Izvorni kod stranice Civitavecchia

{{Infobox Italian comune
| name                = Civitavecchia
| official_name       = Comune di Civitavecchia
| native_name         =
| image_skyline       = Civvecc3.jpg
| imagesize           =
| image_alt           =
| image_caption       = Luka i tvrđava u Civitavecchiji
| image_shield        = Civitavecchia-Stemma.svg
| shield_alt          =
| image_map           =
| map_alt             =
| map_caption         =
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_alt     =
| latd  = 42 |latm  = 06 |lats  =  |latNS  = N
| longd = 11 |longm = 48 |longs =   |longEW = E
| coordinates_type    =
| coordinates_display = title
| coordinates_footnotes =
| region              = [[Lacij]]
| metropolitan city   = [[Metropolitanski grad Rim|Rim]]
| frazioni            = Aurelia, La Scaglia
| mayor_party         =
| mayor               = Ernesto Tedesco
| area_footnotes      =
| area_total_km2      = 71.95
| population_footnotes =
| population_total    = 51969
| population_as_of    = 2008
| pop_density_footnotes =
| population_demonym  = Civitavecchiesi
| elevation_footnotes =
| elevation_m         = 4
| twin1               =
| twin1_country       =
| saint               = [[Sveta Fermina]]
| day                 = 28. april
| postal_code         = 00053
| area_code           = 0766
| website             = {{official|http://www.comunecivitavecchia.it/}}
| footnotes           =
}}
'''Civitavecchia''' je grad i općina (''[[comune]]'') u [[Italija|Italiji]], koji administrativno pripada [[Metropolitanski grad Rim|metropolitanskom području Rima]] u centralnoj regiji [[Lacij|Lazio]]. Predstavlja [[luka|luku]] na obali [[Tirensko more|Tirenskog mora]], smještenu oko 80&nbsp;km zapadno-sjeverozapadno od [[Rim]]a, preko rijeke [[Mignone]]. Civitavecchia znači "drevni grad".

== Historija ==
[[Datoteka:Civitavecchia 1795.jpg|thumb|left|Civitavecchia 1795, crtež William Marlowa.]]
Suvremeni grad je izgrađen na prethodnom [[Etrurci|etrurskom]] naselju. Luku je sagradio car [[Trajan]] početkom [[2. vijek]]a. Prvo spominjanje imena ''Centum Cellae'' je u pismu [[Plinije Mlađi|Plinija Mlađeg]] (107). Porijeklo imena je predmet spora: dio historičara vjeruje da se odnosi na ''centum'' (sto) dvorana u carskoj vili. U [[srednji vijek|srednjem vijeku]] ''Centumcellae'' je bilo bizantsko uporište. [[Saraceni]] su ga osvojili [[828]]. godine, a kasnije je ga preuzela [[Papinska Država]].

Grad je postao [[slobodna luka]] pod papom [[Inocent XII.|Inocentom XII]] [[1696]]. Postavši glavnom lukom rimskog područja u Novom vijeku, postao je predmet francuske okupacije 1849. 16. aprila 1859. je u njemu započela prometovati [[željeznička pruga Rim–Civitavecchia]]. Godine 1870. su papske trupe predale grad italijanskom generalu [[Nino Bixio|Ninu Bixiju]].

Za vrijeme [[drugi svjetski rat|Drugog svjetskog rata]], Civitavecchiju je teško oštetilo [[savezničke sile|savezničko]] bombardiranje, koje je izazvalo nekoliko stotina civilnih žrtava.

== Ekonomija ==
Današnja Civitavecchia je važna trajektna i turistička luka, glavno odredište za putnike [[centralna Italija|centralne Italije]] za [[Sardinija|Sardiniju]], [[Sicilija|Siciliju]], [[Malta|Maltu]], [[Tunis]] i [[Barcelona|Barcelonu]]. Od sekundarne važnosti je [[ribarstvo]].

U gradu se nalaze i dvije [[termoelektrana|termoelektrane]]. Konverzija jedne od njih u pogon na [[ugljen]] je izazvala proteste stanovništva zabrinutih za zagađenje svoje okoline.

== Glavne znamenitosti ==
* Velika ''Forte Michelangelo'' ("[[Michelangelo Buonarotti|Michelangelova]] trvđava") je prvi naručena od [[Donato Bramante|Bramantea]] za [[papa Julije II|papu Julija II]], kako bi branila rimsku luku, a dovršili su je 1535. [[Giuliano Leno]] i [[Antonio da Sangallo Mlađi]], pod [[papa Pavao III|Pavlom III]]. Gornji dio "maschio" tornja je, pak, dizajnirao Michelangelo, pa se po njemu naziva cijela tvrđava. Tvrđava razmjera 100 x 82 m ima četiri tornja raspona 21 m. Glavni osmerokutni toranj ima svaku stranu dužine 12 m. Zidovi su debeli 6-7,6 m. Tvrđava je sagrađena na temeljima stare rimske zgrade, vjerojatno kasarne za ''classiarije'' ("marince") Carske flote.
* [[Rocca (arhitektura)|Rocca]] ("zamak"), sagrađen krajem 15. vijeka od strane [[papa Siksto V|pape Siksta V]]. ''Palazzo Apostolico'' je dodana od strane [[papa Pio IV|Pija IV]] u 16. vijeku.
* Katedralu ''San Francesco d'Assisi'' su sagradili [[franjevci]] iznad ranije postojeće manje crkve iz 1610. Trenutna [[barok]]no-neoklasična građevina potiče iz 18. vijeka.
* Sjeverno od grada u Ficoncellu su [[Terme Taurine]], kupalište koje su koristili Rimljani, a koje dan-danas koriste stanovnici Civitavecchije. Suvremeno ime potiče od [[obična smokva|smokve]].
* Pored grada su dokovi za suvremene kruzere koji služe za prijevoz putnika iz područja Rima. Sve vodeće [[kruzerska linija|kruzerske linije]] ih koriste za turistička putovanja do Rima i Vatikana, udaljenog 90 minuta vožnje.

== Geografija ==

=== Klima ===
Civitavecchia posjeduje [[mediteranska klima|mediteransku klimu]] ([[Köppenova klasifikacija klime]] ''Csa'').

== Gradovi-pobratimi ==
Civitavecchia je [[bratimljenje gradova|zbratimljena]] sa:
* {{Flagicon|Italija}} [[Amelia (Italija)|Amelia]], [[Italija]]
* {{flagicon|Palestina}} [[Bethlehem]], [[Palestinska samouprava|Palestinska upraba]], <small>(od 2000)</small> <ref name="PalestineTwinning">{{cite web|url = http://www.twinningwithpalestine.net/groupsinternational.html|title = Twinning with Palestine|accessdate = 29. 11. 2008.|publisher = 1998-2008 The Britain - Palestine Twinning Network|archivedate = 2012-06-28|archiveurl = https://web.archive.org/web/20120628210624/http://www.twinningwithpalestine.net/groupsinternational.html|deadurl = yes}}</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20080123120000/http://www.civitavecchia.it/a-spasso/Il+Forte+Michelangelo.asp The City of Bethlehem has signed a twinning agreements with the following cities] Bethlehem Municipality.</ref><ref name="BethlehemTwinning">{{cite web |url=http://www.bethlehem-city.org/Twining.php |title=::Bethlehem Municipality:: |publisher=www.bethlehem-city.org |accessdate=10. 10. 2009. |archivedate=2010-07-24 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100724140854/http://www.bethlehem-city.org/Twining.php |deadurl=yes }}</ref>
* {{Flagicon|Japan}} [[Ishinomaki (Miyagi(|Ishinomaki]], [[Japan]]
* {{Flagicon|NR Kina}} [[Nantong]], [[Narodna Republika Kina|Kina]]
* {{Flagicon|Crna Gora}} [[Tivat]], [[Crna Gora]]

== Povezano ==
* [[Arpino|Civitavecchia di Arpino]], grad sličnog imena u [[frosinone (provincija)|provinciji Frosinone]] (Lazio).

== Izvori ==
{{reflist}}

== Vanjske veze ==
{{Commonscat|Civitavecchia}}
* [http://www.portofrome.it/en.html Port of Rome] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110224205332/http://www.portofrome.it/en.html |date=2011-02-24 }}
* [https://web.archive.org/web/20080123120000/http://www.civitavecchia.it/a-spasso/Il+Forte+Michelangelo.asp Images of Fort Michelangelo]
* [http://www.webvisionitaly.com/category.php?id=277&ref_genre=&ref_item=318 Video Civitavecchia in English]
* [http://www.archeoetruria.altervista.org Archeological sites]

{{Normativna kontrola}}

[[Kategorija:Civitavecchia| ]]
[[Kategorija:Gradovi u Laciju]]
[[Kategorija:Luke u Italiji]]
[[Kategorija:Rimski gradovi u Italiji]]