Arhiđakon

Arhiđakon (grč. archidiákonos; kod Klaića: nadđakon), stariji, prvi đakon; počasna titula za đakona monaškog reda (zast. arkiđakon). U starohrišćanskoj crkvi arhiđakon je najstariji đakon, koji je pomagao biskupu (episkopu) u brizi oko siromaha.

U ruskoj crkvi tu počasnu titulu daju glavnom đakonu među monasima, ali samo u lavrama i nekim velikim manastirima. Prilikom bogosluženja arhiđakoni se, kao i protođakoni, izdvajaju po pravu nošenja posebnog dugačkog orara.

U anglikanskoj crkvi arhiđakoni imaju administrativnu vlast i predstavljaju svojevrsne namjesnike episkopa u djelima upravljanja eparhijom.

Do XIII. vijeka arhiđakoni su imali i veliku administrativnu vlast u rimskoj crkvi. U srednjem vijeku, u katoličkoj crkvi arhiđakon (zastarjelo arciđakon, arcižakan, arhižakan) bila je najviša kanonikova služba u kaptolu; on je pomagao biskupu u upravljanju biskupijom, osobito materijalnim dobrima te je zamjenjivao biskupa u jednom dijelu dijeceze (arhiđakonatu) odn. upravljao je jednim crkvenim područjem u okviru biskupije; postavljao ga je biskup. Po Klaićevom rječniku, arhiđakon je "viši crkveni dostojanstvenik, obično prvi savjetnik biskupov". Danas je to samo počasni naslov.

Usporedi Toma Arhiđakon.

---

Izvor:

• ELZ, EON, RSANU, An-Gold, HER, Klaić, RMS
• "Veliki pravoslavni bogoslovski enciklopedijski rečnik" (tom I), Novi Sad, 2000.