Misaoni eksperiment – razlika između verzija
Prijeđi na navigaciju
Prijeđi na pretragu
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
sa sr wiki |
Nema sažetka izmjene |
||
| Red 1: | Red 1: | ||
[[Datoteka:Schrodingers_cat.svg|desno|mini|250x250piskel|[[Šredingerova mačka|Šredingerova mačka]] (1935) predstavlja mačku koja je ili živa ili mrtva, u zavisnosti od [[kvantna neodređenost|kvantnog]] događaja. Ovaj misaoni eksperiment ilustruje implikacije [[Nils Bor|Borove]] [[kopenhaška interpretacija|kopenhaške interpretacije]] koje su u sukobu sa zdravim razumom kada se eksperiment primeni na svakodnevne objekte.]] |
[[Datoteka:Schrodingers_cat.svg|desno|mini|250x250piskel|[[Šredingerova mačka|Šredingerova mačka]] (1935) predstavlja mačku koja je ili živa ili mrtva, u zavisnosti od [[kvantna neodređenost|kvantnog]] događaja. Ovaj misaoni eksperiment ilustruje implikacije [[Nils Bor|Borove]] [[kopenhaška interpretacija|kopenhaške interpretacije]] koje su u sukobu sa zdravim razumom kada se eksperiment primeni na svakodnevne objekte.]] |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | '''Misaoni eksperiment''' (izvorno {{Jez-nem|Gedankenexperiment}},<ref>{{cite encyclopedia| title = Gedankenexperiment| encyclopedia = ''[[Encyclopædia Britannica Online|''Encyclopædia Britannica'' Online]]''| url = https://www.britannica.com/science/Gedankenexperiment| accessdate = 27. 3. 2017.| last = Perkowitz| first = Sidney| date = 12. 2. 2010.| authorlink = Sidney Perkowitz}}</ref> ''Gedanken-Experiment'',<ref>See [[google:"Thought+experiment""Gedanken+experiment"&tbm=bks|occurrences]] on [[Google Books]].</ref> ili ''Gedankenerfahrung'',<ref>{{cite encyclopedia| title = Thought Experiments| encyclopedia = [[Stanford Encyclopedia of Philosophy]]| url = https://plato.stanford.edu/entries/thought-experiment/| accessdate = 27. 3. 2017.| last = Robert Brown| first = James| date = 12. 8. 2014.| authorlink = James Robert Brown| archiveurl = https://web.archive.org/web/20171121022040/https://plato.stanford.edu/entries/thought-experiment/| archivedate = 21. 11. 2017| url-status = dead}}</ref>) je oblik naučnog [[istraživanje|istraživanja]] kojim se razmatra određena [[Hipoteza|hipoteza]], teorija ili princip u cilju razmišljanja o njenim/njegovim posledicama. S obzirom na strukturu takvog eksperimenta, možda ne bi bilo moguće izvesti ga, a čak i kad bi bilo, ne mora postojati namera da se on izvede. |
||
:: <br /> |
|||
Ajnštajn je uveo misaoni eksperiment kao [[metod]] koji se koristi u stvaranju fizičkih teorija (mada su postojali misaoni eksperimenti i pre toga)<ref>Misaoni eksperiment, često potcenjen naučni metod, članak [http://www.b92.net/zivot/nauka.php?nav_id=394243]</ref>. Koristeći se misaonim pokusima u izvođenju svoje teorje relativiteta koju tada još nije mogao praktično proveriti, on je uspeo da je izgradi u obliku u kojem je poznata danas i prevaziđe mnoge druge teorije koje su imale [[verifikacija|verifikaciju]] u realnim eksperimentima. |
|||
Metod misaonog eksperimenta sastoji se u misaonoj [[simulacija|simulaciji]] fizičkog procesa u [[misli]]ma radi boljeg sagledavanja predviđene teorije i njene provere i nadogradnje. Može biti čak i izvor neke ideje i osnova za neku fizičku teoriju ili zakon, što je bio slučaj sa specijalnom relativnosti. Obično se izvodi u situacijama koje je teško u delo spovesti praktično, kao u primeru sa dva voza koji se kreću brzinom približnoj brzini svetlosti u vakuumu, upotrebljen u opisu relativističkog zakona slaganja brzina. |
|||
== Reference == |
== Reference == |
||
Verzija na datum 5 septembar 2020 u 15:36
Misaoni eksperiment (izvorno nem. Gedankenexperiment,[1] Gedanken-Experiment,[2] ili Gedankenerfahrung,[3]) je oblik naučnog istraživanja kojim se razmatra određena hipoteza, teorija ili princip u cilju razmišljanja o njenim/njegovim posledicama. S obzirom na strukturu takvog eksperimenta, možda ne bi bilo moguće izvesti ga, a čak i kad bi bilo, ne mora postojati namera da se on izvede.
Ajnštajn je uveo misaoni eksperiment kao metod koji se koristi u stvaranju fizičkih teorija (mada su postojali misaoni eksperimenti i pre toga)[4]. Koristeći se misaonim pokusima u izvođenju svoje teorje relativiteta koju tada još nije mogao praktično proveriti, on je uspeo da je izgradi u obliku u kojem je poznata danas i prevaziđe mnoge druge teorije koje su imale verifikaciju u realnim eksperimentima.
Metod misaonog eksperimenta sastoji se u misaonoj simulaciji fizičkog procesa u mislima radi boljeg sagledavanja predviđene teorije i njene provere i nadogradnje. Može biti čak i izvor neke ideje i osnova za neku fizičku teoriju ili zakon, što je bio slučaj sa specijalnom relativnosti. Obično se izvodi u situacijama koje je teško u delo spovesti praktično, kao u primeru sa dva voza koji se kreću brzinom približnoj brzini svetlosti u vakuumu, upotrebljen u opisu relativističkog zakona slaganja brzina.
Reference
- ↑ Perkowitz, Sidney (12. 2. 2010.). „Gedankenexperiment”. Encyclopædia Britannica Online. Pristupljeno 27. 3. 2017.
- ↑ See occurrences on Google Books.
- ↑ Robert Brown, James (12. 8. 2014.). „Thought Experiments”. Stanford Encyclopedia of Philosophy. Pristupljeno 27. 3. 2017.
- ↑ Misaoni eksperiment, često potcenjen naučni metod, članak [1]
