Renesansna muzika
Renesansa |
---|
Teme |
Regije |
Renesansa muzike je istorijsko muzičko razdoblje u kojem nastaje veća upotreba instrumentalne muzike. Pojava bas instrumenata. Renesansa u muzici nije započela u Italiji, već u Belgiji, Flamaniji, Nizozemskoj i Sjevernoj Francuskoj. Najpoznatiji kompozitori te Burgundske škole, sredinom 15. vijeka bili su Guillaume Dufay, Gilles Binchois, i Antoine Busnois. Sredinom 14. vijeka kompozitori i pjevači su počeli strujati Evropom, dolaziti u Rim, kod papa, na posjede vladara, vojvoda, pogotovo na sjever Italije. Osnovne forme sakralne muzike tad su bile: misa, motet, madrigal i laude; svjetovne forme su bile: šansona (balada, rondo), frotola, kanconeta i kasnije madrigal.
Instrumentalni žanrovi za plesanje bili su: bas dans, pavane, a galjarde, an alemandi ili kuranti.
Izum štamparskog stroja doprinio je širenju muzike. Francusko-flamanski muzičari su se širili Evropom. Najpoznatiji su kompozitori: Johannes Ockeghem, Jacob Obrecht, Nicolas Gombert i Josquin Desprez, vjerovatno najpoznatiji kompozitor prije Palestrine, koji je tokom 16. vijeka bio najbolji u svim formama.
Sredinom 16. vijeka došle su nove promjene u muzici, poznati kompozitori tog perioda su Giovanni Pierluigi da Palestrina, Carlo Gesualdo. Pojavljuju se škole, po čemu je osobito poznata Venecija. Razvija se orkestracija. Poznati kompozitori Venecije su bili: Gabrielis, Andrea i Giovanni, kao i Claudio Monteverdi, jedan od najpoznatijih kraja ere renesanse. U Engleskoj su se javili kompozitori kao Thomas Tallis i William Byrd koji su pisali crkvenu muziku, bili su tu i Thomas Morley, John Wilbye i Thomas Welkes.
U Španiji se javio Tomás Luis de Victoria i stvarao je muziku sličnu Palestrini. Gitara se pojavila kao novi instrument u Evropi i mnogi su za nju pisali muziku. U Francuskoj su stvarali Guillaume Costeley i Claude Le Jeune.
Jedna od najrevolucionarnijih pojava desila se u Firenci (1570. – 1580.), radom Florentine Camerata, koji je išao obnavljati muziku starih Grka. Njima je rukovodio Vincenzo Galilei, te Giulio Caccini. Plod njihovog rada bila je forma poznata danas kao opera. Prva opera napisana oko 1600. označava kraj renesanse i početak baroka.
Madrigal je najznačajnija horska kompozicija renesansne muzike koja svoj vrhunac dostiže u 16. vijeku. Piše se na stihove poznatih pjesnika: Petrarke, Ariosta, Tasa i dr. U početku je troglasan ili četvoroglasan, kasnije postaje samo petoglasan, sa jako složenom polifonom formom.