Brighton
Brighton
| |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 50°50′N 0°7′W / 50.833°N 0.117°W | |
| država |  UK
|
| Regija | Jugoistočna Engleska |
| Nemetropolitanska grofovija | East Sussex |
| Unitarna jedinica | Brighton and Hove |
| Površina | |
| - Ukupna | 31.92 km² |
| Stanovništvo (2011.) | |
| - Grad | 229,700 [1] |
| Vremenska zona | UTC+0 (UTC+1) |
| Poštanski broj | BN |
| Pozivni broj | 01273 |
| Karta | |
  Brighton | |
Brighton (
izgovor) je poznato morsko kupalište i grad, a od 1997. i Unitarna jedinica od 229,700 stanovnika[1], na jugu Engleske.[1]
Geografske karakteristike[uredi | uredi kod]
Brighton leži u Grofoviji East Sussex, duž obale La Mancha, udaljen 82 km južno od Londona.[1]
Brighton se na sjeveru prostire po strmim vapnenačkim obrocima South Downsa, sa zapada se stapa sa boroughom Hove, sa kojim od 2001. ujedinjen u jedinstveni grad Brighton and Hove. Na istoku se nalazi barijera od pješčenjačkih klifova.[1]
Počevši od 1930. duž obale između Black Rocka i Saltdeana podignuti su brojni lukobrani, i marina kod Black Rocka.[1]
Historija[uredi | uredi kod]
Brighton je kroz mnogo vijekova bio malo ribarsko sela. Njegov razvoj počeo je 1754., kad se doselio doktor Richard Russell, autor brojnih članaka o prednostima morske vode na ljudsko zdravlje, i otvorio svoju praksu, koja je uključivala kupanje u moru.[1] Tako je započela moda odlaska u Brighton radi kupanja. Njegovoj popularnosti doprinjeli su i brojni posjeti Princa od Walesa (kasnijeg princa regenta, a zatim i kralja George IV, koji ga je prvi put obišao 1783.[1]
Njegovo snažno pokroviteljstvo nad Brightonom koje je trajalo gotovo neprekidno do 1827., vidi se i danas od kraljevskih trgova do uređenih promenada uz more. Najupečatljivi pečat ostavio je u svojoj ljetnoj rezidenciji - Kraljevski paviljon, historicističkoj palači građenoj po uzoru na Taj Mahal, ali sa enterijerima u kineskom stilu.[1]
U njemu se danas nalazi muzej i umjetnička galerija, dok se njegova nekadašnja štala (Dome), koristi za koncerte i kongrese.
Njegova tajna žena Maria Fitzherbert , pokopana je u rimokatoličkoj crkvi sv. Ivana.
Viktorijanski Brighton još brže je rastao nakon dovršetka željezničke pruge 1841. koja ga povezala s Londonom.[1]
Znamenitosti, transport, obrazovanje[uredi | uredi kod]
Stara ribarska luka, sa svojim kućama od crnog kremena, danas je poznata po antikvarijatima. Grad danas ima više od 11 km dugu promenadu uz more, koja teče iznad šljunčane plaže.[1]
Brighton je kao prvi u Britaniji 1883. izgradio duž obale elektrificiranu željezničku prugu, koja još i danas prevozi turiste u otvorenim vagonima.[1]
Grad ima Kraljevski teatar, hipodrom u South Downsu s pogledom na more, akvarij i brojna sportska i golf igrališta.
Aerodrom se nalazi u nedalekom Shoreham-by-Sea, a Univerzitet Sussex osnovan 1961. u selu Falmer.
Privreda[uredi | uredi kod]
Pored turizma Brighton ima i industrijskih pogona, koji proizvode svakojaku robu od uredskih strojeva do tabli sa imenima ulica.[1]
Grad ima i puno bolnica, sanatorija i lječilišta, a najveća je Kraljevska bolnica grofovije Sussex.[1]
