Izvorni kod stranice David J. Wineland

{{Infokutija naučnik
| ime = David J. Wineland
| slika = David Wineland 2008.jpg
| slika_širina = 300px
| naslov = 
| datum_rođenja = 24. veljače 1944.
| mjesto_rođenja = [[Milwaukee]], [[Wisconsin]], SAD
| datum_smrti = 
| mjesto_smrti = 
| prebivalište = 
| državljanstvo = Američko
| narodnost = 
| etnicitet = Amerikanac
| polje = Fizika
| radna_institucija = National Institute of Standards and Technology (NIST)<br>Sveučilište Colorado, Boulder
| alma_mater = Sveučilište Kalifornije, Berkeley<br>[[Sveučilište Harvard]]<br>Sveučilište Washington
| doktorski_mentor = 
| doktorski_studenti = 
| akademski_savjetnici = Norman Foster Ramsey, Jr.
| poznat_po = 
| nagrade = [[Nobelova nagrada za fiziku]] (2012)<br>Nacionalna medalja za nauku (2007)<br> Schawlowa nagrada (2001)
| religija = 
| fusnote = 
}}
'''David Jeffrey Wineland'''<ref name="r1" /> (rođen 24. veljače 1944)<ref name="kralj" /> [[Sjedinjene Američke Države|američki]] je fizičar i [[Nobelova nagrada za fiziku|dobitnik Nobelove nagrade za fiziku]] sa [[Nacionalni institut za standarde i tehnologiju|Nacionalnog instituta za standarde i tehnologiju]] (NIST). Njegov rad je uglavnom iz oblasti [[optika|optike]], posebno u izučavanju hlađenja [[ion]]a [[laser]]om i njihovo korišćenje za operacije iz kvantnog računarstva. Nobelovu nagradu za fiziku 2012. podijelio je sa [[Serge Haroche|Sergeom Harocheom]], za ''izuzetne eksperimentalne metode koje su omogućile mjerenje i manipulaciju individualnih kvantnih sistema''.<ref name="nobelpress" /><ref name="berislav" />

== Karijera ==
Wineland je maturirao 1961. u srednjoj školi Encina u [[Sacramento|Sacramentu]], Kalifornija.<ref name="r1" /> Na Sveučilištu Kalifornije u Berkeleyju je diplomirao 1965. a doktorsku disertaciju je obranio 1970. pod mentorstvom prof. [[Norman Foster Ramsey, Jr.]]<ref name="viceroy" /> na [[Univerzitet Harvard|Harvardu]]. Njegova je doktorska disertacija bila na temu "atomski deuterijski maser". Postdoktorsko je istraživanje obavio u [[Hans Dehmelt]]ovoj skupini na Sveučilištu u Washingtonu gdje je istraživao elektrone u ionskoj klopci. Počeo je raditi za Nacionalni biro za standarde 1975. (danas NIST), gdje je osnovao skupinu za proučavanje iona a takođe predaje i na Fakultetu za fiziku Sveučilišta Colorada u Boulderu. Wineland je prvi uspio laserski ohladiti ione 1978. Njegove su NIST skupine koristile ''uhvaćene'' ione u mnogim eksperimentima u oblasti fundamentalne fizike i kontrole kvantnog stanja. Oni su takođe demonstrirali optičke tehnike za postizanje osnovnih, superpozicijskih i "upletenih" stanja. Njegov je rad pomogao u razvoju moderne spektroskopije, atomskih satova i kvantnih informacija. Godine 1995. napravio je prvi kvantni logički portal od jednog atoma te je prvi kojemu je uspjelo kvantno teleportiranje informacija kod masivnih čestica 2004. godine.<ref name="revmodphys" /> Wineland je implementirao 2005. najtačniji atomski sat koristeći kvantnu logiku na samo jednom ionu [[aluminij]]a.<ref name="borics" />

Wineland je član Američkog fizikalnog društva, Američkog optičkog društva, a izabran je i u Nacionalnu akademiju znanosti SAD 1992. godine. Podijelio je Nobelovu nagradu za fiziku 2012. s francuskim fizičarom [[Serge Haroche|Sergeom Harocheom]] za ''izuzetne eksperimentalne metode koje su omogućile mjerenje i manipulaciju individualnih kvantnih sistema''.<ref name="nobelpress" />

== Obitelj ==
Wineland je oženjen sa Sednom Quimby-Wineland i imaju dva sina.<ref name="bonfils" />

Sedna Helen Quimby je kći Georgea I. Quimbyja (1913 - 2003), arheologa i antropologa, koji je bio profesor [[Antropologija|antropologije]] na Sveučilištu u Washingtonu i direktor Memorijalnog državnog muzeja "Thomas Burke" u Washingtonu, a njegova je supruga bila Helen Ziehm Quimby.<ref name="ban" /><ref name="geod" />

== Izvori ==
<references>
<ref name="berislav">{{cite pmid|23584018}}</ref>
<ref name="viceroy">{{cite doi|10.1103/PhysRevA.5.821}}</ref>
<ref name="r1">[http://www.encinahighschool.com/class61/roster.htm Class of 1961 Graduation List]. encinahighschool.com</ref>
<ref name="borics">{{Cite journal|url = http://tf.nist.gov/general/pdf/2053.pdf|title = Spectroscopy Using Quantum Logic|date =29 July 2005|journal = Science 309}}</ref>
<ref name="nobelpress">{{Cite web|title=Press release - Particle control in a quantum world|url=http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/2012/press.html|publisher=Royal Swedish Academy of Sciences|accessdate=28.5.2015}}</ref>
<ref name="kralj">{{Cite web | url=http://www.aip.org/history/acap/biographies/bio.jsp?winelandd | title=David Wineland | publisher=Array of Contemporary American Physicists | accessdate=13.1.2013 | archivedate=2013-01-26 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20130126080319/http://www.aip.org/history/acap/biographies/bio.jsp?winelandd | deadurl=yes }}</ref>
<ref name="ban">[http://www.sf-fandom.com/vbulletin/showthread.php?901-Quimby-obituary Quimby obituary], sf-fandom.com, 26.2.2003, pristupljeno 28. svibnja 2015</ref>
<ref name="geod">[http://community.seattletimes.nwsource.com/archive/?date=20030302&slug=quimbyobit02m George Quimby, 89, gave Burke museum NW flavor] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304060638/http://community.seattletimes.nwsource.com/archive/?date=20030302&slug=quimbyobit02m |date=2016-03-04 }}, [[Seattle Times]], 2.3.2003, pristupljeno 28. svibnja 2015</ref>
<ref name="bonfils">{{Cite web | url=http://bonfils-stantonfoundation.org/annual-awards-program/honorees/wineland/ | title=David J. Wineland PhD | publisher=Bonfils-Stanton Foundation | accessdate=13.1.2013 | archive-date=2009-01-06 | archive-url=https://web.archive.org/web/20090106175011/http://www.bonfils-stantonfoundation.org/annual-awards-program/honorees/wineland/ | dead-url=yes }}</ref>
<ref name="revmodphys">{{Cite journal|url = http://tf.boulder.nist.gov/general/pdf/2677.pdf|title = Nobel Lecture: Superposition, entanglement, and raising Schro¨dinger’s cat*|date = 12 July 2013 |journal = Rev Mod Phys|doi = 10.1103/RevModPhys.85.1103}}</ref>
</references>

{{Nobelova nagrada za fiziku}}

{{DEFAULTSORT:Wineland, David J.}}
{{Životni vijek|1944|}}

[[Kategorija:Američki fizičari]]
[[Kategorija:Dobitnici Nobelove nagrade za fiziku]]