Izvorni kod stranice Gruffydd ap Llywelyn

:''V. također [[Gruffydd ap Llywelyn Fawr]]''
[[Datoteka:Wales 1039-63 (Gruffudd ap Llywelyn).svg|thumb|right|200px|Karta koja prikazuje opseg osvajanja Gruffydd ap Llywelyna {{legend|#87de87|Gwynedd, kraljevstvo Gruffydd ap Llywelyna}}]]

'''Gruffydd ap Llywelyn''' (cca.&nbsp;1007 &ndash; 1063/1064) bio je [[Kraljevina Gwynedd|kralj Gwynedda]] koji je od 1055. do smrti vladao cijelim današnjem [[Wales]]om, te bio jedini velški vladar koji se time mogao pohvaliti. U [[Annals of Ulster|Analima Ulstera]] i [[Brut y Tywysogion]]u je proglašen [[kralj Britanaca|kraljem Britanaca]]. Bio je praunuk gvinedskog kralja [[Hywel Dda]]a i kralja [[Cadell ap Rhodri]]ja od Deheubartha.<ref>John Edward Lloyd (1911) A history of Wales from the earliest times to the Edwardian conquest (Longmans, Green & Co.)</ref>

Bio je stariji od dva sina [[Llywelyn ap Seisyll]]a, kralja Gwynedda i [[Kraljevina Powys|Powysa]]. Nakon očeve smrti 1023. godine, vlast nad Gwyneddom je preuzeo [[Iago ab Idwal ap Meurig]] iz [[Kuća Aberffraw|dinastije Aberffraw]]. Prema predaji je u mladosti bio lijen i neodgovoran, ali se, čuvši kuhare u zamku kako ga ogovaraju, odlučio promijeniti svoj život i posvetiti se stjecanju vlasti. Postao je vladar Powysa. Kada je Iago ubijen 1039. godine, Gruffydd je preuzeo i Gwynedd. Potom je napao susjednu državu [[Deheubarth]], te porazio i svrgnuo njenog vladara [[Hywel ab Edwin|Hywela ab Edwina]]. Jedini mu je duže vrijeme otpor pružao [[Gruffydd ap Rhydderch]] u [[Kraljevina Gwent|Gwent]], koga je konačno uspio poraziti 1055.

Gruffydd je tada postao toliko moćan da je mogao priuštiti intervenciju u unutrašnje sukobe u susjednoj [[Kraljevina Engleska|Engleskoj]]. Iste godine je pomogao prognanom earlu [[Aelfgar od Mercije|Aelfgaru]] u njegovom pohodu kada je poražen [[Ralph Plahi]], saveznik [[Harold Godwinson|Harolda Godwinsona]]. Godine 1057. je uspio osvojiti [[Glamorgan|Morgannwg]]. Njegovu moć je morao priznati i engleski kralj [[Edward Ispovjednik]]. Gruffydd se oženio za [[Ealdgyth, kćer earla Aelfgara|Eadlgyth]], kćer svog saveznika Aelfgara.

Godine 1063. je Edward pristao na plan Harolda Godwinsona da se Wales iznenada napadne i Gruffydd ukloni. U pohodu su sudjelovale dvije vojske - jedna na čelu sa Haroldom, a druga na čelu sa Haroldovim bratom [[Tostig]]om. Gruffydd je natjeran na povlačenje a potom ubijen od svojih ljudi. Nakon njegove smrti Wales se ponovno raspao na nekoliko manjih država. Ealdgyth se, pak, udala za Harolda koji će samo tri godine kasnije poginuti u [[Bitka kod Hastingsa|bitci kod Hastingsa]].

== Izvori ==
{{izvori}}

{{s-start}}
{{s-bef|rows=2|before=[[Iago ab Idwal ap Meurig]]}}
{{s-ttl|title=[[Kraljevina Gwynedd|kralj Gwynedda]]}}
{{s-aft|rows=2|after=[[Bleddyn ap Cynfyn]]}}
{{s-ttl|title=[[Kraljevina Powys|kralj Powysa]]}}
{{s-bef|before=[[Meurig ap Hywel]]}}
{{s-ttl|title=[[Popis vladara Wales|kralj Gwenta]]}}
{{s-aft|rows=2|after=[[Cadwgan ap Meurig]]}}
{{s-bef|rows=2|before=[[Gruffydd ap Rhydderch]]}}
{{s-ttl|title=[[Popis vladara Walesa|kralj Glywysinga]]}}
<tr> <!--this is a terrible hack-->
{{s-ttl|title=[[Deheubarth|kralj Deheubartha]]}}
{{s-aft|after=[[Maredudd ab Owain ab Edwin]]}}
{{end}}

== Izvori ==
<references/>

== Literatura ==
* [[John Edward Lloyd]] (1911) ''A history of Wales from the earliest times to the Edwardian conquest'' (Longmans, Green & Co.)
* Remfry, P.M., ''Annales Cambriae. A Translation of Harleian 3859; PRO E.164/1; Cottonian Domitian, A 1; Exeter Cathedral Library MS. 3514 and MS Exchequer DB Neath, PRO E'' ({{ISBN|1-899376-81-X}})
* John Davies ''A history of Wales'' (Penguin Books) {{ISBN|0-14-014581-8}}
* ''Ancestral Roots of Certain American Colonists Who Came to America Before 1700'' by Frederick Lewis Weis, Lines: 176-2, 176A-4, 177-1

{{DEFAULTSORT:Llywelyn, Gruffydd Ap}}
[[Kategorija:Rođeni 1000-ih]]
[[Kategorija:Umrli 1063.]]
[[Kategorija:Kuća Dinefwr]]
[[Kategorija:Monarsi Gwynedda]]
[[Kategorija:Monarsi Gwenta]]