Izvorni kod stranice Petar II Petrović Njegoš

{{Infokutija pisac
| ime = Petar Petrović Njegoš<br/>{{small|Rade Tomov Petrović}}
| slika = Petar II Petrovic-Njegos.jpg
| širina_slike  = 250px
| opis = Petar Petrović Njegoš
| datum_rođenja = {{Birth date and age|1813|11|13|df=y}}
| mjesto_rođenja = {{flagicon|Osmansko Carstvo}} [[Datoteka:Flag of the Prince-Bishopric of Montenegro2.svg|28px]] [[Njeguši (Cetinje)|Njeguši]]
| datum_smrti = {{death date and age|1851|10|10|1813|11|13|df=y}}
| mjesto_smrti = {{flagicon|Osmansko Carstvo}} [[Datoteka:Flag of the Prince-Bishopric of Montenegro2.svg|28px]] [[Cetinje]]
| zanimanje = vladar i vladika
| jezik = 
| nacionalnost = 
| žanr = 
| pokret = [[romantizam]]
| znamenita_djela = <div>
* ''[[Gorski vijenac]]''
*
* </div>
| uticaj_od=
| uticaj_na = 
| potpis= 
}}
'''Petar II Petrović Njegoš'''{{efn|Za života poznat kao ''vladika Rade'', po rođenju Radivoje Tomov Petrović.}} ([[13. novembra]] [[1813.]] - [[10. oktobar]], [[1851.]]) je bio [[Crna Gora|crnogorski pjesnik]], [[episkop]] i [[vladar]].

Njegoš je udario temelje moderne crnogorske države uspostavljanjem organa vlasti: [[Crnogorski Senat|Senata]], [[Gvardija|Gvardije]] i [[Perjanici|Perjanika]] i uvođenjem plaćanja poreza. Objedinio je svetovnu i versku vlast proterivanjem [[guvernadur]]a [[Vukolaj Radonjić|Radonjića]] iz zemlje, čime je ukinuta tradicionalna podela vlasti između guvernera koji se oslanjao na [[Zapad]] i episkopa koji se oslanjao na [[Rusija|Rusiju]].

Njegovo najuticajnije pjesničko djelo je [[Gorski vijenac]], objavljeno [[1847]]. godine.

== Život ==
=== Mladost ===
Rođen je kao Radivoje "Rade" Tomov Petrović 1. novembra (po julijanskom kalendaru) [[1813]]. u [[Njeguši]]ma pod Lovćenom, glavnom selu [[Katunska nahija|Katunske nahije]].<ref name="biografija">{{Cite web |title=Petar II Petrović Njegoš: biografija |url=http://www.ppnjegos.org/biografija.htm |access-date=2010-05-29 |archive-date=2020-10-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201028164439/http://www.ppnjegos.org/biografija.htm |dead-url=yes }}</ref> On je drugi sin [[Toma Markov Petrović|Tome Markova Petrovića]], najmlađega brata vladike [[Sveti Petar Cetinjski|Petra I]] i [[Ivana Proroković|Ivane Proroković]]. Na krštenju je dobio ime Rade (Radivoje). Rođen je u porodici iz koje su tradicionalno poticali srpski [[episkop]]i ([[Danilo Ščepćević Njegoš|Danilo]], [[Savo Petrović Njegoš|Savo]], [[Vasilije Petrović Njegoš|Vasilije]], [[Petar I Petrović Njegoš|Petar I]] i drugi).

[[1825]]. godine [[Petar I Petrović Njegoš|vladika Petar I]], dovodi Rada k sebi u [[cetinjski manastir]] da ga školuje i pripremi za naslednika. Stric je ranije za naslednika spremao Njegoševa brata od strica, ali je ovaj više voleo vojsku i oficirski poziv. Njegoš se nije redovno školovao. Kod cetinjskih i [[Boka|bokeljskih]] kaluđera učio se samo osnovnoj pismenosti. Tih godina Rade sastavlja svoje prve pesme. Posle mu je stric doveo za učitelja [[Sima Milutinović Sarajlija|Simu Milutinovića Sarajliju]]. Sima Milutinović upućuje Rada u klasiku, umetnost, istoriju, filozofiju i književnost. Njegoš je bio pod jakim uticajem antičkog klasicizma. Klasičnu grčku poeziju čitao je na ruskom. Sarajlija je kod Njegoša razvio ljubav prema narodnoj poeziji i potsticao ga na pisanje. Njegoš je zaneseno voleo narodne pesme, skupljao ih i sam stvarao nove. Na Njegoša je uticao i [[Lukijan Mušicki]], koji je 1830-ih godina imao glas velikog pesnika.

=== Vladavina ===

[[Datoteka:Njegosh vladika.jpg|Vladika Rade|thumb]]

18. oktobra [[1830]] umro je njegov stric, [[Petar I Petrović Njegoš|vladika Petar]], nakon čega je sedamnaestogodišnji Rade Tomov proglašen za „namjesnika mitropolita crnogorskog“. Prema predanju, stric mu je na samrti rekao posljednje riječi: "''moli se Bogu i drž se Rusije''."<ref>Pismo Jeremiji Gagiću, 30. oktobra 1830.</ref> Dva dana kasnije, Rade se zakaluđerio, uzeo ime Petar i primio episkopsku upravu nad Crnom Gorom. U to vreme, Crna Gora je bila savez [[pleme]]na bez atributa države, njene granice nisu bile određene a centralna vlast skoro da nije postojala. U međunarodnim odnosima Crna Gora smatrana je turskom teritorijom.<ref name="biografija"/> Srpski vladika često je potajno obavljao i neke svetovne vladarske dužnosti u susednim plemenima, dok je u Boki Kotorskoj i oko Skadra bio samo episkop.<ref name="biografija"/> Uz vladiku kao duhovnog vladara, pod uticajem [[Rusija|Rusije]], postojao je i svetovni vladar [[guvernadur]] ([[guverner]]), pod uticajem zapada. Neka crnogorska plemena priznavala su vladikinu, ali i mletačku, austrijsku ili tursku vlast. Njegoš je nastojao da centralizuje državnu vlast. On je bio u sukobu sa guvernadurom [[Vukolaj Radonjić|Vukolajem Radonjićem]], koji je pokušavao da ograniči svetovnu vlast porodice Petrović. Guvernadur je nakon smrti Petra I osporio njegovom sinovcu Radu pravo na nasljednu vlast na crnogorskom tronu. Pod optužbom da je činio prijestupe i prkosio vladiki, donesena je odluka da se guvernarudu [[Vukolaj Radonjić|Vukolaju Radonjiću]] oduzme zvanje i crnogorski pečat (mohur).<ref name="ReferenceA">Risto J. Dragičević: Njegoševo ukidanje guvernadurstva (str. 75)</ref>

Radi uspostavljanja vlasti uzemlji Njegoš pozvao u pomoć dvojicu Crnogoraca koji su živeli u Petrogradu - Mateju Vučićevića, crnogorskog poverenika u Rusiji i njegovog ujaka Ivana Vukotića, podoficira u ruskoj vojsci. Na zboru koji je Njegoš sazvao, 21. septembra [[1831]]. se donose odluke o uspostavljanju organa vlasti: [[Crnogorski Senat|Senata]], [[Gvardija|Garde]] i [[Perjanici|Perjanika]]. Na čelo svetovne vlasti dolazi vladika Rade koji vlada u dogovoru sa [[Crnogorski Senat|Senatom]] koji čine predstavnici najutjecajnijih srpskih porodica. Za prvog predsednika Senata izabran je Ivan Vukotić, a za potpredsednika Mateja Vučićević. Sedište Senata bilo je na Cetinju, a [[Gvardija|Gvardije]] u [[Rijeka Crnojevića|Rijeci Crnojevića]]. Ovim odlukama ukinuta je dugogodišnja tradicija da Crnom Gorom upravlja vladika sa guvernadurom. Njegoš u oktobru 1831. i u februaru naredne godine, u dva navrata, bezuspešno pokušava da osvoji [[Podgorica|Podgoricu]] i Zetu. Protivnici su ga kritikovali da se više bavi lovom i pesništvom nego vladarskim poslovima i da često odlazi u Boku da se udvara damama i igra karte.<ref name="biografija"/>

Početkom januara [[1832]]. zbog navodnih "zavereničkih nastojanja", Senat proteruju porodicu guvernadura Radonjića, koja je više od sto dvadeset godina obavljala guvernadurske funkcije u Crnoj Gori.<ref name="biografija"/> Kazna je bila da se Vuko i njegov rodni brat Marko Radonjić metnu u okove i zatvore u špilji [[Cetinjski manastir|Cetinjskog manastira]] i da se 6 kuća Radonjića, odnosno 32 člana njihove obitelji protjeraju na austrijski teritorij ([[Kotor]]).<ref name="ReferenceA"/> Napad je izvršen noću i Radonjićeva kuća je najprije potpaljena, pa je Pejo uspio da uhvati bivšega guvernadura Vuka, a pored toga ubijeno je još 5-6 lica na Lovćenu, gdje su im bili katuni. Svi ostali su se predali i pošli su u [[Kotor]], dok im je imanje razgrabljeno, a kuće zapaljene i srušene. Bivši guvernadur je sa svojim bratom doveden na [[Cetinje]] i zatvoren u jednoj manastirskoj pećini, koja će se otada zvati [[Guvernaturovica]].<ref>Radovan Radonjić: “Guvernadursko-mitoropolitska kontroverza u crnogorskoj istoriografiji” (str. 493, 494, 495.), 2009.</ref> Vukolaj je pušten iz tamnice 20. 04. 1832. pod pratnjom gvardije odveden je u [[Kotor]], gdje je ubrzo umro 30. 05. [[1832.]] usled posljedica tamnovanja. Ukidanje i proterivanje guvernadura je izazvalo žestoku opoziciju, čak i Njegoševog nekadašnjeg učitelja Sarajlije.

[[1833]] putovao je u [[Petrograd]], gde bude zavladičen. Iste godine je zaveden [[porez]] („[[harač]]“, kako su ga zvali Crnogorci), koji je počeo da se naplaćuje naredne godine. Po zavladičenju uzima ime Petar i od tada se potpisivao vladika Petar Petrović, ali ga je narod zvao [[vladika Rade]] ([[Sveti Petar Cetinjski|vladikom Petrom]] je nazivan njegov stric). Na Cetinje donosi nekoliko stotina knjiga za potrebe Crkve i škole. Tokom tog putovanja, Njegoš nabavlja štampariju koja je na Cetinje doneta početkom januara 1834.<ref name="biografija"/> 1834. Objavljuje na Cetinju prvu zbirku pesama ''Pustinjak cetinski'', odštampanu u svojoj štampariji. Iste godine objavljuje drugu zbirku ''Lijek jarosti turske''.

[[Datoteka:Cetinje monastery.jpg|thumb|[[Cetinjski manastir]], sedište pravoslavnog vladike.]]

[[1837]]. godine vladika Rade je od kneza [[Miloš Obrenović|Miloša Obrenovića]] zatražio zabranu izdavanja sabranih djela pokojnog srpskog prosvjetitelja [[Dositej Obradović|Dositeja Obradovića]], nazivajući njegova dela "zlim i razvratnim":

{{izdvojeni citat|Takvi slučaj mene prinuždaje moliti Vas pokornjejše da zapovijedite višerečena sočinenija ne puštati iz Vaše tipografije i da ih zabranite u Vaše knjaževstvo svakome čitati i imati, kao što i druga sva praviteljstva zla i razvratna sočinenija zaprećuju.<ref>[http://www.rastko.rs/knjizevnost/njegos/ppnjegos-pisma.html Из Његошевог писма Обреновићу]</ref> }}

[[1838]]. Hercegovačko [[Grahovo]] odmetnulo se od turske vlasti i prišlo Crnoj Gori. U julu [[1838]]. dolazi do sukoba između Austrijanaca i Crnogoraca nakon čega je 25. avgusta [[Austrija]] sklopila mir sa Crnom Gorom i time indirektno priznala njenu nezavisnost. Oko dva meseca nakon toga, Njegoš je zaključio mir i sa bosanskim vezirom i hercegovačkim pašom, čime su i turske vlasti po prvi put indirektno priznale nezavisnost Crne Gore. Iste godine, u blizini starog manastira na Cetinju, podignut je novi luksuzan dvorac sa dvadeset pet odeljenja, sa visokim zidom i kulama, kasnije nazvan [[Biljarda]]. U jednom njegovom delu bile su prostorije za Senat, u drugom je stanovao vladika, a u prizemlju su stanovali perjanici. Na Cetinju boravi Antid Žom koji Njegoša podučava francuski jezik. [[1839]]. i [[1840]]. su izbile dve bune protiv Njegoša zbog naplaćivanja poreza.<ref name="biografija"/> [[1840]]. po Njegoševom nalogu [[Novica Cerović]] sa nekoliko [[Drobnjak|drobnjačkih]] glavara ubija [[Smail-aga Čengić|Smail-agu Čengića]] 23. septembra. Ubistvo Smail-age učvrstilo je prisajedinjenje drobnjačkog plemena Crnoj Gori, kao prvog [[Hercegovina|hercegovačkog]] plemena koje u ušlo u njen sastav.

[[1840]]. odlikuje [[Knez Aleksandar Karađorđević|Aleksandra Karađorđevića]] vojvodskim činom. [[1841]]. Od Johana Turskog, zamenika austrijskog guvernera Dalmacije, dobija na poklon mikroskop. [[1842]]. Odesko društvo ljubitelja istorije i starine bira ga za svog člana 20. januara, a Društvo srbske slovesnosti u Beogradu za svog počasnog člana 11. juna. Meseca marta 1842. Edoardo Grije je na Cetinju uručuje Njegošu brilijantni krst, dar austrijskog cara, kao priznanje za suradnju na uređenju granice. Istim povodom ruski car Nikolaj ga odlikuje ordenom sv. Ane prvog stepena.<ref name="biografija"/> Septembra 1842. u [[Dubrovnik]]u potpisuje sa hercegovačkim [[vezir]]om [[Ali-paša Rizvanbegović|Ali-pašom Rizvanbegovićem]] ugovor o prestanku neprijateljstava, koji je ubrzo prekršen kada su krajem jula [[1843]]. Crnogorci ubili izaslanike Ali-paše Rizvanbegovića. Sredinom septembra na Grahovu dolazi do nekoliko sukoba između Crnogoraca i hercegovačkih Turaka:

[[Datoteka:Das Fürstentum Montenegro im Jahre 1862.jpg|thumb|[[Knjaževina Crna Gora]] [[1862]].]]

{{izdvojeni citat|Mi smo u rat sa svijema Turcima okolo nas, kako gotovo svagda što smo. Oni su vazda složni na naše zlo, i Bošnjaci i Arbanasi.<ref name="biografija"/>}}

U proleće [[1845]]. završava pisanje ''[[Luče mikrokozma]]'', religiozno-filozofskog speva o nastanku sveta. [[1846]]. završava pisanje [[Gorski vijenac|Gorskog vijenca]], epa o [[istraga poturica|istrebljenju "poturica"]].

U prvoj polovini [[1847]]. godine, izazvana velikom glađu, izbija buna u pograničnoj Crmničkoj nahiji, koju je pomogao skadarski paša hranom, municijom i svojom vojskom. Pobuna u korenu biva ugušena u krvi. Njegoš osuđuje na streljanje nekoliko vođa pobune.<ref name="biografija"/>

Tokom revolucije [[1848]]. u Austriji, Njegoš je nudio hrvatskom banu [[Josip Jelačić|Josipu Jelačiću]] vojnu pomoć od dve hiljada ljudi.<ref>[http://www.montenegro.org.au/njegosevo_pismo.html Pismo Njegoša dalmatinskom guverneru Johanu fon Turskom]</ref> U pismu od [[17. studenog]] [[1848.]] Njegoš guverneru Dalmacije Turskom odgovara:

{{izdvojeni citat|Istina je da su Crnogorci spremni da budu u pomoći svojoj braći Hrvatima, jedno po jedinoplemenosti, a drugo po njihovoj prirođenoj naklonosti vojničke trudove snositi.<ref>[http://www.montenegrina.net/pages/pages1/istorija/dokumenti/pismo_njegosa_hrvatima.htm  Njegoševo pismo guverneru Dalmacije 1848.g.]</ref>}}

Njegoš odvraća stanovnike Boke od pobune protiv austrijske vlasti. Istovremeno počinju pobune u Turskoj. Njegoš prihvata [[Ilija Garašanin|Garašaninovu]] politiku: protiv je revolucije u Austriji, a za revoluciju u Turskoj.<ref name="biografija"/> Njegoš počinje da razvija planove o oslobođenju okolnih teritorija od turske vlasti. Njegovi poverljivi ljudi obilaze krajeve od [[Neretva|Neretve]] na zapadu, do [[Višegrad]]a na severu i [[Peć (Kosovo)|Peći]] na istoku. Njegoš pregovara sa okolnim turskim vladarima pobunjenim protiv centralne sultanove vlasti. Sredinom aprila kod Njegoša dolazi [[Matija Ban]], poverljivi izaslanik Aleksandra Karađorđevića i srpske vlade, čiji je plan bio "oslobođenje [[Srpstvo|Srpstva]]" i stvaranje zajedničke države Srba, Hrvata i Bugara, u kojoj bi Njegoš bio duhovni poglavar u Peći, a srpski knez svetovni poglavar u [[Prizren]]u. Ban izlaže plan Njegošu i daje mu 1000 dukata. Plan uključuje izlazak oko sedam hiljada crnogorskih ratnika na okolne teritorije. Krajem 1848. godine, Njegoš uviđa da se usled "strašnih pogreški" ti planovi ne ostvaruju.<ref>писмо Станку Вразу, 20. октобра 1848.</ref>

[[Datoteka: Njegoš.JPG|thumb|Unutrašnjost Njegoševa [[Mauzolej|muzoleja]] na Lovćenu, rad [[Ivan Meštrović|Ivana Meštrovića]].]]

Početkom proleća [[1850]]. biva obustavljen plan pobune hrišćana u Hercegovini, Bosni i Albaniji, koju bi predvodila Crna Gora a pomagala Srbija. Njegoš je veoma teško primio izvješće izaslanika srbijanske vlade o obustavi ustanka, nakon čega je srdito vikao:

{{izdvojeni citat|Hercegovina, Bosna i Crna Gora s Albanijom u našoj su ruci, sad ih već možemo zapaliti kad god hoćemo; bacimo vatru, pa Srbija, htjela ne htjela, mora za nama poći!<ref name="biografija"/>}}

=== Bolest i smrt ===

Krajem [[1850]]. godine odlazi u Beč i Italiju radi lečenja. Početkom [[1851]]. godine boravi u [[Napulj]]u i [[Rim]]u, teško bolestan. Bolovao je od teške bolesti, [[tuberkuloza|tuberkuloze]], od koje je umro [[19. oktobar|19 oktobra]] [[1851]] na [[Cetinje|Cetinju]]. Planirana sahrana na Lovćenu je odložena pa je Njegoš 21. oktobra privremeno sahranjen u manastiru Cetinje.

Njegoševa štamparija je prestala da postoji [[1852]]. kada su njena slova prelivena u zrna za puške.<ref name="biografija"/> [[Knjaz Danilo]] je izvršio [[amanet]], i preneo stričeve ostatke u kapelicu na [[Lovćen]] [[1855]]. godine. Kad su [[Austrijanci]] u [[Prvi svetski rat|I. svetskom ratu]] osvojili [[Crna Gora|Crnu Goru]], spustili su Njegoševe kosti na [[Cetinje]] [[12. avgust]]a [[1916]]. godine, a kapelu na Lovćenu oštetili topovskom vatrom. [[23. septembar|23. septembra]] [[1925]]. godine, kralj [[Aleksandar Karađorđević]] je izvršio svečan prenos Njegoševih kostiju u novu kapelu, koja je podignuta umesto stare kapele.Mauzolej na Lovćenu je, na mestu te kapele, sagrađen početkom 70-tih godina XX veka, gde sada počivaju posmrtni ostaci ovog velikog pesnika i državnika. Prihvatao je ideju [[jugoslovenstvo|jugoslovenstva]].<ref><span class="plainlinks">[http://www.istorijskabiblioteka.com/art:novica-rakocevic Novica Rakočević]</span>, »O jugoslovenskoj misli u Crnoj Gori do Prvog svjetskog rata«, ''[[m:w:hr:Historijski zbornik|Historijski zbornik]]'', 29-30 (1976-1977), p 439—446. URL: <span class="plainlinks">[http://www.historiografija.hr/hz/1976/HZ_29-30_40_RAKOCEVIC.pdf http://www.historiografija.hr] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190906091957/http://www.historiografija.hr/hz/1976/HZ_29-30_40_RAKOCEVIC.pdf |date=2019-09-06 }}</span></ref>

== Djela ==

[[Datoteka:Gorski Vijenac.jpg|thumb|[[Gorski vijenac]]]]

[[1834]], publikovao je dvije zbirčice pjesama. Među pjesmama u kojima preovlađuje dubok i smio misaoni lirizam naročito se ističu: ''Crnogorac k svemogućem Bogu'', ''Vjerni sin noći pjeva pohvalu mislima'', ''Oda suncu'' i druge. Ostale pesme pevaju suvremena junaštva crnogorska, i ispevane su sasvim u duhu narodne pesme. Docnije je štampao i dva kraća speva u istom duhu: ''Kula Vurišića'' i ''Čardak Aleksića''.

[[1854]] objavljena je ''[[Slobodijada]]'', epski spev u deset pevanja, u kome slavi crnogorske pobjede nad [[Turci]]ma i [[Francuzi]]ma. Njegoš je radio i na prikupljanju narodnih pjesama i izdao ih u zbirci [http://www.rastko.org.yu/rastko-cg/umjetnost/ppnjegos-ogledalo1_c.html Ogledalo srpsko] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081220161702/http://www.rastko.org.yu/rastko-cg/umjetnost/ppnjegos-ogledalo1_c.html |date=2008-12-20 }}. Po suvremenim listovima i časopisima izišao je znatan broj njegovih kraćih pjesama, prigodnog i moralnog karaktera, kao i veliki broj oda i poslanica.

Njegoš vremenom sve više razvija svoj stil te poslednjih sedam godina života daje tri svoja glavna djela:

* [[Luča Mikrokozma]] ([[1845]]) <ref>Alberto Kazela (Casella), ''Njegoševa Luča mikrokozma između Zapada i Istoka'', u Matica, br. 87, jesen 2021, 313-334. [http://www.maticacrnogorska.me/matica87.html (cg.)]</ref> 
* [[Gorski vijenac]] ([[1847]])
* [[Lažni car Šćepan Mali]] ([[1851]])

== Kosovski mit ==
{{main|Kosovski mit}}
Njegoš u Gorskom vijencu i drugim djelima na osnovu elemenata [[kosovski mit|kosovske legende]] formuliše razrađen sistem.<ref name="Greenawalt">[http://www.yorku.ca/soi/Vol_3/_PDF/Greenawalt.pdf Alexander Greenawalt, Kosovo Myths: Karadžić, Njegoš and the Transformation of Serb Memory]</ref> Prema Njegoševom obrascu, srpski srednjovjekovni lideri su počinili smrtni greh razdora i nelojalnosti. Bog ih je kaznio preko poraza na Kosovu, nakon čega su Srbi pali pod tursku vlast, što predstavlja nacionalnu paralelu [[Pad čovjeka|biblijskoj priči o padu]], po kojoj je ljudski pad kazna za prvobitni [[Adam]]ov greh neposlušnosti Bogu.<ref name="Greenawalt"/> Da bi se Srbi iskupili pred [[Bog]]om, oni moraju biti jedinstveni. Glavna pretnja srpskom jedinstvu nije osvajačka turska vojska, već otrov u samom srpskom narodu, tzv. “poturice”, odnosno domaći [[muslimani]], koji su prihvatili neprijateljsku veru.<ref name="Greenawalt"/> Njegoš stvara kult [[Miloš Obilić|Obilića]], [[sveti rat|svetog ratnika]] koji daje život u borbi za veru.<ref name="Nikolić">[http://www.knjizara.com/index.php?gde=@http%3A//www.knjizara.com/pls/sasa/knjizara.s_to%3Fcttid%3D12%26cpib%3D7968%26za%3D@ Dragan Nikolić, Mitski poremećaj svijesti]</ref> Kao što se čovečanstvo može spasti sledeći [[Isus]]a, tako i Srbi mogu sledeći [[Miloš Obilić|Obilića]].<ref name="Greenawalt"/> U Njegoševom sistemu glavni neprijatelji više nisu Turci, već domaći muslimani, koji postaju ljudska žrtva kojom se iskupljuje [[prvorodni greh]] nacionalnog nejedinstva.<ref name="Greenawalt"/> Smatra se da je Njegoš, pravoslavni [[episkop]] i vladar, podsticao kult Obilića kao „žertve blagorodne“ vođen svojim državničkim rezonom.<ref name="Kilibarda">[http://www.montenegrina.net/pages/pages1/knjizevnost/usmena_knjizevnost_crne_gore_novak_kilibarda.html Novak Kilibarda, USMENA KNJIŽEVNOST CRNE GORE]</ref>

== Reference ==
{{Izvori}}

== Bilješke ==
{{notelist}}

== Povezano ==
* [[Njeguši]]
* [[Gorski vijenac]]
* [[Knjaževina Crna Gora]]

== Vanjske veze ==
{{Commonscat|Petar II Petrović-Njegoš}}
* [http://www.biografije.org/njegos.htm Njegoševa biografija] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110529212126/http://www.biografije.org/njegos.htm |date=2011-05-29 }}
* [http://www.ppnjegos.org/biografija.htm Petar II Petrović Njegoš: biografija] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201028164439/http://www.ppnjegos.org/biografija.htm |date=2020-10-28 }}
* [http://www.njegos.org/petrovics/njegdjela.htm Petar II Petrović Njegoš: djela]
* [http://alas.matf.bg.ac.yu/~mr99164/tekstovi/gv.html Gorski vijenac u izvornoj grafiji] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070607151929/http://alas.matf.bg.ac.yu/~mr99164/tekstovi/gv.html |date=2007-06-07 }}
* [http://www.youtube.com/watch?v=6tUeEdY96LQ&feature=player_embedded Emisija "Istorijske paralele" TV Montena,6.4. 2011. (VIDEO) ]
* [http://www.pobjeda.co.me/citanje.php?datum=2009-10-17&id=173036 Akademik Radovan Radonjić o svojoj studiji "Guvernadursko-mitropolitska kontroverza u crnogorskoj istoriografiji"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110921152145/http://www.pobjeda.co.me/citanje.php?datum=2009-10-17&id=173036 |date=2011-09-21 }}
* [http://www.youtube.com/watch?v=MEJoFI3en74&feature=related Emisija "Živa istina" RTV IN 14.1.2011. gost Akademik Radovan Radonjić (VIDEO) ]
* [http://montenegrina.net/pages/pages1/istorija/petrovici_xviii_vijek/rtcg_guvernaduri.html RT CG emisija "GUVERNADURI"]

{{niz|
pre=[[Petar I Petrović Njegoš]]|
spisak=[[mitropolija crnogorsko-primorska|mitropolit crnogorski]]<br />[[1833]]—[[1851]].|
posle=[[Nikanor Ivanović]]|
}}
{{Crnogorski vladari}}
{{Authority control}}
{{Lifetime|1813|1851|Petrović, Njegoš Petar II}}

[[Kategorija:Crnogorski vladari]]
[[Kategorija:Crnogorski pisci]]
[[Kategorija:Pjesnici romantizma]]
[[Kategorija:Episkopi]]
[[Kategorija:Filozofi]]