Mišić gornji konstriktor ždrela

Mišić gornji konstriktor ždrela (lat. musculus constrictor pharyngis superior) je parni mišić glave, koji pripada površinskoj muskulaturi ždrela i predstavlja njen najtanji i najdublje pozicionirani mišić. Sastoji se iz poprečnih i kosih vlakana, čiji donji deo prekriva srednji konstriktor ždrela.

Mišić se pripaja duž gornjeg dela fibrozne ždrelne pregrade, koja razdvaja desne od levih mišića. Odatle se pruža horizontalno unapred i pričvršćuje na pterigoidnom nastavku klinaste kosti, krilasto-viličnoj vezi, milohioidnoj liniji donje vilice i na zadnjoj ivici fibroznog skeleta jezika.

S obzirom na gornje (prednje) pripoje, mišić se deli na četiri snopa: pterigofaringealni (lat. pars pterygopharyngea), bukofaringealni (lat. pars buccopharyngea), milofaringealni (lat. pars mylopharyngea) i glosofaringealni (lat. pars glossopharyngea).

Inervisan je od grančica tzv. ždrelnog spleta, u čijoj izgradnji učestvuju jezično-ždrelni živac, živac lutalac i vratni simpatikus. Osnovna uloga mišića je sužavanje prečnika ždrelne šupljine i formiranje mišićno-sluzokožne pregrade između usnog i nosnog dela ždrela tokom akta gutanja. Naime, gornji konstriktor ždrela obrazuje tzv. Pasavantovo ispupčenje koje tokom gutanja dodiruje zadnju ivicu mekog nepca i sprečava dospevanje tečnosti i hrane u nosnu duplju.

Mišić gornji konstriktor ždrela ne dospeva svojom gornjom ivicom do baze lobanje, već se između njih nalazi polumesečasti prostor (sinus) ispunjen faringobazilarnom fascijom.

Literatura

Dr Slavoljub V. Jovanović, dr Nadežda A. Jeličić: "Anatomija čoveka – glava i vrat" ("Savremena administracija" Beograd 2000.) ISBN 86-387-0604-9
Darinka Stanišić-Sinobad: Osnovi gnatologije, I izdanje ("BMG" Beograd, 2001.) ISBN 86-7330-139-4 COBISS-ID 94080780

Mišići glave
lobanja/okolina oka	m. svoda lobanje (potiljačno-čeoni mišić, aponeuroza) - kružni m. oka - m. nabirač obrve - m. obarač obrve
očna duplja	m. podizač gornjeg očnog kapka - tarzalni m. - pravi m. očne jabučice - kosi m. očne jabučice (gornji, donji) – orbitalni m.
unutrašnjost oka	cilijarni m. - m. dilatator zenice - m. sfinkter zenice
uho	m. spoljašnjeg uha - m. uzengije - m. zatezač bubne opne
nos	tanki m. - nosni m. - m. obarač nosne pregrade - m. podizač gornje usne i nosnog krilca
usta	kružni m. usana - m. podizač usnog ugla/m. obarač usnog ugla - m. podizač gornje usne/m. obarač donje usne - jabučni m. (veliki, mali) - bradni m. - poprečni m. brade - obrazni m. - m. smeha
žvakanje	maseterični m. - slepoočni m. - krilasti m. (spoljašnji, unutrašnji)
jezik	spoljašnji m. (genioglosni, hioglosni, hondroglosni, stiloglosni) - unutrašnji m. (gornji, donji, poprečni, uspravni)
meko nepce	m. podizač mekog nepca - m. zatezač mekog nepca - m. resice - nepčano-jezični m. - nepčano-ždrelni m.
ždrelo	konstriktori ždrela (gornji, srednji, donji) - stilofaringealni m. - trubno-ždrelni m.
grkljan	m. zatezači glasnih žica (vokalni, krikotiroidni) - m. primicači glasnih žica (spoljašnji krikoaritenoidni, kosi aritenoidni, poprečni aritenoidni, tiroaritenoidni) - zadnji krikoaritenoidni m. - tiroepiglotični m. - ariepiglotični m.