Izvorni kod stranice David I od Škotske

{{Infobox monarch
| name               = David I
| title              = "kralj Škota"  
| image= [[Datoteka:DavidIofScotland.jpg|200px]]
| caption            =
| reign              = april ili maj 1124 – 24. maj 1153
| coronation         = [[Scone (Škotska)|Scone]], april ili maj 1124
| othertitles        = princ Kambrijaca<br />earl [u Huntingdonu i Northamptonu]
| full name          = Dabíd mac Maíl Choluim
| predecessor        = [[Alexander I od Škotske|Alexander I]]
| successor          = [[Malcolm IV od Škotske|Malcolm IV]]
| queen              = [[Maud, grofica Huntingdona|Matilda, grofica Huntingdona]]
| offspring          = [[Henry od Škotske|Henry, earl Northumberlanda]],<br /> Hodierna,<br /> Claricia
| father             = [[Malcolm III od Škotske|Malcolm III]]
| mother             = [[Sveta Margaret od Škotske|Margaret od Wessexa]]
| birth_date      = 1084
| birth_place     =
| death_date      = 24. april {{death year and age|1153|1084}}
| death_place     = [[Carlisle (Cumbria)|Carlisle]]
| date of burial     =
| place of burial    = [[Opatija Dunfermline|Dunfermline Abbey]]
}}

[[Datoteka:Scots lang-en.svg|thumb|Lingvistička podjela Škotske u ranom 11. vijeku.{{legend|#0fe3e3|[[Goidelički jezici|gelski]] govor}}{{legend|#eb82df|[[Nordo-Geli|nordijsko-gelska]] zona, gdje su se govorila oba jezika}}{{legend|#eed4e0|[[Engleski jezik|engleski]] govor}}{{legend|#0ff183|[[kambrijski jezik|kumbrijski]] je možda preživio u ovoj zoni; iako najvjerojatnije kao mješavina kumbrijskog, gelskog (zapad) i engleskog (istok)}}]]


'''David I''' ([[srednjoirski jezik|srednjovjekovni gelski]]: '''Dabíd mac Maíl Choluim'''; [[škotski gelski jezik|moderni gelski]]: ''Daibhidh I mac [Mhaoil] Chaluim'';<ref>Suvremeni [[škotski gelski]] je izbacio ''Máel'' iz ''Máel Coluim'' (što znači "[[tonzura|tonzurirani]] sljedbenik [[Sveti Kolumba|Columbe]]"), što znači da se danas koristi tek ''Colum'' ili ''Calum'' ("Columba"); ime je posuđeno iz ne-gelskih jezika prije promjene.</ref> 1084 &ndash; 24. maj 1153) bio je [[princ Kambrijaca]] od 1113. do 1124. godine, earl Northamptona i Huntingtona u [[Kraljevina Engleska|Engleskoj]], te, konačno [[spisak škotskih kraljeva|kralj Škota]] koji je vladao od 1124. do smrti.

Rodio se kao najmlađe dijete kralja [[Malcolm III od Škotske|Malcolma III]] ([[srednjoirski jezik|srednjovjekovni gelski]]:Máel Coluim III) i [[Sveta Margaret od Škotske|Margaret os Wessexa]]. Rane godine je proveo u [[Škotska|Škotskoj]], ali je nakon smrti roditelja 1093. godine protjeran od strane strica, novog kralja [[Donald III od Škotske|Donalda III]].<ref>''Scottish Annals'', pp.117&ndash;118; Oram, ''David I'', pp. 40&ndash;41.</ref> Iza 1100. je postao jedan od dvorjana engleskog kralja [[Henry I od Engleske|Henryja I]], gdje je pao pod snažan uticaj normanske i anglo-francuske kulture.

Nakon smrti svog brata, kralja [[Alexander I od Škotske|Alexandera I]] 1124. godine, David je, uz podršku Henryja I, krenuo u pohod s ciljem da osvoji [[Kraljevina Škotska|Kraljevinu Škotsku]] ([[Kraljevina Alba|Alba]]). U tome je uspio tek nakon desetogodišnje borbe sa svojim nećakom [[Máel Coluim mac Alaxandair|Malcolmom, sinom Alexandera I]]. Ta borba, u kojoj je uništen [[Óengus od Moraya|Óengus]], [[mormaer Moraya]], je na duži rok omogućila škotskim kraljevima da uspostave svoju vlast nad udaljenim područjima koja su dotle tek nominalno pripadala Škotskoj. Nakon što je umro njegov pokrovitelj Henry I, David je podržao Henryjevu kćer (i vlastitu nećaku) [[Carica Matilda|Matildu]] u borbi za englesko prijestolje. Zbog toga je došao u sukob sa njenim rođakom kraljem [[Stephen od Engleske|Stephenom]]. Iako je tada izgubio [[Bitka zastava|Bitku zastavu]] 1138. godine, uspio je proširiti svoju vlast na sjever Engleske.

Kasniji učenjaci su za njegovu vladavinu počeli koristiti izraz "[[Davidijanska revolucija]]", nastojeći sažeti dalekosežne promjene u [[historija Škotske|historiji Škotske]]. To se prije svega odnosi na osnivanje [[burgh]]ova (prvih gradskih naselja) i [[manastir|samostana]], primjenu [[gregorijanska reforma|gregorijanske reforme]], normanizaciju škotske uprave, te uvođenje [[feudalizam|feudalnog]] sistema kroz intenzivni angžaman i doseljavanje [[Francuzi|francuskih]] i [[Anglo-Normani|anglo-normanskih]] vitezova.

== Preci ==
{{Ahnentafel top|width=100%}}
<center>{{Ahnentafel-compact5
|style=font-size: 100%; line-height: 110%;
|border=1
|boxstyle=padding-top: 0; padding-bottom: 0;
|boxstyle_1=background-color: #fcc;
|boxstyle_2=background-color: #fb9;
|boxstyle_3=background-color: #ffc;
|boxstyle_4=background-color: #bfc;
|boxstyle_5=background-color: #9fe;
|1= 1. '''David I od Škotske'''
|2= 2. [[Malcolm III od Škotske]]
|3= 3. [[Sveta Margaret od Škotske]]
|4= 4. [[Duncan I od Škotske]]
|5= 5. Suthen
|6= 6. [[Edward Izgnanik]]
|7= 7. [[Agatha, supruga Edwarda Izgnanika|Agatha]]
|8= 8. [[Crínán od Dunkelda]]
|9= 9. [[Bethóc]]
|12= 12. [[Edmund II od Engleske|Edmund Željeznoboki]]
|13= 13. [[Ealdgyth (floruit 1015–1016)|Ealdgyth]]
|18= 18. [[Malcolm II od Škotske]]
|24= 24. [[Ethelred Nespremni]]
|25= 25. Ælfgifu
}}</center>
{{ahnentafel bottom}}

== Izvori ==
{{izvori}}

{{s-start}}
{{s-reg}}
{{succession box |
 before= novi položaj<br /><small>Zemlje uzete od [[Alexander I od Škotske|Alexandera]]</small>|
 title=[[Popis kraljeva Strathclydea|Princ Kambrijaca]]  |
 years=x 1113&ndash;1124 |
 after=spojeni s krunom
}}
{{succession box |
 before= [[Alexander I od Škotske|Alexander]]|
 title=[[spisak škotskih kraljeva|kralj Škota]]  |
 years=1124&ndash;1153 |
 after= [[Máel Coluim IV]]
}}
{{s-end}}

{{Škotski monarsi}}

{{DEFAULTSORT:David 01 od Škotske}}
[[Kategorija:Rođeni 1080-ih]]
[[Kategorija:Umrli 1153.]]
[[Kategorija:Škotski monarsi]]