Izvorni kod stranice Fes (grad)

{{Naselje (HR)
| ime = Fes
| ime_genitiv = Fesa
| izvorno_ime = فاس 
| translit_jezik1 =Fās

| slika_panorama =City of Fez.jpg
| veličina_slike =260px
| opis_slike     =

| slika_karta     =
| veličina_karte  =250px
| opis_karte      =
| slika_karta1    =
| veličina_karte1 =
| opis_karte1     =
| slika_lokacijska_karta_država =Maroko
| slika_lokacijska_karta_opis=Fes na karti Maroka

| nadimak = [[Meka]] Afrike<br />[[Atena]] Afrike
| geslo   =

| širina-stupnjevi =34
| širina-minute    =03
| širina-oznaka    =N
| dužina-stupnjevi =5
| dužina-minute    =00
| dužina-oznaka    =W

| lokacija_ime   =[[Popis država|Država]]
| lokacija_info  ={{flag|Maroko}}
| lokacija1_ime  = [[Regije Maroka|Regija]]
| lokacija1_info = [[Fès-Meknès]]
| lokacija2_ime  =
| lokacija2_info =
| lokacija3_ime  =
| lokacija3_info =

| utemeljenje_ime    = Utemeljenje
| utemeljenje_datum  = [[789|789.]]
| osnivač            =
| nazvan_po          =

| dijelovi       =
| vrsta_dijelova =
| d1-d50

| vrsta_vlasti   =
| vlast_bilješke =
| titula_vođe    =
| ime_vođe       =
| stranka_vođe   =
| titula_vođe1   =
| ime_vođe1      =
| titula_vođe2   =
| ime_vođe2      =
| titula_vođe3   =
| ime_vođe3      =
| titula_vođe4   =
| ime_vođe4      =

| površina_bilješke =
| površina_ukupna   = 
| površina_kopna    =
| površina_vode     =
| postotak_vode     =
| površina_uža      = 
| površina_šira     = 
| površina_prazno1_ime =
| površina_prazno1     =
| površina_prazno2_ime =
| površina_prazno2     =
| visina            = 383,7 m
| visina_izvor      =
| visina_max        =
| visina_min        =

| stanovništvo_godina       =2008.
| stanovništvo_bilješke     =
| stanovništvo              =1,008,782
| stanovništvo_gustoća      =
| stanovništvo_uže          =
| stanovništvo_uže_gustoća  =
| stanovništvo_šire         =
| stanovništvo_šire_gustoća =
| stanovništvo_prazno1_ime  =
| stanovništvo_prazno1      =
| stanovništvo_gustoća_prazno1 =
| stanovništvo_prazno2_ime     =
| stanovništvo_prazno2         =
| stanovništvo_gustoća_prazno2 =

| vremenska_zona     =UTC
| utc_pomak          =
| vremenska_zona_DST =
| utc_pomak_DST      =
| poštanski_broj     =
| pozivni_broj       =
| gradovi_prijatelji =

| prazno_ime   =
| prazno_info  =
| prazno1_ime  =
| prazno1_info =
| prazno2_ime  =
| prazno2_info =
| prazno3_ime  =
| prazno3_info =
| prazno4_ime  =
| prazno4_info =
| prazno5_ime  =
| prazno5_info =
| prazno6_ime  =
| prazno6_info =

| web_stranica =

| bilješke =
}}

'''Fes''' je drugi po veličini grad u [[Maroko|Maroku]], nakon [[Casablanca|Casablance]]. Fes je [[glavni grad|administrativni centar]] [[Regije Maroka|regije]] [[Fès-Meknès]] i jedan od četiri "kraljevska grada" Maroka uz [[Rabat]], [[Marakeš]] i [[Meknes]]. Sastoji se od tri dijela, [[Medina Fesa]] (stari, ograđeni dio), Fes-Jddid (novi Fes) i Ville Nouvelle (najnoviji dio grada koji su sagradili Francuzi). Stari grad (''[[Medina Fesa|Medina Fes el Bali]]'') je na listi [[svetska baština|svjetske baštine]] [[UNESCO]]-a. U Fesu se nalazi najstarije sveučilište na svijetu koje je još uvijek u funkciji, sveučilište ''Al-Karaouine'' osnovano 859. godine.

== Povijest ==
Grad je osnovao [[Idris I]], osnivač dinastije [[Idrisidi|Idrisida]] 789. godine na obali rijeke Fes. Radovi su se nastavili na suprotnoj strani rijeke za vrijeme vladavine njegova sina, [[Idris II|Idrisa II.]] 808. godine.<ref>"Fes". ''Encyclopædia Britannica''. 2007. Britannica Concise Encyclopedia. 3 Mar. 2007</ref> Yahya ibn Muhammad je osnovao sveučilište Al-Karaouine i sagradio džamiju Kairouyine (jednu od najvećih u Africi). Smatra se da je u doba dinastije [[Almohadi|Almohada]] 1170.-1180. godine Fes bio najveći grad na svijetu. Fes je sa sveučilištem bio značajan znanstveni centar gdje su studirali i mnogi kršćani iz Europe.

Godine 1579. su Turci zauzeli Fes i nakon toga je glavni grad dinastije Saadi preseljen u [[Marakeš]]. Od 1649. godine Fes je dio nezavisnog Maroka. U razdoblju 1790–1795 je Fes bio nezavisan pod vodstvom Yazida i Abu´r-Rabi Sulaymana. U razdoblju do 1912. je Fes nekoliko puta bio glavni grad Maroka. Tada je Maroko postao francuska kolonija i Francuzi su odlučili da [[Rabat]] bude glavni grad.

== Zemljopis ==
Fes je smješten u središnjem Maroku u gorju [[Atlas (planine)|Atlas]]. Grad je značajno prometno čvorište. Primjetna je struktura tipičnog islamskog grada (uske i nepravilne ulice, niske zbijene kuće s ravnim krovovima, brojne džamije s visokim minaretima). Takva struktura grada se naziva medina i česta je u sjevernoj Africi zbog zaštite od prejakog Sunčevog zračenja i pijeska koji vjetar donosi iz pustinje.

== Znamenitosti ==
Fes ima sačuvanu staru jezgru ([[Medina Fesa]]) koja je pod zaštitom [[UNESCO]]-a. Medina u Fesu je najveća na svijetu i najveće gradsko područje bez automobilskog prometa na svijetu. Postoje mnoge džamije i medrese (učilišta) te tipične tržnice na ulici.

== Gradovi prijatelji ==
{| cellpadding="10"
|- valign="top"
|
* {{ZD|POR}} [[Coimbra]], [[Portugal]]
* {{ZD|ITA}} [[Firenca]], [[Italija]]
* {{ZD|IZR}} [[Jeruzalem]], [[Izrael]]
* {{ZD|TUN}} [[Kairuan]], [[Tunis]]
* {{ZD|POLJ}} [[Krakov]], [[Poljska]]
* {{ZD|FRA}} [[Montpellier]], [[Francuska]]
||
||
* {{ZD|FRA}} [[Strasbourg]], [[Francuska]]
* {{ZD|SEN}} [[Saint-Louis (Senegal)|Saint Louis]], [[Senegal]]
* {{ZD|TUR}} [[İzmir]], [[Turska]]
* [[Datoteka:Flag of Burkina Faso.svg|25px]] [[Bobo Dioulasso]], [[Burkina Faso]] 
* {{ZD|PAK}} [[Lahore]], [[Pakistan]]
* [[Datoteka:Flag of South Korea.svg|25px]] [[Suwon]], [[Južna Koreja]]
|}

[[Datoteka:Fes Medina Panoramic view.jpg|thumb|center|800px|Panorama [[Medina Fesa|Medine Fesa]]]]

== Izvori ==
{{izvori}}

== Vanjske veze ==
* [http://www.villefes.com/ Internet stranica Fesa] {{fr icon}}
* [http://www.fes-city.com/ Internet stranica Fesa] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110717073630/http://www.fes-city.com/ |date=2011-07-17 }} {{en icon}}
;Ostali projekti
{{WProjekti
|commonscat   = Fes
|commonscatsh = Fes
}}

{{Svjetska baština u Maroku}}

[[Kategorija:Gradovi u Maroku]]