Izvorni kod stranice Lanac transporta elektrona

[[Datoteka:Mitochondrial electron transport chain—Etc4.svg|thumb|400px|Lanac elektronskog transporta mitohondrije je mesto [[oksidativna fosforilacija|oksidativne fosforilacije]] kod [[eukariote|eukariota]]. NADH i sukcinat generisani u [[Krebsov ciklus|Krebsovom ciklusi]] se oksiduju, čime se oslobađa energija za rad [[ATP sintaza|ATP sintaze]].]]

[[Datoteka:Thylakoid membrane.png|thumb|400px|Lanac fotosintetičkog elektronskog transporta [[Tilakoidi|tilakoidne]] membrane.]]

'''Lanac transporta elektrona''' ({{jez-eng-lat|electron transport chain}} - ''ETC'') povezuje [[elektron]]ski [[elektronski transfer|transfer]] između [[donor elektrona|donora elektrona]] (kao što je [[Nikotinamid adenin dinukleotid|NADH]]) i [[akceptor elektrona|akceptora elektrona]] (kao što je [[kiseonik|O<sub>2</sub>]]) sa transferom [[proton|H<sup>+</sup> jona]] (protona) kroz [[ćelijska membrana|membranu]]. Rezultujući [[elektrohemijski gradijent|elektrohemijski]] protonski gradijent se koristi za generisanje [[hemijska termodinamika|hemijske energije]] u obliku [[adenozin trifosfat]]a (''ATP'').<ref name="VoetBiochemistry3rd">{{VoetBiochemistry3rd}}</ref> Lanci elektronskog transporta su ćelijski mehanizmi koji se koriste za ekstrakciju energije iz sunčevog svetla u [[fotosinteza|fotosintezi]], kao i iz [[Oksido-redukcija|redoks]] reakcija, poput oksidacije šećera ([[ćelijska respiracija|respiracija]]).<ref name="AlbertsMolecularBiology4th">{{AlbertsMolecularBiology4th}}</ref>

U [[hloroplast]]ima, svetlost proizvodi [[transformacija energije|konverziju]] [[voda|vode]] do [[kiseonik]]a i [[Nikotinamid adenin dinukleotid fosfat|NADP<sup>+</sup>]] do NADPH sa transferom H<sup>+</sup> jona kroz [[hloroplast|hloroplastne membrane]]. U [[Mitohondrija|mitohondriji]], to je konverzija kiseonika do vode, NADH do NAD<sup>+</sup> i [[sukcinska kiselina|sukcinata]] do [[fumarna kiselina|fumarata]], što generiše protonski gradijent. Neke [[bakterija|bakterije]] imaju lance elektronskog transporta sa komponentama sličnim sličnim onima u hloroplastima ili mitohondrijama, dok druge koriste različite elektronske donore i akceptore. Respiratorni i [[fotosinteza|fotosintetički]] elektronski transportni lanci su glavna mesta preranog prenosa elektron na kiseonik. Time nastaje [[superoksid]]i i to potencijalno dovodi do povećanog [[oksidativni stres|oksidativnog stresa]].

== Reference ==
{{reflist|2}}

== Literatura ==
{{refbegin|2}}
* {{Cite book |ref= harv|author=Fenchel T|coauthors=King GM, Blackburn TH|title=Bacterial Biogeochemistry: The Ecophysiology of Mineral Cycling|edition=2nd|publisher=Elsevier|year=2006|month=September|isbn=978-0121034559}}
* {{Cite book |ref= harv|isbn=978-0632053575|author=Lengeler JW|coauthors=Drews G; Schlegel HG (editors)|title=Biology of the Prokaryotes|publisher=Blackwell Science|year=1999|month=January}}
* {{Cite book |ref= harv|author=Nelson DL|coauthors=Cox MM|title=Lehninger Principles of Biochemistry|edition=4th|publisher=W. H. Freeman|year=2005|month=April|isbn=978-0716743392}}
* {{Cite book |ref= harv|author=Nicholls DG|coauthors=Ferguson SJ|title=Bioenergetics 3|url= https://archive.org/details/bioenergetics30000nich|publisher=Academic Press|year=2002|month=July|isbn=978-0125181211}}
* {{Cite book |ref= harv|isbn=978-0471511854|author=Stumm W|coauthor=Morgan JJ|title=Aquatic Chemistry|edition=3rd|publisher=John Wiley & Sons |year=1996}}
* {{cite journal|journal=Bacteriol Rev|year=1977|month=March|volume=41|issue=1|pages=100–80|title=Energy conservation in chemotrophic anaerobic bacteria|author=Thauer RK|coauthors=Jungermann K; Decker K|pmid=860983|pmc=413997}}
* {{Cite book |ref= harv|author=White D.|title=The Physiology and Biochemistry of Prokaryotes|edition=2nd|publisher=Oxford University Press |year=1999|month=September|isbn=978-0195125795}}
* {{cite journal|journal=Cancer Cell|year=2010|month=January|volume=17|pages=41–52|title=SIRT3 is a mitochondria-localized tumor suppressor required for maintenance of mitochondrial integrity and metabolism during stress|author=Kim HS.|pmid=20129246|last2=Patel|first2=K|last3=Muldoon-Jacobs|first3=K|last4=Bisht|first4=KS|last5=Aykin-Burns|first5=N|last6=Pennington|first6=JD|last7=Van Der Meer|first7=R|last8=Nguyen|first8=P|last9=Savage|first9=J|issue=1|doi=10.1016/j.ccr.2009.11.023}}
{{refend}}

== Spoljašnje veze ==
* {{MeshName|Electron+Transport+Chain+Complex+Proteins}}
* {{UMichOPM|families|superfamily|3}} - Kompleksi sa citohrom b-sličnim domenima
* {{UMichOPM|families|superfamily|4}} - Bakterijske i mitohondrijske citohrom c oksidaze
{{-}}
{{Metabolizam-lat}}

[[Kategorija:Ćelijsko disanje]]
[[Kategorija:Integralni membranski proteini]]