Antologija

Antologija (grč. anthos, cvet i legein, izabrati; tj. ἀνθολογία, skupljanje cveća, cvetna zbirka) je posebna vrsta zbirke književnih dela ili njihovih odlomaka sačinjena prema unapred određenom merilu ili estetskom krterijumu priređivača.

Najčešći krterijumi na osnovu kojih se sačinjava antologija su:

1. Izbor određene književne vrste ili određenog književnog žanra (npr. izbor lirskih pesama, epskih pesama, pripovedaka...);
2. Izbor književnih osvarenja na osnovu teme (npr. izbor ljubavnih pesama, rodoljubivih...);
3. Izbor književnih dela po umetničkoj vrednosti (npr. najbolje bajke)
4. Izbor književnih dela na osnovu nacionalnih merila (npr. srpske pesme, grčke izreke...)
5. Izbor dela iz jedne epohe (npr. srednjovekovna poezija).

Obavezan deo svake antologije je predgovor u kome autor obrazlaže po kojim merilima je antologiju sastavio .Antologiju priređuje jedan ili više autora, najčešće su pisci ili književni kritičari. Cilj antologije je da odrazi duh i ukus vremena, mišnjenje priređivača i mišljenje generacije. Prvobitno antologija je bila zbirka epigrama. Autor prve antičke zbirke epigrama je Meleagar iz Gadare. U srednjovekovnoj Evropi kao sinonim pojmu antologija koristio se pojam florilegium i označavao je zbirku odabranih latinskih poslovica.

Antologije u srpskohrvatskoj književnosti

• Antologija novije srpske lirike Bogdana Popovića (1911)
• Antologija epskih narodnih pesama Snežane Samardžije
• Antologija srpskih narodnih junačkih pesama Vojislava Đurića
• Antologija stare srpske poezije Zorice Vitić
• Antologija srpske poezije za decu Duška Radovića
• Digitalna edicija Antologija srpske književnosti

Pojam antologija korsti se i u muzici i predstavlja zbornik najboljih muzičkih ostvarenja.

Izraz antologijski upotrebljava se kao epitet uz pojam koji je po nečemu obeležio epohu.

Literatura

• Rečnik književnih termina, Tanja Popović; Logos Art/Edicija, Beograd, 2010.
• Rečnik književnih termina, Institut za književnost i umetnost u Beogradu, Nolit Beograd, 1992.