Spomenici NOB-e u Bosanskom Petrovcu
Spomenici NOB-e u Bosanskom Petrovcu predstavljaju sjećanje na antifašističku borbu u Drugom svjetskom ratu stanovništva petrovačkog područja. Podignuto je nekoliko spomenika.
Spomenik u Bravsku. Podignut je borcima i civilnim žrtvama tokom Narodnooslobodilačke borbe sa područja Bravska.[1] Spomenik je rad Mirka Radulovića. Nakon rata 1992-1995 spomenik je bez ikakvog održavanja.[2]
Spomenik u Vođenici. Nakon što su u Aprilskom ratu 1941. god. Sile Osovine okupirale Kraljevinu Jugoslavije, područje Vođenice u današnjoj opštini Bosanski Petrovac, našlo se u, od strane Sila Osovine, novostvorenoj Nezavisnoj Državi Hrvatskoj. Nakon nekoliko mjeseci okupacije, i nacionalne politike u NDH, stanovništvo Bosanskog Petrovca se organizovalo i priključilo Narodnooslobodilačkoj borbi, koju su predvodile partizanske snage. U toj borbi živote su izgubili mnogi borci i civilno stanovništvo.[3]
Tokom 1950-ih izrađeno je prvo spomen obilježje od kamenih blokova. Tokom sedamdesetih izrađen je betonski spomenik, visok 6 m. Ime autora nije poznato. Na spomeniku su, sa svih strana, granitne ploče sa imenima žrtava.
Početkom XXI vijeka spomenik je izvan bilo kakve brige i čitav prostor je neuređen i oštećen. Granitne ploče su oštećene ili u potpunosti razvaljene. Ne postoje nikakve komemorativne svečanosti niti pokušaji da se spomenik dovede u pristojno stanje, pa se može smatrati potpuno zaboravljenim.[4]
Spomenik u Driniću. Podignut je na ulasku u Drinić borcima antifašistima iz Drugog svjetskog rata, zanimljivog izgleda i interesantne umjetničke ideje iz sedamdesetih godina prošloga vijeka. Odmah pored ovog impozantnog zdanja nalazi se i spomen ploča žrtvama fašističkog terora ovoga kraja.[5]
Spomen biste narodnih heroja u Bosanskom Petrovcu u čast 22 narodna heroja, po čemu je Petrovac bio na prvom mjestu po broju narodnih heroja u odnosu na broj stanovnika. Biste su uklonjene nakon rata 1992-1995. godine.
Spomen - obilježje u Vrtoču. Upotpunosti je obnovljeno i svojom simbolikom čuva sjećanje na 408 boraca i 768 žrtava fašističkog terora iz Drugog svjetskog rata sa područja Vrtoča, Bjelaja, Prkosa i Oraškog Brda.[6]
Spomenik u Medenom polju. Spomenik predstavlja sjećanje ne samo na poginule, nego i na početak partizanskog vazduhoplovstva vezanog za Aerodrom Medeno Polje.[7] Sa ovog improvizovanog aerodroma prebačeno je preko 2000 ranjenika u savezničke bolnice u Italiji. Uz spomen tablu postavljen je i vojni transportni avion Daglas C-47s (DC-3). Avion je nakon posljednjeg rata uništen eksplozivom i odnešen u staro gvožđe. Spomenik je bez održavanja.
Aerodrom je bio i inspiracija Hajrudinu Krvavcu za njegov film snimljen 1979. god.
Osnovni spomenik, nepoznatog autora, podignut je 1982. god. Predstavlja spojena tri luka koja prave slovo U visine 8 m.[8]
Titov voz na Oštrelju je nacionalni spomenik BiH.[9] 44°28′40″N 16°24′08″E / 44.47778°N 16.40222°E
Galerija[uredi | uredi kod]
-
Spomenik u Vođenici -
Spomenik u Bravsku -
Spomenik u Driniću -
Spomen bista, jedna od 22 postavljene u spomen parku -
Spomenik u Vrtoču -
Spomenik na partizanskom aerodromu Medeno polje -
Spomen ploča u Medenom Polju -
Reference[uredi | uredi kod]
- ↑ „Dušan Grbić: Strijeljanja u Donjem Bravsku 29. 7. 1941. godine”. Opštinski odbor SUBNOR, 1974 -PETROVAC U NOB, knjiga 1. Pristupljeno 9. 2. 2016.
- ↑ „Donald Niebyl: Monument to the Fallen Fighters of the National Liberation War (Spomenik palim borcem v NOB) - Location: Bravsko, FBiH, Bosnia & Herzegovina)”. Spomenik Database. Pristupljeno 12. 9. 2017.
- ↑ „Mile Tešić: ZLODJELA USTAŠA U DONJOJ VOĐENICI”. Opštinski odbor SUBNOR, 1974 -PETROVAC U NOB, knjiga 6, strana 468. Pristupljeno 9. 2. 2016.
- ↑ „Donald Niebyl: Name: Monument to the Revolution - Location: Vođenica, Bosnia”. Spomenik Database. Pristupljeno 12. 9. 2017.
- ↑ „Spomenik u Driniću”. Arhivirano iz originala na datum 2020-09-25. Pristupljeno 2017-11-11.
- ↑ „Petar Radošević: Teror ustaša u Vrtoču”. Opštinski odbor SUBNOR, 1974 -PETROVAC U NOB, knjiga 1. Pristupljeno 9. 2. 2016.
- ↑ „Dimitrije Kovijanić: NA AERODROMU KOD BOSANSKOG PETROVCA”. Opštinski odbor SUBNOR, 1974 -PETROVAC U NOB, knjiga 7. Pristupljeno 9. 2. 2016.
- ↑ „Donald Niebyl: Name: Monument to the Partisan Air Squadron Location: Medeno Polje, FBiH, Bosnia & Herzegovina”. Spomenik Database. Pristupljeno 12. 9. 2017.
- ↑ „Partizanski – Titov voz na Oštrelju”. Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika. Pristupljeno 9. 6. 2017.[mrtav link]
