Nekropola Kalufi
| Nekropola stećaka Kalufi | |
|---|---|
 Svjetska baština – UNESCO | |
 | |
 Bosna i Hercegovina, Kalufi, Nevesinje | |
| Registriran: | 2016. |
| Vrsta: | Kulturno dobro |
| Mjerilo: | iii, vi |
| Ugroženost: | yes |
| Referenca: | UNESCO |
Nekropola Kalufi naselje Kalufi, opština Nevesinje, nalazi se na listi 30 srednjovjekovnih nekropola stećaka koje su 2016. godine proglašene Svjetskom baštinom UNESCO-a. Na listi su 22 nekropole u Bosni i Hercegovini, po 3 u Srbiji i Crnoj Gori, a 2 u Hrvatskoj. [1] Nekropola je i nacionalni spomenik BiH. [2]
Selo Krekovi se nalazi na južnim obroncima planine Crvanj i obodu Nevesinjskog polja. Do Krekova se dolazi lokalnim putem iz Kifinog Sela.
Nekropola Kalufi najveća je nekropola stećaka u Bosni i Hercegovini. Broji 462 stećka, od čega 295 ploča, 150 sanduka, 3 sljemenjaka i 14 antičkih spolija u sekundarnoj upotrebi. Prostire se na površini od oko 18000 m 2. Stećci su klesani od krečnjaka boljeg kvaliteta, većinom pravilno oblikovani, ali ima primjeraka slabije obrade i čak amorfnih. Ukrašeno je 14 ploča, 28 sanduka, 2 sljemenjaka, ukupno 44 spomenika.[3][4]
Ukrasi na nekropoli Kalufi su ograničeni na nekoliko motiva kao što su: statusni motivi - mač, štit kao heraldički znak, mač i štap; od simboličnih motiva - rozeta, polumjesec, plastične polujabuke i krst: obični, sa dvostrukim poprečnim krakom ili sidrom na završecima krakova, i antropomorfni. Od dekrorativnih motiva ponavljaju se tordirani vijenci i krugovi. Zastupljene bordure na nekoliko spomenika su u vidu tordirane trake ili povijene lozice sa trolistovima. Raspored motiva je vrlo pojednostavljen. Najčešće se javljaju na vodoravnoj strani ploča ili sanduka, sami, a ponekad u kombinaciji najviše da dva do tri motiva.
Arhitektonski motiv se javlja na jednom sanduku čije su sve uspravne plohe ukrašene “saracenskim” arkadama.[4]
Ljudske figure pojavljuju se na 2 spomenika: br.13 i 41- muška figura sa štitom i mačem. Najukrašeniji je sanduk br. 43 sa nekoliko urezanih scena: turnir, dvoboj, kolo i lov.[5]
- Šefik Bešlagić, Sarajevo: Veselin Masleša, 1971. STEĆCI, KATALOŠKO-TOPOGRAFSKI PREGLED
- ↑ „Državna komisija”. Državna komisija. Arhivirano iz originala na datum 2020-01-17. Pristupljeno 2017-02-14.
- ↑ „Nekropola Kalufi”. Nekropola Kalufi. Arhivirano iz originala na datum 2016-08-17. Pristupljeno 13. 10. 2016.
- ↑ „Šefik Bešlagić: STEĆCI, KATALOŠKO-TOPOGRAFSKI PREGLED”. Šefik Bešlagić: STEĆCI, KATALOŠKO-TOPOGRAFSKI PREGLED. Pristupljeno 9. 2. 2017.
- ↑ 4,0 4,1 „Nada Miletić: STEĆCI – Umjetnost na tlu Jugoslavije”. Nada Miletić: STEĆCI – Umjetnost na tlu Jugoslavije. Pristupljeno 9. 2. 2017.
- ↑ „Šefik Bešlagić: STEĆCI – KULTURA I UMJETNOST”. Šefik Bešlagić: STEĆCI – KULTURA I UMJETNOST. Pristupljeno 9. 2. 2017.
