Izvorni kod stranice Hazari

{{otheruses}}

[[Datoteka:Chasaren.jpg|right|thumb|300px|Mapa [[Hazarski Kaganat|Hazarskog Kaganata]] o periodu od [[650]] do [[850]] godine.]]
'''Hazari''' su bili [[Turkijski narodi|turkijska]] [[nomad]]ska plemena koji su živeli na [[Kavkaz]]u i uz obale reke [[Volga|Volge]].

== Istorija ==
Ovaj stari turski narod se u [[2. vek]]u raširio po severnim delovima Kavkaza a kasnije zauzeo područja donje [[Volga|Volge]]. Ponovno se kao jaka sila pojavljuju u [[7. vek]]u da bi se već od [[8. vek|8.]] do [[10. vek]]a njihovo carstvo prostiralo sve od obala [[Crno more|Crnog mora]] i [[Kaspijsko jezero|Kaspijskog]] jezera do [[Ural (planina)|Urala]] a i dalje na zapad do [[Kijev]]a. Glavni grad [[Itil]], postaje veliko komercijalno središte. Osvojili su zemlje [[Povolški Bugari|povolških Bugara]] i Ural i nasilno udarili danak [[Istočni Sloveni|Istočnim Slovenima]]. 

Nedugo posle su zaratili sa [[Arapi]]ma, [[Persija]]ncima i [[Armeni]]ma. Hazari se nisu uplitali u religiju pokorenih plemena i naroda, religiozna sloboda na osvojenim teritorijama je bila potpuna. Neki izvori navode da su u [[8. vek]]u pojedina hazarska plemena preuzela [[judaizam]] (najviše plemensko plemstvo) a navode se i primeri da je među njima u [[9. vek]]u bilo i [[Hrišćanstvo|hrišćana]]. 
 
=== Kabarska pobuna i spajanje sa mađarskim plemenima ===
{{istorija Rusije}}
[[Datoteka:Sarkel.jpg|thumb|left|250px|Iskopine Hazarskog utvrđenja Sarkel iz 1930.]]
U [[9. vek]]u, po izveštaju [[Konstantin VII Porfirogenit|Konstantina VII Porfirogenita]], grupa od tri hazarska plemena, [[Kabari]], se pobunila protiv hazarske centralne vlasti. Razlog pobune je po nekim izvorima<ref>Artamonov, Mihail Illarionovič je vršio ova istraživanja</ref>, bila verska nesuglasica. Posle ratnog sukoba i poraza Kabari su se pridružili Mađarima i njihovoj federaciji od sedam [[Mađarska plemena|mađarskih plemena]]. 

Krajem 9. veka Hazari su napali [[Pečenjezi|Pečenjeze]] koji su ih ugrožavali. Pečenjezi su bili primorani da se povuku zapadnije gde su došli u sukob sa tamošnjim mađarskim plemenima. Pečenjezi su uspeli da istisnu Mađare iz [[Don]]sko-[[Dnjepar]]skog bazena. Pod vođstvom [[Leved]]a a kasnije [[Arpad]]a, Mađari kreću prema [[Panonska nizija|Panonskoj niziji]] i ostavljaju prazan prostor u Hazarskom carstvu.

Hazari su u [[10. vek]]u ušli u savez sa [[Vizantija|Vizantijom]] gde su se istakli u borbama protiv [[Arapi|Arapa]]. Godine [[965]]. [[Kijevska Rusija|vojvoda od Kijeva]], [[Svjatoslav]], je potukao Hazare i njihovo carstvo je propalo.

Pojedina hazarska plemena su nastavila živeti van bivšeg hazarskog carstva i utopila se u narode novih država.

== Opis naroda ==

Hazari su bili stepski ratnici: na konjima, naoružani kopljem, lukom i strelom, sabljom uobičajenim za stepu a imali su i neku vrstu sekire. Sami su sebe u borbama štitili primitivnim kožnim oklopima. Njihova utvrđenja u kojima su živeli su bila čvrsta i većinom izgrađena od kamena. Tvrđava u Sarkelu, izgrađena od cigala pokazuje [[vizantija]]ski uticaj, uz čiju pomoć su je i sagradili.

== Reference ==
{{reflist}}

== Eksterni linkovi ==
{{Commonscat|Khazars}}
* [http://www.sullivan-county.com/identity/khazars.htm Hazari]
* [http://www.khazaria.com Hazari, istraživanja]

{{Turkijski narodi}}

[[Kategorija:Turkijski narodi]]
[[Kategorija:Drevni narodi]]
[[Kategorija:Historija Rusije]]
[[Kategorija:Historija Ukrajine]]
[[Kategorija:Historija Gruzije]]
[[Kategorija:Historija Kazahstana]]