Beogradski železnički čvor
Beogradski železnički čvor je rekonstrukcija velike razmere železničke mreže u Beogradu, Srbija. Pokrenut je 1971. godine sa početkom radova 1974., sa konstrukcijom Novog železničkog mosta u Beogradu. Centralni deo šeme čvora je formiran u železničkoj stanici Beograd-centar koja je nalazi na rasputnici tri tunela ispod centra grada.
Izgradnja Beogradskog železničkog čvora je uglavnom završio sa otvaranjem podzemne stanice Vukov spomenik putničkog 1995. Završetak železničke stanice Beograd-centar je bio odložen zbog nedostatka finansijskih sredstava koja je bila planirana da zameni staru železničku stanicu. Danas se železnička stanica Beograd-centar koristi samo za BG voz.
Glavna karakteristika železničke šeme je da sve železničke instalacije pređu centar grada podzemlje i ne sudaraju sa urbane infrastrukture. Tri tunela dužine 14 km su izgrađena. Oni povezuju glavne železničke stanice Prokop u sa glavnim prugama na zapadu, severu i jugu grada.
Beogradski železnički čvor je intermodalni projekat za velike daljine, prigradski i gradski saobraćaj, uključujući ranžirnu stanica sa priloženim numerama silazne rampe, manevrisanje i utovar-istovar vagona, lokomotivski depo, kao i veliki putnik stanica Beograd Centar i tehničke putničke stanice u Zemunu i Kijevu. Gradski saobraćaj u složen u tri pravca sa podzemnom stanicom Vukov spomenik u centru Beograda.
Kroz Beogradski železnički čvor prolazi sedam glavnih međunarodnih pruga sa značajnim kapacitetom. Deo čvora čine 15 putničkih stanica, nova ranžirna stanica Makiš koja za služi međunarodni transport sa centralizovanim i automatskim upravljanjem i kontrolom saobraćaja i dnevnim kapacitetom od 600 vagona. U železničkoj stanici Beograd-centar je planirano da se izgradi 120.000 kvadrata poslovnog prostora.
Radovi su počeli 1974. godine izgradnjom mosta preko reke Save i tunela Vračar i Dedinje.[1]
Aktuelni izdaci Beogradskog železničkog čvora prelaze 700 miliona dolara. Najveći deo sredstava utrošen za teretne objekte i elektrifikaciju, dok je jedan deo je potrošen za izgradnju putničkih objekata.
Procenjena sredstva za završetak čvora su 250 miliona dolara, koji bi trebalo da se obezbede iz stranih investicija i kredita. Završetak čvora je bio predviđen za 2010. godinu.
U kompleksu na delu transportnog sistema putnika i robe je izgrađeno sledeće:
- 15 jednokolosečnih tunela dužine 19,744 m, tri tunela za dva koloseka 4.431 m i jednog višekolosečnog tunela dužine 200 m
- 36 armirano-betonskih mostova prednapeta železničkih ukupne dužine 4.960 m i putne površine 65,255 m2. i sedam mostova dužine 957 m i put površine 9.840 m2;
- 12 jednokolosečnih mostova ukupne dužine 1.266 m i šest mostova za dva koloseka, ukupne dužine 2.034 m [2]
- Dedinje
- Vračar
- Karaburma
- Senjak
- Stadijum
- Bifurkacija u tunelu Kneževac
- Novi železnički most
- Trostruki vijadukt preko autoputa Beograd—Niš
- Vijadukt preko pruge Resnik—Rakovica
- Trustruki vijadukt preko autoputa Beograd—Novi Sad
- Dvustruki vijadukt preko bulevara patrijarha Pavla
- Železnička stanica Zemun
- Železnička stanica Beograd–centar
- Železnička stanica Rakovica
- Železnička stanica Vukov spomenik
- Železnička stanica Pančevački most
- Železnička stanica Karađorđev park
- Železnička stanica Tošin bunar
- Železnička stanica Kneževac
- Železnička stanica Kijevo
- Železnička stanica Batajnica
- Železnička stanica Zemun polje
- Železnička stanica Resnik
- Železnička stanica Jajinci
- Železnička stanica Surčin
- Železnička stanica Ostružnica
- Tehničko putnička stanica Zemun
- Tehničko putnička stanica Kijevo
- Robno transportni centar Makiš
- Beograd–centar—Novi Beograd—Zemun—Batajnica
- Beograd–centar—Vukov spomenik—Pančevački most
- Beograd–centar—Rakovica—Resnik
- ↑ Inženjerska komora Srbije, Glasnik 4 - Zorica Slavković-Marjanović - Od koncepcije do realizacije - duga pruga Prokop - dugogodišnje analize, studije i rad na izboru optimalnog rešenja
- ↑ „Vračar”. Arhivirano iz originala na datum 2016-03-03. Pristupljeno 2016-01-30.
- Železnička stanica Beograd-centar
- Masterplan Koridora 10 u Srbiji Arhivirano 2011-10-06 na Wayback Machine-u
- Koridor 10 Arhivirano 2009-03-26 na Wayback Machine-u