Stilihon

Izvor: Wikipedija
Prijeđi na navigaciju Prijeđi na pretragu

Flavije Stilihon (lat. Flavius Stilicho, umro 22. avgusta 408. godine) bio je rimski vojskovođa vandalskog porekla. Istakao se kao staratelj maloletnog cara Honorija u čije ime je sve do svoje smrti upravljao Zapadnim rimskim carstvom.

Stilihon (desno) i njegova porodica na diptihu od slonovače izrezbarenom oko 395. godine.

Stilihon je po ocu bio Vandal, ali mu je majka bila Rimljanka. Smatra se da je sebe smatrao pravim Rimljaninom, mada su njegovi protivnici stalno isticali njegovo poluvarvarsko poreklo. Car Teodosije I ga je oko 384. oženio svojom bratičinom Serenom sa kojom je Stilihon dobio suna Euherija. Docnije je bio jedan od istočnorimskoh vojskovođa u bici na Frigidu 394. koja je okončana Teodosijevim trijumfom i porazom zapadnog uzurpatora Evgenija. Teodosije je svog mlađeg sina Honorija postavio za cara Zapadnorimskog carstva ali je ubrzo umro 395. godine. Stilihon je sada zavladao Zapadom u ime mladog cara tvrdeći da mu je Teodosije poverio na staranje i starijeg sina Arkadija, vladara Istočnorimskog carstva. Time je otpočela borba između Stilihona i niza Arkadijevih carigradskih savetnika. Prilike su se iskomplikovale kada su se, nakon Teodosijeve smrti, Goti naseljeni u Trakiji su se izjasnili da nemaju više da poštuju savez koji im je garantovao preminuli car. Stilihon je 401. i 402. porazio Alariha i njegove Vizigote i proterao ih na Balkan, a 405. je kod Firence pogubio gotskog kralja Radagajsta. Ipak, da bi odbio varvare od Italije, Stilihon je morao da povuče dobar deo vojske iz Britanije i sa Rajne. Time je rimska Britanija izgubljena 407, a u 31. decembra 406. plemena Vandala, Alana i Sveva su prešla Rajnu i počela da pljačkaju Galiju. Posle čitavog niza nesreća, rimska vojska u Paviji se pobunila 13. avgusta 408. na podstrek Stilihonovog rivala Olimpija. Oficiri verni Stilihonu su pobijeni a on je nateran da se povuče u Ravenu. Tu je i pogubljen 22. avgusta nakon što je odbio da upotrebi svoje germanske gardiste protiv carske vojske koja je došla da izvrši smrtnu presudu zbog veleizdaje. Njegova smrt je izazvala ogorčenu borbu oko vlasti i dovela je do rasula u zapadnorimskoj vojsci koja će olakšati vizigotsku pljačku Rima 410. godine.