvo Srbije, oni su etiketirani "liberalima" i bili su izloženi žestokoj kampanji kao antititoisti, sovjetofobi, i slično.
Sled događaja
Hrvatski MASPOK je ugušen krajem 1971. nakon 21. sjednice Predsjedništva Saveza komunista Jugoslavije. Bilo je to vreme kad su ojačale tendencije nacionalne državnosti republika i postojao je strah od slabljenja državnog centralizma. Liberali su sumnjičeni i da su pomirljivi prema kritici federalnog centralizma i zahtevima za slabljenje kom-partijskog monopola. Prigovarano im je i što ne žele da osude hrvatski maspok.[1]
18. 10. 1972. je u medijima objavljeno "pismo" Tita i SKJ - poziv na borbeniju partiju, "demokratski centralizam" i veći nadzor SKJ nad društvom. Narednih dana dolazi do sastanka jugoslovenskog predsednika Tita i srbijanskih rukovodilaca.
26. oktobra 1972. godine podneli su ostavke visoki funkcioneri CK SK Srbije:
- Marko Nikezić (predsednik CK SK Srbije)
- Latinka Perović (sekretar CK)
- Bora Pavlović (sekretar GK SK Beograda). Sledi čistka "liberala" u Srbiji i drugim republikama.
Iz solidarnosti sa njima i Koča Popović je tada dao ostavku na sve funkcije,[2] u potpunosti se povukavši iz politike.[3] Nakon što su podneli ostavke, Nikezić i Tepavac odlaze u prvoboračku prevremenu penziju, na koju su imali pravo, a Latinka Perović piše svoju doktorsku disertaciju. Našli su se u strogoj izolaciji, koja je postala naročito neprijatna kad je štampa počela pisati o njima kao antititovskoj grupi. Družili su se po stanovima sa Kočom Popovićem, i još nekolicinom najbližih istomišljenika. Ipak, najgore je prošao Mirko Čanadanović, kome su uskratili pasoš kad je morao na operaciju srca, kakva se tada još nije izvodila u Jugoslaviji.[1]
Tumačenja
Koča Popović je smenu srpskog rukovodstva ocenio kao jednu vrstu dvorskog, odnosno državnog udara:
Posle onoga što je učinjeno sa Srbima (Nikezićevom ekipom) postalo mi je jasnije šta se događa i kuda idemo jer je to, po mojoj oceni, bila jedna vrsta dvorskog (državnog) udara. .... Ocenio sam to kao zaverenički obračun s legitimnim zastupnicima demokratske orijentacije u Savezu komunista, u Srbiji i u Jugoslaviji.[4]
Jedan od smenjenih, Mirko Tepavac, smatra da je obračun sa njima bilo odbacivanje reformi SFRJ:
Obračun sa tzv. liberalima 1972. bio je odbacivanje već uveliko sazrele potrebe za demokratskim reformama samoupravnog socijalizma Jugoslavije.[1]