Miloš Miladinović
Miloš Miladinović (Donji Vakuf, 1876 - Sarajevo, 1934) je jedan od rijetkih domaćih neimara za vrijeme austrougarske vladavine u Bosni i Hercegovini, kada su to, uz rijetke izuzetke, bili doseljenici iz zemalja Monarhije. Nije imao akademsko obrazovanje, ali je kao građevinski tehničar bio građevinski poduzetnik.[1]
Srednju tehničku školu u Sarajevu završio je 1896. godine. Bila je to odlična škola, u kojoj su učenici sticali temeljno obrazovanje, što se najbolje potvrdilo u uspješnoj praksi prvih školovanih graditelja Bosne i Hercegovine i vlasti. Poznati sarajevski inženjeri i arhitekte angažovani su na određeno vrijeme za stručne predmete. Među njima su i visoki funkcioneri Građevinskog odjela Zemaljske vlade, a od osnivanja do 1908. i Josip Vancaš, koji je ujedno i najznačajniji arhitekta u historiji Bosne i Hercegovine. Na kraju trećeg razreda učenici su polagali stručni ispit i na osnovu "svjedodžbe o osposobljenosti" imali su pravo polaganja "građevinskog ispita za Bosnu i Hercegovinu" nakon tri godine prakse.
U različitim izvorima zabilježena je aktivna graditeljska djelatnost Miloša Miladinovića u periodu od tridesetak godina. Period njegove najveće graditeljske aktivnosti je prvo desetljeće XX vijeka kada je podignuta i zgrada „Prosvjete“. Tada je uspio realizirati više arhitektonski vrijednih objekata, posebno secesionističkih, pri čemu nije došlo do ponavljanja unatoč velikoj produkciji. Prihvatao je sve vidove secesije, podstičući bogatiji i složeniji razvoj arhitektonskih ideja.[2].
Odlikovan je Kraljevskim ordenom Svetoga Save, V red, 1921.
.jpg)
Ostvarenja[uredi | uredi kod]
- Stambena zgrada Titova 86, Sarajevo
- Stambena zgrada u ulici (bivša Vojvode Putnika), 1910, Sarajevo
- Stambene zgrade u ulici Musa Ćazim Ćatića 12 i 14 (bivša Hajduk Veljkova), 1910.
- Stambena zgrada u ulici Bakarevića (bivša Dragice Pravice), 1910.
- Stambena zgrada u Despića ulici 3 (bivša Ognjena Price 3), 1910.
- Zgrada društva „Prosvjeta“ u ulici Sime Milutinovića 1, 1910. Objekat je u stilskom oblikovanju fasade kao cjeline i u pojedinačnim elementima izrazito secesionističko arhitektonsko ostvarenje. Proglašen je za nacionalni spomenik BiH.[3]
- Zgrada crkvene općine u ulici Titova 122, 1910.
- Stambena zgrada u ulici Koševo 26 (bivša Kralja Tomislava 26), 1910.
- Stambena zgrada u ulici Čekaluša 8 (bivša Nemanjina 8), 1910.
- Stambena zgrada u ulici Obala Kulina bana 14 (bivša Obala vojvode Stepe 14)
- Stambena zgrada na uglu ulica Kaukčije Abdulah eff. i Podgrmečke (stari nazivi)
- Zgrada u ulici Muvekita (bivša Veselin Masleša)
- Adaptacija enterijera postojeće zgrade
- Crkva uspenja presvete Bogorodice u Vođenici, 1913, Bosanski Petrovac. U kompoziciji zapremine i vanjske arhitekture, ova crkva je bila lijep i rijedak primjer spajanja narodne arhitekture, nacionalnih oblike gradnje i uticaje secesije. Miladinović je dao vrijedan i originalan arhitektonski projekat koji se izdvaja iz niza zajedničkih rešenja srpskih pravoslavnih crkava ovog vremena i prostora, gotovo u potpunosti oslanjajući se na autoritet srpskog srednjeg veka. Tokom istorije crkva je uništavana i obnovljana, prilikom čega su izgubljene navedene vrijednosti.
- Popravci na zgradi Banje na Ilidži (srušena 1985), 1919.
- Projekat „Paviljona za observaciju“ za bolnicu u Sarajevu, 1921.
- Kraljev dvorac u Han Pijesku, 1921/22.
- Dogradnja zgrade današnjeg Islamskog teološkog fakulteta u Sarajevu, Džulagina čikma, (stari naziv), srednje krilo, 1924.
- Trgovačka zgrada u ulici Kundurdžiluk 14, Sarajevo
- „Preduzeće za građevine i tehnički biro za planove, arhitekturu, procjene itd. konc. graditelja Miloša Miladinovića, 1925.
- Nacrt za gradnju stambene zgrade gosp. Ahmeda Borića u ulici Curak (stari naziv), 1929
- Stambena zgrada u ulici Petrakijina (bivša Nikola Tesla), Sarajevo
Literatura[uredi | uredi kod]
- Krzović, Ibrahim (2004). Arhitektura secesije u Bosni i Hercegovini. Kulturno naslijeđe, Sarajevo.
Reference[uredi | uredi kod]
- ↑ Božić, Jelena (2019). „Srpska pravoslavna crkva u Vođenici (1911–1913)” (rs). Glasnik udruženja arhivskih radnika RS 4 (11). DOI:10.7251/GUARS1911012. ISSN 1840-4626.
- ↑ „Nedžad Kurto: ARHITEKTURA BIH- Razvoj bosanskog stila”. Kulturno naslijeđe, Sarajevo. Pristupljeno 9. 2. 2017.
- ↑ „Zgrada Prosvjete u Sarajevu”. Komisija za nacionalne spomenike. Pristupljeno 13. 9. 2016.[mrtav link]
Literatura[uredi | uredi kod]
- Ibrahim Krzović - Arhitektura secesije u Bosni i Hercegovini, Kulturno naslijeđe, Sarajevo