Izvorni kod stranice Proizvodnja čelika

{{Čelik}}
'''Proizvodnja [[čelik]]a''' ima za cilj dobijanje legure ([[Gvožđe|železa]] i [[ugljenik]]a) željenog [[Hemijski sastav|hemijskog sastava]] i [[Mehaničke osobine|mehaničkih osobina]]. Postizanje željenih [[Mehaničke osobine|mehaničkih osobina]] zavisi od tri međusobno povezana faktora: (1) [[Hemijski sastav|hemijskog sastava]] (kombinacija [[Legirajući elementi|legirajućih elementata]]), (2) [[Plastična prerada|plastične prerade]] i (3) [[Termička obrada|termičke obrade]]. Proizvodnja čelika se odvija u [[Čeličana|čeličanama]], koje su deo šireg postrojenja pod imenom [[železara]]. To postrojenje se najčešće sastoji od: pogona [[Visoka peć|visoke peći]], [[Čeličana|čeličane]] i [[Valjaonica|valjaonice]] ([[Topla valjaonica|tople]] i [[Hladna valjaonica|hladne]]). Pogon [[Visoka peć|visoke peći]] nije neophodan u slučaju ako se [[čelik]] dobija iz [[Čelični otpad|čeličnog otpada]] pomoću [[Elektro lučne peći|elektro lučnih peći]]. Postoje generalno dva tipa [[železara]]: (1) [[integralna železara]], ona koja poseduje postrojenje [[Visoka peć|visoke peći]], [[Konvertorska čeličana|konvertorske čeličane]] i tople i hladne valjaonice, (2) ostali tipovi [[železara]] koje nemaju [[Proizvodnja gvožđa|proizvodnju gvožđa]] (nemaju [[Visoka peć|visoku peć]]).

== Proce proizvodnje ==

=== Sirovine ===

[[Datoteka:LightningVolt_Iron_Ore_Pellets.jpg|mini|desno|320p|Slika 1. „Piramida“ - Sirovine pripremljene za [[šaržiranje]] u [[Visoka peć|visoku peć]]({{jez-engl|Allegheny Ludlum Steel Corp., Brackenridge, Pa.}}).]]

==== Rude i njihova zastupljenost u zemljinoj kori ====

Iako je u zemljinoj kori Železo zastupljeno sam oko 5% sastav i rasprostranjenost železnih ruda je takav da ne može da pokrije trenutne potrebe čovečanstva. Pogotovu ne nakon privrednog buma u Aziji čije su se posledice počele osećati u drugoj polovini 2003. godine.

=== Agregati ===
[[Datoteka:Allegheny_Ludlum_steel_furnace.jpg|mini|desno|320p|Slika 2. Elektro-lučna peć ({{jez-engl|Allegheny Ludlum Steel Corp., Brackenridge, Pa.}}).]]

=== Devet najvećih svetskih proizvođača čelika (godišnja proizvodnja sirovog čelika u Mil. t.= Milion tona) ===
* {{jez-engl|[[Mittal Steel Company N.V.]]}} ([[Holandija]], [[SAD]], [[Ukrajina]]) 60,9 Mil. t. zajedno sa [[Arcelor]] ([[Luksenburg]]) 45,2 Mil. t.
* {{jez-engl|[[Nippon Steel]]}} ([[Japan]]) 32,4 Mil. t.
* {{jez-engl|[[JFE Group]] Holding}} ([[Japan]]) 31,6 Mil. t.
* {{jez-engl|[[Posco]]}} ([[Južna Korea]]) 30,2 Mil. t.
* {{jez-engl|[[Shanghai Baosteel]]}} ([[Narodna Republika Kina]]) 21,4 Mil. t.
* {{jez-engl|[[US Steel]]}} ([[SAD]]) 20,8 Mil. t.
* {{jez-engl|[[Corus]]}} ([[Holandija]], [[Ujedinjeno Kraljevstvo|Velika Britanija]]) 19 Mil. t.
* {{jez-engl|[[Nucor]]}} ([[SAD]]) 17,9 Mil. t.
* {{jez-de|[[ThyssenKrupp]]}} ([[Nemačka]]) 17,6 Mil. t.

== Spoljašnje veze ==
{{Commonscat|Steel industry}}
* [http://www.sms-demag.com/de/stahl.html Shematski prikaz procesa proizvodnje ({{jez-nem|SMS DEMAG}})] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071008013300/http://www.sms-demag.com/de/stahl.html |date=2007-10-08 }}{{de}}

[[Kategorija:Čelik]]