Katastrofe strančarskih zabrana

Katastrofe strančarskih zabrana (黨錮之禍) je naziv koji se koristi za dva incidenta koji su se 160-ih zbili u kineskoj carskoj prijestolnici Luoyang te dali povod za višedecenijski period političke represije od strane režima dinastije Han. Oni su predstavljali manifestaciju dugo vremena akumuliranog nezadovoljstva konfucijanskih učenjaka i službenika te studenata carskih škola sa sve većim uticajem korumpiranih eunuha na carskom dvoru. Eunusi su, pak, tim frakcijama dali zajednički naziv "strančari" (黨人, dangren). Godine 166. je car Huan pod uticajem eunuha i nakon javnih protesta proveo masovnu čistku pohapsivši preko 200 najviših službenika i studenata; međutim, nitko od njih nije bio pogubljen te su nakon godinu dana pušteni. Godine 169. je došlo do druge čistke kada su eunusi nagovorili novog cara, 13-godišnjeg Linga da pohapsi "strančare" koji su ovaj put, pak, bili pogubljeni. Računa se da je tada stradalo oko 100 ljudi. Dio "strančara" je uspio pobjeći te se godinama krio po provincijama; među njima su bili i kasniji gospodari rata kao Yuan Shao i Kong Rong. Taj period represije je prekinut tek godine 184. kada je izbio ustanak Žutih turbana, a car Ling shvatio da bi im "strančari", ukoliko ne dobiju amnestiju, mogli pružiti podršku. Usprkos toga, Katastrofe strančarskih zabrana se među kineskim historičarima smatraju događajem koji je ozbiljno načeo autoritet dinastije Han i bitno doprinio njenom kolapsu u sljedećih nekoliko decenija.