Mund (general)
Za ostale upotrebe, v. Mundus. Za naselje u Švajcarskoj, vidite članak Mund.Mund (lat: Mundus, grč: Μουνδος, umro 536. god.) bio je gepidski poglavar i istočnorimski (vizantijski) vojskovođa u vreme cara Justinijana I.
Mund je po vizantijskom hroničaru Jovanu Malali bio sin gepidskog kralja. Posle očeve smrti živeo je u Sirmiju (današnjoj Sremskoj Mitrovici) sa ujakom Trapstilom, takođe jednim od kraljeva Gepida. Trapstila je međutim ubijen 488. u boju sa Ostrogotima, a Mund je kasnije prihvatio poziv Teodorika Velikog i stupio u njegovu službu. Sve do Teodorikove smrti 526. godine Mund je živeo u Italiji i komandovao savezničkim odredom Gepida. Pošto je Teodorik umro, vratio se u Podunavlje i 529. je poslao molbu Justinijanu sa željom da stupi u carsku službu. Car je pozitivno odgovorio i postavio Munda za vrhovnog zapovednika vojske u Iliriku (magister militum per Illyricum). Odmah po stupanju na dužnost, Mund je presreo jedan pljačkaški pohod Slovena, a naredne, 530., porazio je Bugare koji su upali u Trakiju. Zarobio je jednog od njihovih poglavara i sa bogatim plenom ga je poslao u Konstantinopolj. Nakon što je u aprilu 531. godine Velizar pretrpeo neugodan poraz u borbi sa Persijancima kod Kalinika, Justinijan je postavio Munda na njegovo mesto. Mund je tako postao vrhovni vojni zapovednik Istoka (magister militum per Orientem), mada izvori ne govore da li je uopšte putovao na istok Carstva ili je naimenovanje bilo čisto nominalno. Ono što je sigurno da se sa svojim odredom herulskih najamnika obreo u Carigradu početkom 532. godine. Na drugi dan ustanka "Nika" 14. januara Justinijan ga je poslao kao člana delegacije koja je trebala da pregovara sa pobunjenicima. Pošto su prilike krenule loše po cara, Justinijan se spremao da se sa dvorom skloni u maloazijski grad Herakleju. Po tom planu Mund je trebalo da ostane u Carigradu i čuva sa svojim ljudima carsku palatu. Ipak, carica Teodora je povratila srčanost Justinijanu, a Velizar i Mund su razradili plan obračuna sa pobunjenicima. Malobrojna i dobro uvežbana carska vojska je upala na carigradski hipodrom 18. januara i izvršila strahovit pokolj okupljenih. U toku jednog dana navodno je pobijeno 30 000 pobunjenika bez obzira na godine i pol, pobuna je ugušena, a Justinijanov režim najzad učvršćen. Mund je, možda u vidu nagrade za učinjeno tokom "Nike", ponovo postavljen na mesto vrhovnog komandanta Ilirika. Justinijan je i za njega i za Velizara imao još grandiozniji plan: obnovu carske vlasti na Zapadu. Pošto je Velizar 533. osvojio Vandalsku kraljevinu,535. otpočelo je osvajanje kraljevine Ostrogota (Gotski rat). Mund je sa svojim vojnicima poslat u Dalmaciju koju je brzo preoteo Gotima i utvrdio svoj štab u Saloni (današnjem Splitu). Naredne 536. Ostrogoti su pokrenuli veliku ofanzivu u Dalmaciji. Mundov sin Mavrikije je sa malobrojnom vojskom poginuo u teškoj borbi sa Gotima nedaleko od Salone. Ražalošćeni i razjareni Mund je odmah poveo svoju vojsku na Gote i u bici, koju je Jordanes opisao kao jednu od najkrvavijih u to doba, je porazio ostrogotsku vojsku, ali je i sam poginuo. Prokopije iz Cezareje je opisao Munda kao smelog i energičnog vojnika beskrajno odanog Justinijanu.
- The Prosopography of the Later Roman Empire III: A.D. 527-641, vol. B, ed. J.R. Martindale, Cambridge 1992, str. 903-905.