Erevan – razlika između verzija
m robot Dodaje: vo:Yerevan |
m robot Dodaje: lij:Erevan |
||
| Red 84: | Red 84: | ||
[[ko:예레반]] |
[[ko:예레반]] |
||
[[ku:Êrîvan]] |
[[ku:Êrîvan]] |
||
[[lij:Erevan]] |
|||
[[lt:Jerevanas]] |
[[lt:Jerevanas]] |
||
[[mk:Ереван]] |
[[mk:Ереван]] |
||
Verzija na datum 4 august 2007 u 23:42
Erevan ili Jerevan (armenski: Երեւան or Երևան; poznat i pod starim imenima: Erivan i Erebuni) је glavni grad Armenije. U njemu prema procjenama živi 1,088,300 stanovnika. Nalazi se na rijeci Hrazdan.
Jedan je od najstarijih gradova na svijetu (osnovan prije 2780 godina).
Povijest
Arheološki nalazi svedoče da je urartijanska vojna tvrđava zvana Erebuni (Էրեբունի) ustanovljena 782. pne. po naređenju kralja Argistisa I na mjestu današnjeg Erevana, da bi služila kao stražarska utvrda protiv barbarskih napada sa sjevernog Kavkazа, te je zbog toga jedan od najstarijih gradova na svijetu. Od tada je mjesto bilo od strateškog značaja kao raskršće karavanskih puteva ivmeđu Europe i Indije. Naziv Erevan dobio je još u 7. stoljeću poslije Krista, kada je bio glavni grad Armenije pod perzijskom vlašću.
Zbog svojeg strateškog značaja Erevan je stoljećima bio stalan uzrok sukoba i mijenjao je gospodare, Perzijance i otomanske Turke. Godine 1827. zauzela ga je Rusija a službeno ga je otcijepila od Perzijanaca 1828. Poslije ruske revolucije 1917. Erevan je tri godine bio glavni grad nezavisne Armenije, a 1920. postao je prijestonica novoosnovane Armenske Sovjetske Socijalističke Republike, jedne od 15 republika Sovjetskog Saveza. S raspadom Sovjetskog Saveza, Erevan je postao glavni grad nezavisne Republike Armenije 1991.
Kultura
Erevan je vodeći industrijski, kulturni i znanstveni centar u kavkaskoj regiji. Kao centar armenske kulture, Erevan je i sjedište Armenskog državnog sveučilišta (osnovanog 1920.), Armenske akademije znanosti, povijesnog muzeja, opere, glazbenog konzervatorijuma i nekoliko tehničkih institucija. Matenadaranski arhivi imaju bogatu kolekciju drevnih armenskih, starogrčkih, sirijskih, židovskih, rimskih i perzijskih zapisa. Erevan ima nekoliko velikih javnih knjižnica, veći broj muzeja i kazališta, botanički vrt i zoološki vrt. On je također i važan željeznički čvor i veliki trgovački centar poljoprivrednih proizvoda. Industrija u gradu proizvodi predmete od metala, strojeve i alate, električnu opremu, kemikalije, tekstil i prehrambene proizvode.
Dvije najveće turističke atrakcije su ruševine Urartu i rimske tvrđave. Zračna luka u Erevanu zove se Zvartnots. Armenski hotel Meriot nalazi se u centru grada, na Trgu Republike (koji je poznat kao Hraparak).
Razvoj grada
Odnedavna, armenijske vlasti su započele ambiciozni proces razvoja u kome se stanovi i zgrade sovjetskog socrealističkog stila ruše i zamjenjuju modernim zgradama. Međutim, ovaj plan obnove grada je na udaru opozicije i nekih stanovnika grada.
Poznate osobe
Značajne osobe koje su iz Erevan ili su živjele u njemu:
- Vladimir Akopjan, šahist
- Levon Aronjan, šahist
- Gevorg Emin, pjesnik
- Aleksander Arutiunijan, kompozitor
- Đivan Gasparjan, kompozitor
- Sergej Parajanov, filmski režiser
- Sargis Sargsijan, tenisač
- Alexander Shirvanzade, pisac
- Robert Kočarjan, trenutni predsjednik Armenije
- Levon Ter-Petrosjan, predsjednik Armenije od 1991-1998
