Izvorni kod stranice Insipidni dijabetes

{{Infobox disease-lat
| naziv = Insipidni dijabetes
| latinski = Diabetes insipidus
 | Image          = Arginine vasopressin3d.png
 | Caption        = [[vazopresin]]
 | DiseasesDB     = 3639 
 | ICD10          = {{ICD10|E|23|2|e|20}} {{ICD10|N|25|1|n|25}}
 | ICD9           = {{ICD9|253.5}} {{ICD9|588.1}}
 | ICDO           = 
 | OMIM           = 304800
 | OMIM_mult      = {{OMIM2|125800}} 
 | MedlinePlus    = 000377
 | MedlinePlus_mult=<br />Central{{MedlinePlus2|000460}}<br />Congenital{{MedlinePlus2|000461}}<br />Nephrogenic {{MedlinePlus2|000511}}
 | eMedicineSubj  = med
 | eMedicineTopic = 543
 | eMedicine_mult = {{eMedicine2|ped|580}}
 | MeshID         = D003919
}}
'''Insipidni dijabetes''' ({{jez-lat|diabetes insipidus}}) je bolest, koja nastaje usled neodgovarajuće sekrecije antidiuretskog hormona iz [[hipofiza|hipofize]]<ref name="ab1">{{Cite web |url=http://zdravlje.com/hormonski-poremecaji-i-poremecaji-metabolizma/insipidni-dijabetes-diabetes-insip.html |title=Insipidni dijabetes |accessdate=28. 11. 2007. |last= |first= |coauthors= |date= |work= |publisher= |archive-date=2007-10-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071030213123/http://www.zdravlje.com/hormonski-poremecaji-i-poremecaji-metabolizma/insipidni-dijabetes-diabetes-insip.html |dead-url=yes }}</ref> ili poremećaja na nivou [[bubreg]]a koji ne mogu adekvatno da odgovore na sekreciju ovog [[hormon]]a.<ref name="ab">{{Cite web |url=http://forum.krstarica.com/showthread.php?t=58188 |title=Krstarica |accessdate=28. 11. 2007. |last= |first= |coauthors= |date= |work= |publisher= }}{{Dead link|date=October 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> Poznat je i pod nazivom centralni, kranijalni ili neurogeni, odnosno u drugom slučaju kao nefrogeni dijabetes.

U uzročnike ovog poremećaja ubrajaju se traume glave (posebno hirurške intervencije u hipotalamusno-hipofiznoj regiji), tumori, zapaljenski procesi (encefalitis, meningitis, tuberkuloza), sudovne lezije, granulomske bolesti, genetički faktori, a postoje i urođeni oblici ove bolesti. U oko 30-40% slučajeva uzrok [[bolest]]i je nepoznat, pa se govori o idiopatskom insipidnom dijabetesu.<ref name="ab1" /><ref name="ab" />

== Klinička slika ==

Osnovni simptomi su: ''poliurija'' (prekomerno lučenje [[mokraća|mokraće]]), ''nokturija'' (učestalo noćno mokrenje) i ''kompenzatorna polidipsija'' (pojačana žeđ). Kod dece se može pojaviti i ''enureza'' (nevoljno mokrenje).

Količina izlučene mokraće može iznositi 5-20 litara za 24 sata. Urin je svetle boje, male specifične težine i osmolarnosti, a bolesnik mokri svakih 30-60 minuta u toku dana i noći. Teška dehidracija se javlja u slučajevima kada je mehanizam žeđi oštećen ili ako bolesnk odbija da unosi tečnost. U slučajevima dehidracije u [[krv]]i je prisutna povećana koncentracija [[natrijum]]a, a klinički se pojavljuju simptomi: glavobolja, muka, povraćanje i konfuzija. Pacijenti se žale na stalan osećaj umora i pospanosti, a često pate i od opstipacije (zatvora) zbog skoro potpune resorpcije [[voda|vode]] iz [[digestivni trakt|digestivnog trakta]].

Mogu postojati i drugi znaci oštećenja [[hipotalamus]]a (polifagija - pojačana glad, hipersomnija - pospanost, hipertermija i dr), a u slučaju tumorske etiologije i odgovarajuća simptomatologija.<ref name="ab1" />

== Dijagnoza ==

Standardni test za dokazivanje insipidnog dijabetesa je test dehidracije, a definitivna dijagnoza postavlja se merenjem odgovora [[hormon]]a [[vazopresin]]a u plazmi na osmotsku stimulaciju ostvarenu infuzijom rastvora natrijum hlorida. Kod kranijalnog insipidnog dijabetesa određuje se lokalizacija mogućeg oštećenja pomoću kompjuterizovane tomografije ili nuklearne magnetne rezonance.<ref name="ab1" />

== Lečenje ==

Tokom lečenja se uglavnom koristi [[dezmopresin]] — dugodelujući sintetski analog vazopresina. Terapijski odgovor je varijabilan, pa se sprovodi pažljiva kontrola, merenjem diureze i osmolarnosti plazme i natrijuma.

== Reference ==
{{reflist}}

[[Kategorija:Endokrinologija]]