Izvorni kod stranice The Great Gatsby

{{slično|romanu|filmske i TV adaptacije|The Great Gatsby (razvrstavanje)}}
{{Italic title}}
{{Infokutija knjiga 
| naslov            = Veliki Gatsby
| naslov_izvornika  = The Great Gatsby
| prijevod         = 
| slika            = [[Datoteka:Gatsby 1925 jacket.gif|220px|Omot prvog izdanja knjige ''The Great Gatsby'', 1925.]]
| opis_slike       = Omot prvog izdanja knjige ''The Great Gatsby'', 1925.
| autor            = [[F. Scott Fitzgerald]]
| ilustrator       = [[Francis Cugat]]
| dizajn_korica    = 
| zemlja           = [[Sjedinjene Američke Države|SAD]]
| jezik            = [[engleski jezik]] ''(izvorno)''
| žanr             = 
| vrsta_djela      = [[roman]]
| izdavač          = [[Charles Scribner's Sons]]
| datum_izdanja    = [[10. 4.|10.4.]] [[1925]].
| medij     = [[Hardcover|Tvrdoukoričeno]] & [[Paperback|mekoukoričeno izdanje]]
| stranica    = 
| pripovjedač      = 
| gledište         = 
| vrijeme_radnje   = [[1922]].
| mjesto_radnje    = [[New York]], [[Long Island]]
| glavni_lik       = 
| vrhunac          = 
| teme             = 
| isbn             = 
}}

'''''The Great Gatsby''''' (na srpskohrvatskom području prevođen kao '''''Veliki Gatsby''''' ili '''''Veliki Getsbi''''') je [[roman]] [[sjedinjene Američke Države|američkog]] književnika [[F. Scott Fitzgerald|F. Scotta Fitzgeralda]]. Prvi put je objavljen [[10. 4.|10.4.]] [[1925]]. Radnja je smještena na [[North Shore (Long Island)|sjevernu obalu]] [[Long Island]]a i [[New York]] u ljeto [[1922]].

Roman dopisuje doba koje je sam Fitzgerald nazvao "[[Doba jazza]]." Nakon šoka i kaosa [[prvi svjetski rat|prvog svjetskog rata]], američko društvo je uživalo dotad nezapamćenu razinu prosperiteta u "[[Burne dvadesete|Burnim]]" [[1920-e|Dvadesetim]] dok je ekonomija cvala. Istovremeno je [[prohibicija]], odnosno zabrana proizvodnje i distrubucije alkohola naložena [[Osamnaesti amandman Ustava SAD|Osamnaestim amandmanom]], od ''bootleggera'' (krijumčara) napravila milionare i dovela do procvata [[organizovani kriminal|organiziranog kriminala]]. Iako je Fitzgerald, poput svog junaka Nicka Carrawaya u romanu, slavio bogatstvo i sjaj svog doba, osjećao je nelagodu zbog neobuzdanog materijalizma i nedostatka morala svojih suvremenika.

Iako je godinu dana nakon objavljivanja adaptiran u brodvjeski kazališni komad i holivudski film, roman nije bio naročito popularan, te je prodano tek 25.000 primjeraka u preostalih petnaest godina Fitzgeraldovog života. Knjiga je bila gotovo zaboravljena za vrijeme [[Velika ekonomska kriza|Velike depresije]] i [[Drugi svjetski rat|drugog svjetskog rata]]. Nakon što je ponovno izdana 1945. i 1953. godine, brzo je pronašla široku publiku i danas se smatra primjerom [[Veliki američki roman|Velikog američkog romana]]. ''The Great Gatsby'' je otada postao dio obavezne lektire u američkim [[srednja škola|srednjim školama]] i tečajevima [[američka književnost|američke književnosti]] na [[univerzitet]]ima.

== Vanjski linkovi ==

'''Izvori'''
* [http://gutenberg.net.au/ebooks02/0200041.txt ''The Great Gatsby''], from [[Project Gutenberg Australia]], plain text.
* ''[http://etext.library.adelaide.edu.au/f/fitzgerald/f_scott/gatsby/ The Great Gatsby] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090209044325/http://etext.library.adelaide.edu.au/f/fitzgerald/f_scott/gatsby/ |date=2009-02-09 }}'' online.
* [http://www.archive.org/details/threenovels030213mbp ''Three Novels'' (1953)]. Scanned book from [[Internet Archive]], includes ''The Great Gatsby''.
* [http://www.brtom.org/gg/ggind1.html Index to The Great Gatsby] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160523171126/http://www.brtom.org/gg/ggind1.html |date=2016-05-23 }}
'''Filmovi'''
* {{imdb title|id=0016938|title=The Great Gatsby (1926)}}
* {{imdb title|id=0041428|title=The Great Gatsby (1949)}}
* {{imdb title|id=0071577|title=The Great Gatsby (1974)}}
* {{imdb title|id=0210719|title=The Great Gatsby (2000) (TV)}}
* {{imdb title|id=0291928|title=G (2002)}}
'''Ostalo'''
* [http://www.pittsburghlive.com/x/pittsburghtrib/s_93790.html AP: Page Ivey: "Professor, private investigator team up in search of the real 'Great Gatsby'"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070615135747/http://www.pittsburghlive.com/x/pittsburghtrib/s_93790.html |date=2007-06-15 }}
* [http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/01/01/AR2007010100958.html Washington Post - 'Gatsby': The Greatest Of Them All]
* [http://icf.som.yale.edu/pdf/gatsby2.pdf Ray C. Fair - "Where did Fitzgerald get the idea of having Clay's Economics reside in Nick Carraway's library?"]

{{Fitzgerald}}

{{Normativna kontrola}}

{{DEFAULTSORT:Great Gatsby, The}}
[[Kategorija:Romani 1925.|G]]
[[Kategorija:Američka književnost|G]]
[[Kategorija:Književnost 20. vijeka]]