Izvorni kod stranice Univerzitet u Sarajevu

{{Infokutija univerzitet|name=Univerzitet u Sarajevu|native_name={{Lang|bs|Univerzitet u Sarajevu}}<br />{{Lang|hr|Sveučilište u Sarajevu}}<br />{{Lang|sr-Cyrl|Универзитет у Сарајеву}}|image=|image_size=200px|latin_name=Universitas Studiorum Saraievoensis|established={{start date and age|1949|12|2|df=y}}<br/>{{resize|90%|({{start date and age|1537|df=y}} kao islamska medresa)}}|type=[[Državni univerzitet|Državni]]|rector=Rifat Škrijelj|faculty=1.636|administrative_staff=990|students=23.127 {{small|(2021)}}<ref>{{cite web|url=https://www.klix.ba/vijesti/bih/univerzitet-u-sarajevu-na-stazama-gras-a-greske-u-koracima-u-visokom-obrazovanju/211221081|title=Univerzitet u Sarajevu na stazama GRAS-a: Greške u koracima u visokom obrazovanju|date=23 December 2021|access-date=23 December 2021|language=bs|author=Semir Hambo|publisher=Klix.ba}}</ref>|colors=Plava i bijela|city=[[Sarajevo]]|country=[[Bosna i Hercegovina]]|campus=[[Urbana zona|Urbani]]|affiliations=[[Evropska univerzitetska asocijacija]]|endowment=$247,9 miliona (2020)|budget=$107,8 miliona (2020)<ref>https://skupstina.ks.gov.ba/sites/skupstina.ks.gov.ba/files/univerzitet_20_21_0.pdf {{Bare URL PDF|date=March 2022}}</ref>|website={{Official URL}}}}

'''Univerzitet u Sarajevu''' je javni univerzitet u gradu [[Sarajevo|Sarajevu]], [[Bosna i Hercegovina]]. Najveći je i najstariji univerzitet u državi, vodeći korijene od 1537. godine kao islamska [[medresa]].<ref>{{cite web|last=Agency|first=Anadolu|title=Saraybosna'da 476 yıldır yaşayan medrese! (Sarajevo Celebrates 476 Years of its Medresa!)|url=http://www.haber7.com/balkanlar/haber/974831-saraybosnada-476-yildir-yasayan-medrese|publisher=Haber7|access-date=11 November 2013}}</ref> 

Sa 20 fakulteta, tri akademije i tri teološka fakulteta i sa preko 23 hiljade studenata (prema podacima iz 2021. godine), rangira među najvećim univerzitetima. Od otvaranja svojih vrata 1949. godine, preko 120.000 studenata dobilo je zvanje Bachelora, oko 4000 je dobilo zvanje Mastera i preko 2000 je dobilo zvanje Doktora u 45 različitih oblasti.<ref name="O-Univerzitetu-unsa.ba">{{cite web|title=Univerzitet u Sarajevu - O Univerzitetu|url=http://unsa.ba/s/index.php?option=com_content&task=blogcategory&id=13&Itemid=43|website=unsa.ba|access-date=26 April 2017|language=bs}}</ref> Trenutno se smatra jednim od najprestižnijih univerziteta u Bosni i Hercegovini,<ref name="O-Univerzitetu-unsa.ba" /> i zapošljava više od hiljadu članova osoblja na svojim fakultetima.<ref name="History-University-sarajevo.ba">{{cite web|url=http://www.sarajevo.ba/en/stream.php?kat=145|title=A History of the University of Sarajevo|date=19 May 2010|publisher=City of Sarajevo|access-date=10 June 2012|archive-date=2015-09-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20150910081056/http://www.sarajevo.ba/en/stream.php?kat=145}}</ref>

== Historija ==

=== Osmanski period, kasni srednji vijek-rani novi vijek ===
Prije osnivanja modernog Univerziteta u Sarajevu, prve visokoškolske ustanove u [[Sarajevo|Sarajevu]] i [[Bosna i Hercegovina|Bosni i Hercegovini]] osnovane su tokom 16. stoljeća pod upravom [[Osmanski Turci|Osmanlija]]. U Sarajevu ju je 1537. godine svečano otvorio [[Gazi Husrev-beg]], kao [[Nauka i tehnologija u Osmanskom carstvu|osmanski visokoškolski zavod]], [[Medresa|medresu]].<ref name="History-Gazi-Husrev-bey-Library-ghb">{{Cite web|title=History|url=http://www.ghb.ba/history|website=www.ghb.ba|access-date=26 April 2017|language=en|archive-date=2017-01-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20170101165704/http://www.ghb.ba/history}}</ref><ref name="Gazi-Husrev-beg-medresa.ba">{{Cite web|title=Gazi Husrev-begova medresa|url=http://www.medresa.ba/gazi-husrev-beg/|website=www.medresa.ba|access-date=26 April 2017|language=bs-BA|archive-date=2017-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20170427003650/http://www.medresa.ba/gazi-husrev-beg/}}</ref><ref name="Saraybosna-Celebrates-476-Years-medrese!-haber7">{{Cite web|title=Saraybosna'da 476 yıldır yaşayan medrese! (Sarajevo Celebrates 476 Years of its Medresa!)|url=http://www.haber7.com/balkanlar/haber/974831-saraybosnada-476-yildir-yasayan-medrese|access-date=11 November 2013|language=tr}}</ref> 

=== Austrougarsko razdoblje i prva Jugoslavija, kraj Drugog svjetskog rata ===
[[Datoteka:National_Museum_of_BiH_Aerial.JPG|desno|mini|[[Zemaljski muzej Bosne i Hercegovine]], sagrađen u austrougarskom periodu]]
Univerzitet u svojoj modernoj, sekularnoj inkarnaciji nastao je za vrijeme [[Bosna i Hercegovina (Austro-Ugarska)|austrougarske vladavine]], kada su osnovane mnoge visokoškolske i kulturne ustanove poput [[Zemaljski muzej Bosne i Hercegovine|Zemaljskog muzeja Bosne i Hercegovine]], koje su i danas aktivne.<ref name="History-University-sarajevo.ba2">{{Cite web|url=http://www.sarajevo.ba/en/stream.php?kat=145|title=A History of the University of Sarajevo|access-date=10 June 2012|archive-date=2015-09-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20150910081056/http://www.sarajevo.ba/en/stream.php?kat=145}}</ref> Moderna historija Univerziteta u Sarajevu nastavljena je nakon [[Prvi svjetski rat|Prvog svjetskog rata]], te prije [[Drugi svjetski rat|Drugog svjetskog rata]] kao i tokom rata, uspješno proširujući svoj razvoj novim školama i institutima, kao što su Poljoprivredno-šumarski fakultet 1940. godine i Medicinski fakultet 1944. godine. Medicinski fakultet je ponovo osnovan 1946. godine, otvoren je [[Pravni fakultet Univerziteta u Sarajevu|Pravni fakultet]], Visoka učiteljska škola, a 1948. godine ponovo je osnovan Poljoprivredno-šumarski fakultet.

=== Osnivanje i razvoj nakon Drugog svjetskog rata ===

==== 1949–1955 ====
Godine 1949. otvoren je Tehnički fakultet. Dana 2. decembra te godine imenovanjem prvog rektora zvanično je osnovan Univerzitet u Sarajevu. Otvaranjem [[Filozofski fakultet Univerziteta u Sarajevu|Fakulteta humanističkih nauka]] (1950) i [[Ekonomski fakultet Univerziteta u Sarajevu|Ekonomskog fakulteta]] (1952) završena je početna faza osnivanja Univerziteta u Sarajevu.

==== 1955–1970 ====
Drugu fazu razvoja (1955–69) obilježila je afirmacija univerziteta, otvaranje novih visokoškolskih ustanova i relativno zadovoljenje potreba za visokoobrazovanim kadrovima u Bosni i Hercegovini. Još jedno značajno dostignuće je organizacija i pokretanje postdiplomskih studija na univerzitetu.

==== 1970–1982 ====
Treću fazu (1970–82) definisalo je otvaranje više visokoškolskih ustanova na univerzitetu, naučna promocija univerziteta i njegovo pojačano uključivanje i promocija na međunarodnom akademskom planu. Univerzitet je direktno i indirektno doprinio osnivanju novih univerziteta u [[Универзитет у Бањој Луци|Banjoj Luci]], [[Sveučilište u Mostaru|Mostaru]] i [[Univerzitet u Tuzli|Tuzli]].

==== 1982–1992 ====
Četvrtu fazu (1982–92) karakterisalo je odvajanje naučnih aktivnosti od univerziteta i formiranje favorizovanih naučnih instituta van njega. Ovo je nanijelo znatnu štetu Univerzitetu u Sarajevu, jer je bila ugrožena koherentnost univerzitetskog obrazovanja i naučno-istraživačkog rada. To je rezultiralo nižim kvalitetom obrazovanja i tehnološkom stagnacijom univerziteta. Nekontrolisani upis enormnog broja studenata rezultirao je znatno nižom efikasnošću studija i hiperprodukcijom kadrova u pojedinim oblastima obrazovanja.

==== 1992–1995 ====
Petu fazu (1992–95) obilježila je devastacija objekata i opreme univerziteta uzrokovana [[Rat u Bosni i Hercegovini|ratom u BiH]] i [[Opsada Sarajeva|opsadom Sarajeva]]. I pored svih ovih teškoća života i rada tokom četverogodišnje opsade, Univerzitet u Sarajevu uspio je zadržati svoj kontinuitet. posao i život.

==== 1996 – danas ====
Univerzitet u Sarajevu je 1996. godine ušao u fazu poslijeratne fizičke i akademske obnove i rekonstrukcije. Fizička obnova je usmjerena na rekonstrukciju i obnovu porušenih objekata (kroz realizaciju Projekta novog univerzitetskog kampusa), zamjenu uništene nastavne i naučne opreme i rekonstrukciju studentskih domova. Na ovom planu postignuti su rezultati i stvoreni uslovi za kvalitetnije studije u pojedinim oblastima. Međutim, uprkos brojnim projektima rekonstrukcije, Univerzitet u Sarajevu još uvijek nije dostigao puni predratni potencijal. Rat je izazvao razdor čak i među akademicima, a mnogi koji su radili na univerzitetu prije rata nisu nastavili rad nakon njega. U procesu je implementacija [[Bolonjski proces|Bolonjskog procesa]], ali još uvijek postoji hiperprodukcija u nekim oblastima obrazovanja budući da Bosna i Hercegovina nema jedinstven program visokog obrazovanja.

Proces obnove i rekonstrukcije univerziteta podržan je aktivnostima [[Asocijacija univerziteta Evrope|Evropske asocijacije univerziteta]], [[Evropsko vijeće|Evropskog vijeća]], [[Evropska unija|Evropske unije]] kao i čitavog niza međunarodnih organizacija i institucija uključenih u oblast visokog obrazovanja.

== Partnerski odnosi ==
Univerzitet u Sarajevu ima partnerstvo sa preko 120 univerziteta u Evropi, SAD-u, Kanadi i na Bliskom istoku.<ref name="erasmus-unsa.ba">{{Cite web|title=University of Sarajevo – DEPARTMENT FOR INTERNATIONAL COLLABORATION|url=http://www.erasmus-unsa.ba/|website=www.erasmus-unsa.ba|access-date=27 April 2017|archive-date=2017-05-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20170505113432/http://www.erasmus-unsa.ba/}}</ref><ref name="international-agreements-unsa.ba">{{Cite web|title=University of Sarajevo - INFO - International agreements|url=http://unsa.ba/s/images/stories/medjunarodna/INFO%20sporazumi%20vazeci%2014102014%20UV.pdf|website=www.unsa.ba|access-date=27 April 2017}}</ref>

== Cilj ==
Osnovni cilj svih dosadašnjih aktivnosti univerziteta je podizanje kvaliteta studija, stvaranje savremenog univerziteta evropskog porijekla, koji će biti respektabilan predstavnik Bosne i Hercegovine na međunarodnom planu i promotor tradicionalnog, historijskog, kulturnog, naučne i umjetničke vrijednosti zemlje, te [[Jugoistočna Evropa|jugoistočne Evrope]].

== Organizacija ==
Univerzitet se sastoji od fakulteta i akademija dalje podijeljenih u 6 akademskih grupa, te dodatni broj drugih programa:
[[Datoteka:Ekonomski_fakultet_u_Sarajevu_2014.jpg|mini|[[Ekonomski fakultet Univerziteta u Sarajevu|Ekonomski fakultet]]]]
[[Datoteka:Prirodno_matematički_fakultet,_Sarajevo.jpg|mini|Prirodno-matematički fakultet]]
[[Datoteka:Faculty_of_Philosophy_in_Sarajevo.jpg|mini|Filozofski fakultet]]
[[Datoteka:Academy_of_fine_art_and_Festina_lente.jpg|mini|[[Akademija likovnih umjetnosti Sarajevo|Akademija likovnih umjetnosti]]]]

=== Fakulteti i akademije ===

* [[Ekonomski fakultet Univerziteta u Sarajevu|Ekonomski fakultet]]
* [[Akademija likovnih umjetnosti Sarajevo|Akademija likovnih umjetnosti]]
* [[Akademija scenskih umjetnosti, Sarajevo|Akademija scenskih umjetnosti]]
* Arhitektonski fakultet u Sarajevu
* [[Elektrotehnički fakultet Univerziteta u Sarajevu|Elektrotehnički fakultet]]
* Fakultet [[Kriminologija|kriminalističkih nauka]]
* [[Fakultet političkih nauka Univerziteta u Sarajevu|Fakultet političkih nauka]]
* Fakultet sporta i fizičkog vaspitanja
* Fakultet saobraćaja i [[Komunikacije|komunikacija]]
* [[Filozofski fakultet Univerziteta u Sarajevu|Fakultet humanističkih nauka]]
* [[Farmacija|Farmaceutski]] fakultet
* [[Visokogradnja|Građevinski]] fakultet
* [[Mašinstvo|Mašinski]] fakultet
* [[Medicina|Medicinski]] fakultet
* [[Muzička akademija u Sarajevu|Muzička akademija]]
* Visoka škola za [[Obrazovanje nastavnika|obrazovanje učitelja]]
* [[Poljoprivreda|Poljoprivredni]] fakultet
* [[Pravni fakultet Univerziteta u Sarajevu|Pravni fakultet]]
* Prirodno-matematički fakultet Sarajevo
* [[Stomatologija|Stomatološki]] fakultet
* [[Šumarstvo|Šumarski]] fakultet
* Fakultet [[Veterinarska medicina|veterinarske medicine]]
* Fakultet [[Pregled zdravstvenih nauka|zdravstvenih studija]]

=== Pridružene članice ===
* Fakultet islamskih nauka u Sarajevu
* Katolički teološki fakultet u Sarajevu
* Fakultet za javnu upravu u Sarajevu

=== Instituti ===
* Institut za historiju
* Institut za istraživanje zločina protiv čovječnosti i međunarodnog prava
* [[Institut za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju Sarajevo]]
* [[Orijentalni institut u Sarajevu]]
* Studentski centar Sarajevo
* Institut za društvena istraživanja

== Povezano ==
* [[Lista univerziteta u Bosni i Hercegovini]]
* [[Mreža univerziteta Balkana|Balkanska mreža univerziteta]]
* [[Lista univerziteta|Liste univerziteta i koledža]]

== Reference ==
{{Reference}}

== Eksterne veze ==
{{Commonscat|University of Sarajevo}}
* {{Official website}} (bosanski i engleski)

{{Sarajevo}}

[[Kategorija:Univerzitet u Sarajevu| ]]
[[Kategorija:Nastanci 1949.]]
[[Kategorija:Univerziteti u Bosni i Hercegovini|Sarajevo]]
[[Kategorija:Mreža univerziteta Balkana|Sarajevo]]
[[Kategorija:Asocijacija univerziteta Evrope|Sarajevo]]