Prijeđi na sadržaj

Hematom

Izvor: Wikipedija
Hematom
lat.
Haematoma
SpecijalnostOpšta medicina
Klasifikacija i eksterni resursi
Podljev krvi

Hematom (haematoma), nakupina je krvi izvan krvnih žila, nastaje zbog krvarenja (hemorrhagia), ili preciznije unutrašnjeg krvarenja. Ako se nalazi ispod kože onda se naziva modrica. Pojam se ne smije miješati sa pojmom hemangiom koja je abnormalno nakupljanje krvnih žila u koži i unutrašnjim organima. Najčešće se javlja nakon udarca i prezentira se kao modrica (potkožni hematom). Modrica ili podljev krvi nastaje kad se krvna žila (najčešće udarcem) ošteti. Krv iscuri u okolna tkiva. Tu krv vidimo kroz kožu kao zelenkasto ili plavkasto tkivo i tada se kaže da imamo "modricu".

Naše tijelo se na više načina brine da krvarenje prestane: krvne žile se sužavaju, stvaraju se "čepovi" i vlakna s ugrušcima. Ta mjesta postaju otečena, ośetljiva, a najčešće i bolna.

Klinička slika

[uredi | uredi kod]

Hematom—od αίμα, haima, krv + τωμα, t-oma—abnormalna pojava. Hematomi mogu biti vidljivi pod kožom naziva se modrica (ecchymosis), ali takođe može biti u organi. Primjeri su hematomi u jetri ili mozgu. Mogu se javiti i između organa i u unutrašnjim ćelesnim dupljama (abdomen, grudni koš). Često su ośetljivi na dodir zbog povećanog pritiska između tkiva. Često se javljaju formacije u obliku ciste unutar koje se krv koagulira i zaustavlja se krvarenje. Nakon izvjesnog vremena, obično nakon 7 dana dolazi do kolikvacije hematoma uz istovremenu resorpciju stare krvi. Hematomi u rastresitim tkivima se mogu pokretati obično pod ućecajem gravitacije.

Ukoliko se nalaze u zglobnim šupljinama mogu smanjiti mobilnost zgloba i dovesti do otoka okolnih mekih tkiva. Ukoliko je krvarenje ograničeno na prostor koji je okružen čvrstim i neelastičnim strukturama (kosti, hrskavice i fascije) pritisak može porasti do te mjere da ugrozi normalno tkivo. Subduralni i epiduralni hematomi pritiscima mozak uzrokujući pomjerane mozga, gubitak svijesti i hernijaciju velikog mozga u stražnju lubanjsku jamu. Compartment sindrom (sindrom ođelka) predstavlja ozbiljnu komplikaciju kraš povreda donjih ekstremiteta. Povišen pritisak u ođeljku pritišće krvne sudove koji zbog toga kolabiraju, oticanje krvi je onemogućeno, nastaje ishemia tkiva i posljedični edem (otok) koji dalje povećava pritisak u ođeljku. Ukoliko dođe do infekcije nastaju inficirani hematomi koji se pretvaraju u apscese (lat abscessus).

Klasifikacija

[uredi | uredi kod]

Tipovi

[uredi | uredi kod]
  • Glava
    • Subgalealni hematom – između galea aponeurotica i periosta
    • Cephalhematoma – između periosta i lobanje
    • Epiduralni hematom – između lobanje i dura mater
    • Subdurallni hematom – između dura mater i arahnoidea
    • Subarachnoid hematoma – između arahnoidea pia mater (lat. spacies subarachnoidalis)
    • Othematoma – između kože i hrskavice uha
    • Perihondralni hematom na uhu
  • Potkožni hematom (u narodu se naziva modrica)
  • Perianalni hematom (anus)
  • Subungvalni hematom (nokat)

Stepeni

[uredi | uredi kod]
  • Petechiae – mali hematomi do 3 mm u dijametru
  • Purpura – modrica do 1 cm. u prečniku obično okrugla
  • Ecchymosis – hematom preko 3 cm

Uzroci

[uredi | uredi kod]

Čest uzrok su povrede u sportu ili saobraćajnim nesrećama.[1] Hematomi mogu nastati i spontano ukoliko postoje poremećaji koagulacije. Ukoliko pacijenti uzimaju kumarinske preparate pri tretmanu srčanih oboljenja te radi prevencije tromboze mogu dobiti spontane hematome. Trombocitopenija, bez obzira na uzrok, može dovesti do pojave trombocitopenične purpure. Operativni zahvati mogu biti komplikovani krvarenjem i formacijom hematoma ukoliko krv ne ističe iz tijela. Minuciozna hirurška tehnika je uslov za izbjegavanje ovih komplikacija.

Terapija

[uredi | uredi kod]

Manji hematomi ne zahtijevaju hirurški tretman. Ukoliko se nalaze potkožne modrice heparinske masti mogu biti od pomoći. Hematomi unutar lubanje zahtijevaju hitnu dekompresiju i evakuaciju hematoma.

Hematomi unutar grudnog koša (haematothorax) se moraju evakuisati ukoliko pomjeraju pluća i srce. Obično je dovoljno drenirati grudni i postaviti aktivnu podvodnu aspiracionu drenažu.

Hematomi unutar trbušne duplje (haematoperitoneum) se evakuišu ukoliko postoji značajna hemodinamska nestabilnost pacijenta ili se na UZ pregledom pronađe velika količina krvi ili ako postoji sindrom abdominalnog kompartmenta.

Hematomi trbušnog zida i ekstremiteta se evakuišu ukoliko hematom perzistira i ne može spontano da se resorbuje. Kompartment sindrom je indikacija za operativni tretman gde se fascije mišića moraju razrezati.

Izvori

[uredi | uredi kod]
  1. Quadricept Contusion (Cork Thigh) Arhivirano 2009-09-13 na Wayback Machine-u, Sports Medicine Australia, accessed 23 August 2008

Spoljašnje veze

[uredi | uredi kod]
U Wikimedijinoj ostavi ima još materijala vezanih za: Podljev krvi