Stojanka, majka Knežopoljka
| "Stojanka, majka Knežopoljka" | |
|---|---|
 Izbjeglice sa Kozare, fotografija Žorža Skrigina poznata kao "Majka Knežopoljka" | |
| Pjesma | |
| objavljena | 1942. |
| žanr | tužbalica |
| autor | Skender Kulenović |
Stojanka majka Knežopoljka je poema Skendera Kulenovića nastala 1942. godine. Nastala je kao pesničko svedočanstvo užasa ustaškog klanja nad srpskim civilima na Kozari.[1]
Poema je jezički oblikovana po formi narodne tužbalice. Ali ona je više poziv na osvetu, slavljenje slobode i života, nego jadikovka majke što je izgubila tri sina (Srđana, Mrđana i Mlađena), u neprijateljskoj ofanzivi.
U potkozarskom selu Knežici po pesmi je imenovana Osnovna škola „Majka Knežopoljka“.
19. 8. 1942. godine na Paležu kod Prijedora održano je savetovanje i smotra svih jedinica 2. krajiškog partizanskog odreda. Na smotri je književnik Skender Kulenović prvi put recitovao svoju, tim povodom napisanu, poemu "Stojanka, majka Knežpoljka".[2]
Još u toku rata, partizani su scenski izvodili ovo delo:
Scenski postavljamo »Stojanku, majku Knežopoljku«. Prvo: recitator — govorni zbor, kasnije, nadopunjavana muzikom i pjevačkim zborom, postaje centralnom točkom naših programa. Mira ju je izvanredno, ponekad upravo potresno, interpretirala.[3]
- „Stojanka majka Knežopoljka”. Projekat Rastko. Arhivirano iz originala na datum 30. 10. 2023..
- ↑ https://znaci.org/00001/106_9.htm
- ↑ https://znaci.org/dogadjaj.php?br=12608
- ↑ Muzika i muzičari u NOB, zbornik sećanja (str. 53), Beograd 1982.