Prijeđi na sadržaj

Anno Mundi

Izvor: Wikipedija
Bog stvara zvezde i planete, tavanica Sikstinske kapele
Jevrejski/židovski nadgrobni kamen, sa godinom po hronologiji Anno Mundi

Anno Mundi (latinski: "[u] godini sveta"), skraćeno AM ili A.M., naziv je kalendarske ere koja godine broji od nastanka sveta po Bibliji.

Hebrejski proračun

[uredi | uredi kod]

Godine u hebrejskom kalendaru se broje od godine Postanja. Sistem koji se danas koristi, usvojen je negde pre 3925. AM (165. n.e.) i počiva na proračunu u delu Seder Olam Rabbah rabina Jose Ben Halafte oko 160. n.e.[1] Po njegovom proračunu, Adam i Eva su stvoreni u godini 3761. pne.[2] Hebrejska godina koja se proteže u 2008-09. je 5769. AM po hebrejskom kalendaru.

Drugi proračuni

[uredi | uredi kod]

Godine sveta su koristili i ranohrišćanski hronografi. Rana crkva u Antiohiji je smatrala da je svet stvoren 6000 godina pre Isusovog rođenja[3] Hronikoni Euzebija i Jeronima su Postanje datirali na godinu 5199. pne.[4][5] Ranija izdanja Rimske martirologije za Božić su koristili tu godinu,[6] kao i irski Anali Četiri Učitelja.[7]

Ovome u vizantijskom kalendaru odgovara Etos Kosmu, koji Postanje datira na 1. 9. 5509. pne. Ovi "veći" brojevi su dobijeni na osnovu Septuaginte, starog grčkog prevoda hebrejske biblije.

Srednjovekovni istoričar prečasni Bede (8. st.) je datirao Postanje na 18. 3. 3952. pne.. Anglo-irski prelat James Ussher (1654.) je datirao nastanak sveta na 23. 10. 4004. pne. prema julijanskom kalendaru, što bi odgovaralo 21. 9. 4004. pne. po gregorijanskom; ovaj datum je u zapadnom svetu bio prihvaćen do 19. stoleća.

Ovome je srodna masonska Anno Lucis ("[u] godini Svetlosti"), era koja dodaje 4000 godina na godinu nove ere.[8] Ovi "manji" brojevi su dobijani na osnovu latinske Vulgate i novijeg mazoretskog teksta hebrejske biblije.[9]

Obratite pažnju da se ista skraćenica AM može odnositi i na Anno Martyrum, "godinu mučenika" iz koptskog kalendara koja broji godine od 284-5. n.e.

Povezano

[uredi | uredi kod]

Reference

[uredi | uredi kod]
  1. p.107, Kantor
  2. Postanje 2:7
  3. The History of The Decline and Fall of the Roman Empire by Edward Gibbon, volume 1, Chapter XV, footnote 62
  4. The Penn Commentary on Piers Plowman by Andrew Galloway page 69
  5. Fourth Century (see 327 Eusebius of Caesarea)
  6.  Howlett, J.A. (1913). „Biblical Chronology”. Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. 
  7. from 5194 A.M. in the Annals at CELTUniversity College Cork's Corpus of Electronic Texts project has the full text of the annals online, both in the original Irish and in O'Donovan's translation
  8. „What is the Masonic Calendar?”. Library and Museum Charitable Trust of the United Grand Lodge of England. Arhivirano iz originala na datum 2006-05-17. Pristupljeno 06. 07. 2006. 
  9. U pomenutoj fusnoti iz Gibonove istorije opadanja Rimskog carstva se nalazi i napomena urednika teksta iz 1845., prečasnog H. H. Milmana, u kojoj se kaže da većina učenijih modernih engleskih protestanata usvaja veću hronologiju. Dalje se kaže da su onaj "manji" sistem sklopili Jevreji iz Tiberijasa (tj. priređivači Mazoretskog teksta) i da sveti Pavle, Flavije Josif, niti Samaritanski tekst nisu znali za njega.

Izvori originala

[uredi | uredi kod]
  • Mattis, Kantor, The Jewish time line encyclopedia: a year-by-year history from Creation to present, Jason Aronson Inc., Northvale, N.J., 1992