Arvalska braća
Arvalska braća (lat. fratres arvales) bio je jedan od najstarijih svešteničkih kolegija u starom Rimu. Zamro je u doba pozne republike, a revitalizovan je u doba principata pod Oktavijanom Avgustom. Nazvan je tako zato što mu je dužnost bila da prinosi javne žrtve za plodnost polja (arvum = polje, njiva).
Naše znanje o njima potiče uglavnom iz zapisa koje su ostavili za sobom (danas poznatih kao Acta fratrum arvalium[1]), a koji su većim delom pronađeni na mestu njihovog svetog gaja udaljenog nekih 8 kilometara od Rima na Kampanskoj cesti (via Campana), na lokaciji današnjeg naselja Magliana. Najstariji sačuvani natpis potiče iz oko 20. pne. Jedini pomen arvalske braće u književnim izvorima u doba republike nalazi se kod Varona.[2]
Ovaj se kolegij sastojao od dvanaest sveštenika izabranih među članovima najistaknutijih senatskih porodica. Članstvo je bilo doživotno. U doba carstva car je uvek bio jedan od članova. Njihova glavna dužnost bila je održavanje svetkovine u čast boginje koja se zvala Dea Dia, pa je njoj bio posvećen i njihov sveti gaj. Tokom ove svetkovine kolegij je uz ples pevao i svoju poznatu pesmu (zapravo bajalicu), koja se zvala Carmen arvale. Ta se svetkovina često povezuje s ritualnim čišćenjem polja nazvanim Ambarvalia. Od njihovih drugih dužnosti poznate su nam uglavnom samo one iz doba carstva, a koje su se ticale carske porodice: godišnji zaveti i molitve za dobrobit cara, prinošenje žrtvi povodom njegovog rođendana, molitve za njegov brz oporavak u slučaju bolesti i slično.[3]
Sveti gaj arvalske braće danas je delimično otkopan i istražen. Tu se nalazio ne samo hram posvećen boginji Deji Diji, nego i niz drugih kultnih građevina, kao što su zajednička blagovaona, oltar posvećen carskom kultu, terme, pa čak i jedan cirk. Čini se da su se ove zgrade urušile tek u 4. veku nove ere, premda niz natpisa arvalske braće prestaje već polovinom 3. veka nove ere (uz izuzetak jednog natpisa koji potiče iz 304. godine).[4]