Franjevački samostan i crkva u Širokom Brijegu
Franjevački samostan i crkva u Širokom Brijegu pripadaju rimokatoličkoj crkvi, Mostarsko-duvanjska biskupija, Bosna i Hercegovina.
Gradnja crkve blaženoj Djevici Mariji počela je 1846. god. Gradnju su odobrili sultan Abdul-Medžid fermanom iz 1845. godine i hercegovački vezir Ali-paša Rizvanbegović bujruntijom iz 1846. godine. Već 1905 je srušena kada je počela i izgradnja današnje građevine. Do 1910. godine završeni su zidarski radovi i krov. Godine 1939. urađeni su od kamena svodovi bočnih lađa, kada je crkva i omalterisana iznutra. Sjeverni zvonik je dozidan 1927. godine a južni 1969. godine. Glavni oltar, koji je izrađen od kamena, postavljen je u decembru 1978. godine kao i postolje za svetohranište.
Nacionalni spomenik[uredi | uredi kod]
Samostan i crkva proglašeni su za nacionalni spomenik BiH na sjednici održanoj u Sarajevu od 22. do 28 maja 2007. godine. Odluku je donijela Komisija u sastavu: Zeynep Ahunbay, Amra Hadžimuhamedović, Dubravko Lovrenović (predsjedavajući), Ljiljana Ševo i Tina Wik.[1] Nacionalni spomenik se sastoji od crkve, samostana i pokretnog naslijeđa koje čini:
U crkvi:
- 17 skulptorskih radova,
- 5 mozaika,
- 14 postaja križnog puta,
- vitraži.
U samostanu:
- 18 slika u zbirci starih majstora,
- 241 slika u zbirci savremene umjetnosti,
- 18 skulptura u zbirci skulptura,
- 23 skulpture u zbirci Sofije Naletilić-Penavuše,
- 50 predmeta iz zbirke predmeta izrađenih od metala,
- 41 knjiga iz zbirke starih knjiga,
- 10 predmeta u zbirci misnog ruha.
Opis[uredi | uredi kod]
Današnja (nova) crkva na Širokom Brijegu izgrađena je u neoromaničkom stilu. Uzdužna osovina crkve je orijentirana po pravcu istok-zapad, tako da se glavni ulaz u crkvu nalazi na istočnoj strani a apsida na zapadnoj. Dužina crkve iznosi cca 50 m a ukupna širina cca 21 m. Crkva je trobrodna sa glavnim brodom širine 10,30 m i dva bočna broda koji su širine 4,30 m. U produžetku glavnog broda nalazi se apsida dužine cca 14,50 m. Ulazni dio crkve, iznad kojeg je izrađena horska galerija, konstruktivno je bočno povezan sa dva kamena zvonika koji su završeni ravnim krovom.
Izvori[uredi | uredi kod]
- ↑ „Samostan u Širokom Brijegu”. Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika. Pristupljeno 9. 1. 2024.
