Bitoljska eparhija

Bitoljska eparhija je nekadašnja eparhija Srpske pravoslavne crkve.

Istorija

Prvi pomen Bitoljske episkopije nalazi se u povelji vizantijskog cara Vasilija II. Godine 1018, pod imenom Pelagonijske episkopije, u kojoj je ranije bio glavni grad Linkestijska Herakleja, zatim možda Pelagon i najzad Bitolj. U to doba je Bitoljska episkopija pored Pelagonije obuhvatala i gradove Prilep, Debret i Veles. Kasnije je otpao Veles, a možda i nepoznati Debret, te je episkop bitoljski oko 1600. nosio naziv pelagonijski i prilepski, a kasnije, sve do pred kraj 19. vijeka, samo pelagonijski.

Godine 1897. uspjela je Bugarska egzarhija da, pored episkopa Carigradske patrijaršije, pošalje u Bitolj i svog episkopa, koji je nazvan bitoljskim episkopom. Kada su 1913. egzarhijski i patrijaršijski episkopi uklonjeni iz Južne Srbije, organizovana je Bitoljska episkopija, kao srpsko vladičanstvo pod upravom veleško-debarskog mitropolita Varnave. Godine 1922. dobila je Bitoljska episkopija, kao prvog svog srpskog redovnog episkopa, Josifa Cvijovića.

Ustrojstvo

Po podacima iz 1927, Bitoljska episkopija ima dvadeset i devet manastira (Bukovski, Berešanski, Beranski, Brajčinski, Donjo-Dupenski, Velušinski, Dragoški, Žitoški, Žirečki, Zašljenski, Zrzevski, Jankovački, Kruševski, Kičevski, Lisolajski, Maloviški, Markov-Gradski, Melnički, Paralovski, Prilepački, Slepčanski, Stepanački, Smiljevski, Slivnički, Treskavac, Hristoforski, Caparski i Čembrenski), jedan protoprezviterat (Bitoljski) sa 4 namesništva (Kruševsko, Kičevsko, Prilepsko i Prespansko), 227 crkava i kapela, 108 parohija, 100 sveštenika i 106.543 duše.

Vidi još

• Ohridsko-bitoljska eparhija
• Ohridska eparhija

Literatura

• Grujić, Radoslav (1927). „Bitoljska eparhija”. Narodna enciklopedija. Zagreb: Bibliografski zavod.