Jaka nuklearna sila – razlika između verzija

Izvor: Wikipedija
Prijeđi na navigaciju Prijeđi na pretragu
Interaktivna pretraga historije
← Starija izmjenaNovija izmjena →
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
VizualnoWikitekst
m r2.7.1) (robot Mijenja: tl:Interaksiyong malakas
Autobot (razgovor | doprinos)
Botovi
177.192 izmene
m razne ispravke
Red 4: Red 4:


== Istorija ==
== Istorija ==

Pre 1970tih kada se još mislilo da su [[neutron]] i [[proton]] [[osnovne čestice]], izraz "jaka sila" korišćen da se opiše ono što se danas zove [[nuklearna sila]] ili '''rezidualna jaka sila'''. Jer u jezgru se osećaju rezidualni (zaostali) efekti jake sile, koji deluju na hadrone, dakle, [[barion]]e i [[mezon]]e. Postulirano je da neka nova sila mora do postoji da bi se savladalo elektrostatičko odbijanje protona u [[atomsko jezgro|jezgru]], i zbog njene izvanredne jačine (na malim rastojanjima) nazvana je "jaka sila". Nakon otkrića kvarkova, naučnici su shvatili da sila zapravo deluje među kvarkovima i gluonima koji ulaze u sastav protona a ne među protonima. Neko vreme nakon toga prvobitna sila (među protonima) nazivana je '''rezidualnom jakom silom''' a "nova" jaka interakcija je nazvana '''boja silom''' ( engl. '''colour force''').
Pre 1970tih kada se još mislilo da su [[neutron]] i [[proton]] [[osnovne čestice]], izraz "jaka sila" korišćen da se opiše ono što se danas zove [[nuklearna sila]] ili '''rezidualna jaka sila'''. Jer u jezgru se osećaju rezidualni (zaostali) efekti jake sile, koji deluju na hadrone, dakle, [[barion]]e i [[mezon]]e. Postulirano je da neka nova sila mora do postoji da bi se savladalo elektrostatičko odbijanje protona u [[atomsko jezgro|jezgru]], i zbog njene izvanredne jačine (na malim rastojanjima) nazvana je "jaka sila". Nakon otkrića kvarkova, naučnici su shvatili da sila zapravo deluje među kvarkovima i gluonima koji ulaze u sastav protona a ne među protonima. Neko vreme nakon toga prvobitna sila (među protonima) nazivana je '''rezidualnom jakom silom''' a "nova" jaka interakcija je nazvana '''boja silom''' ( engl. '''colour force''').


== Detalji ==
== Detalji ==

<!--[[Quantum chromodynamics]], a part of the [[standard model]] of particle physics, is a typical non-Abelian [[gauge theory]] based on a local (gauge) [[symmetry group]] called [[SU(3)]]. All the particles in this theory interact with each other, through the strong force. The strength of the interaction is parametrized by the strong [[coupling constant]]. This strength is, as usual, modified by the gauge [[coupling constant#Charge, colour charge, etc|colour charge]] of the particle. This really refers to a group theoretical property whose meaning is explained in the article on [[colour charge]]. Quarks and gluons are the only fundamental particles which carry non-vanishing colour charge, and hence participate in the strong interactions.-->
<!--[[Quantum chromodynamics]], a part of the [[standard model]] of particle physics, is a typical non-Abelian [[gauge theory]] based on a local (gauge) [[symmetry group]] called [[SU(3)]]. All the particles in this theory interact with each other, through the strong force. The strength of the interaction is parametrized by the strong [[coupling constant]]. This strength is, as usual, modified by the gauge [[coupling constant#Charge, colour charge, etc|colour charge]] of the particle. This really refers to a group theoretical property whose meaning is explained in the article on [[colour charge]]. Quarks and gluons are the only fundamental particles which carry non-vanishing colour charge, and hence participate in the strong interactions.-->


Red 20: Red 18:
== Literatura ==
== Literatura ==
* Introduction to Elementary Particles, by David J. Griffiths (New York: John Wiley & Sons, 1987) ISBN 0-471-60386-4
* Introduction to Elementary Particles, by David J. Griffiths (New York: John Wiley & Sons, 1987) ISBN 0-471-60386-4

* The Last Sorcerers: The Path from Alchemy to the Periodic Table, by Richard Morris (Washington, DC: Joseph Henry Press, 2003) ISBN 0-309-50593-3
* The Last Sorcerers: The Path from Alchemy to the Periodic Table, by Richard Morris (Washington, DC: Joseph Henry Press, 2003) ISBN 0-309-50593-3

* {{cite book | author=Gordon L. Kane | title=Modern Elementary Particle Physics | publisher=Perseus Books | year=1987 | id=ISBN 0-201-11749-5}}
* {{cite book | author=Gordon L. Kane | title=Modern Elementary Particle Physics | publisher=Perseus Books | year=1987 | id=ISBN 0-201-11749-5}}

* S. Macura, J. Radić-Perić, ATOMISTIKA, Fakultet za fizičku hemiju Univerziteta u Beogradu/Službeni list, Beograd, 2004., str. 557.
* S. Macura, J. Radić-Perić, ATOMISTIKA, Fakultet za fizičku hemiju Univerziteta u Beogradu/Službeni list, Beograd, 2004., str. 557.


== Spoljašnje veze ==
== Eksterni linkovi ==
* [http://35.9.69.219/home/modules/pdf_modules/m280.pdf MISN-0-280: ''The Strong Interaction''] ([[Portable Document Format|PDF]] file) by J.R. Christman for [http://www.physnet.org Project PHYSNET].
* [http://35.9.69.219/home/modules/pdf_modules/m280.pdf MISN-0-280: ''The Strong Interaction''] ([[Portable Document Format|PDF]] file) by J.R. Christman for [http://www.physnet.org Project PHYSNET].


Verzija na datum 17 februar 2012 u 09:28

Jaka sila ili jaka interakcija danas podrazumeva međudelovanje kvarkova i gluona kako je već obuhvaćeno kvantnom hromodinamikom. Jaka sila je osnovna sila u kojoj su glavni prenosioci međudelovanja gluoni.

Mada jaka sila direktno deluje samo među elementarnim česticama, efekti sile se ispoljavaju između hadrona kao nuklearna sila. Elementarne čestice među kojima jaka sila deluje ne mogu se opaziti direktno kao što je pokazano u seriji bezuspešnih eksperimenata da se detektuje slobodni kvark.

Istorija

Pre 1970tih kada se još mislilo da su neutron i proton osnovne čestice, izraz "jaka sila" korišćen da se opiše ono što se danas zove nuklearna sila ili rezidualna jaka sila. Jer u jezgru se osećaju rezidualni (zaostali) efekti jake sile, koji deluju na hadrone, dakle, barione i mezone. Postulirano je da neka nova sila mora do postoji da bi se savladalo elektrostatičko odbijanje protona u jezgru, i zbog njene izvanredne jačine (na malim rastojanjima) nazvana je "jaka sila". Nakon otkrića kvarkova, naučnici su shvatili da sila zapravo deluje među kvarkovima i gluonima koji ulaze u sastav protona a ne među protonima. Neko vreme nakon toga prvobitna sila (među protonima) nazivana je rezidualnom jakom silom a "nova" jaka interakcija je nazvana boja silom ( engl. colour force).

Detalji

Vidi još

Literatura

  • Introduction to Elementary Particles, by David J. Griffiths (New York: John Wiley & Sons, 1987) ISBN 0-471-60386-4
  • The Last Sorcerers: The Path from Alchemy to the Periodic Table, by Richard Morris (Washington, DC: Joseph Henry Press, 2003) ISBN 0-309-50593-3
  • Gordon L. Kane (1987). Modern Elementary Particle Physics. Perseus Books. ISBN 0-201-11749-5. 
  • S. Macura, J. Radić-Perić, ATOMISTIKA, Fakultet za fizičku hemiju Univerziteta u Beogradu/Službeni list, Beograd, 2004., str. 557.

Eksterni linkovi

Izvor: https://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=Jaka_nuklearna_sila&oldid=992858