Antipapa Ivan XVI

Ivan XVI. Ioannes XVI
Pravo ime	John Filagatto
Razdoblje papinstva	od 997. do 998.
Prethodni protupapa	Bonifacije VII.
Slijedeći protupapa	Grgur VI.
Pape imena Ivan
Portal:Kršćanstvo

Ivan XVI, (cca. 945 - cca. 1001), rođen kao Ivan Filagatto, bio je katolički protupapa od 997. do 998. godine. Bio je grčkog porijekla i poticao iz grada Rossano u Kalabriji, koje se tada nalazila pod bizantskom vlašću. Utjecaj je stekao kao kapelan Teofanu, bizantske princeze koja se udala za rimsko-njemačkog cara Otona II. Neko vrijeme je bio tutor Otonovog sina, budućeg cara Otona III. Kada se protiv cara okrenula rimska aristokracija na čelu sa Crescenciom Mlađim, godine 997. je podigla ustanak u kome je s mjesta pape svrgnut Otonov rođak Grgur V, a, uz podršku bizantskog cara Vasilija II, za novog papu izabran upravo Ivan Filagatto, koji je uzeo ime Ivan XVI. U februaru 998. su carske trupe ušle u Rim, svrgnule Ivana XVI i vratile Grgura V na mjesto pape. Ivan XVI je zarobljen, te su mu odrezane uši i nos, slomljeni prsti i izvađene oči; tek mu je na intervenciju Nila Mlađeg pošteđen život. Osakaćeni Ivan je odveden u samostan u Fuldi gdje je proveo ostatak života.

Njegov anti-pontifikat je kasnije izazvao zbrku među papskim historičarima. Iako nije bio legitimni papa, i iako su kasniji pape - Ivan XVII, XVIII i XIX uzeli svoja "redovna" imena - XVI, XVII i XVIII - kasniji historičari su ovog antipapu "prekrstili" u legitimnog papu i njegovim nasljednicima dali "dodatne" brojeve.