Derviš i smrt
Za istoimeni igrani film, vidite članak Derviš i smrt (film).| Derviš i smrt | |||
|---|---|---|---|
| Autor(i) | Meša Selimović | ||
| Jezik | srpskohrvatski | ||
| Tematika | revolucija, politika | ||
| Žanr(ovi) | roman | ||
| Izdavač | Svjetlost, Sarajevo | ||
| Datum izdanja | 1966. | ||
| Kronologija | |||
| |||
| |||
Derviš i smrt je najuspješniji roman jugoslovenskog pisca Meše Selimovića, inspirisan tragičnom smrću Mešinog starijeg brata Šefkije Selimovića.[1]
Roman je pisan u razdoblju od četiri godine (1962-1966) u piščevom poodmaklom dobu. Objavljen je 1966. godine od strane izdavačke kuće Svjetlost iz Sarajeva i doživio nevjerovatan uspjeh u okvirima čitalačke javnosti širom tadašnje Jugoslavije. Roman je doživio brojna reizdanja. Derviš i smrt donio je Selimoviću mnogobrojne najviše jugoslavenske nagrade, između ostalih Njegoševu, Goranovu i NIN-ovu nagradu.
Žanr romana je psihološka drama sa primjesama filozofije uskomiješane s lirskim doživljajem okolnosti i unutarnjih previranja.
Glavni protagonista romana je Ahmed Nurudin koji se susreće sa poteškoćama koje mu nosi hapšenje njegovog brata i sudar sa totalitarnom vlašću 19. vijeka u Bosni, u okolnostima koje izaziva navedeni događaj.
Derviš i smrt je doživio ekranizaciju 1972. godine, u režiji Save Mrmaka i sa Zoranom Radmilovićem u glavnoj ulozi, u obliku istoimene TV drame. 1974. je snimljen i film Derviš i smrt u režiji Zdravka Velimirovića, sa Vojom Mirićem u glavnoj, i Velimirom Batom Živojinovićem, Borisom Dvornikom, Pavlom Vujisićem, Abdurrahmanom Šaljom, Farukom Begollijem i drugima u ostalim ulogama.
Kasnije je Meša Selimović izdao svojevrsni produžetak ovog djela u obliku romana Tvrđava (1970).
Izvori[uredi | uredi kod]
- ↑ „Zašto je streljan Šefkija”. Arhivirano iz originala na datum 2016-03-05. Pristupljeno 2012-09-17.
Vanjski linkovi[uredi | uredi kod]
- Esad Duraković, "Poetičke i stilske funkcije mota/epigrafa u romanu Derviš i smrt Meše Selimovića Arhivirano 2011-11-14 na Wayback Machine-u", ADUproduction, februar 2010.
- Nihad Agić, "O modelima perspektiviranja u romanu Derviš i smrt Meše Selimovića Arhivirano 2011-11-10 na Wayback Machine-u", Novi izraz: Časopis za književnu i umjetničku kritiku, br 13 (2000).
- Atifa Šaljić, "Motiv pehlivanstva u romanu Derviš i smrt Mehmeda Meše Selimovića", Bicent, 13-05-2010.
- Nadija Rebronja, "Derviš ili čovek, život i smrt. Religijski podtekst romana Derviš i smrt Meše Selimovića", Službeni glasnik, Beograd, 2010.
- Branka Tarbuk-Topić, "Tematsko-motivski kompleks u romanu "Derviš i smrt" Meše Selimovića Arhivirano 2012-06-16 na Wayback Machine-u", Beograd, 2000
- Enver Kazaz, "Sjećanja kao dokumentarni okvir političke parabole u "Dervišu i smrti" i "Tvrđavi" Meše Selimovića[mrtav link]", Preporod, 2010
