Radu Jude
| Radu Jude | |
|---|---|
 | |
| Biografske informacije | |
| Rođenje | 28. 3. 1977. Bukurešt, Rumunija |
| Nacionalnost | rumunska |
| Profesionalne informacije | |
| Obrazovanje | Odsek za filmsku režiju Univerziteta u Bukureštu |
| Zanimanje | |
| Opus | |
| Djelatni period | 2002–danas |
Radu Jude (rumunski: [ˈradu ˈʒude]; Bukurešt, 28. mart 1977) je rumunski filmski reditelj i scenarista.
Biografija[uredi | uredi kod]
Godine 2003. Jude je diplomirao na Odseku za filmsku režiju Medijskog Univerziteta u Bukureštu. Radio je kao asistent režije za igrane filmove uključujući Amen. , u režiji Costa-Gavrasa i Smrt gospodina Lazarescua, u režiji Cristija Puiua. Režirao je nekoliko kratkih filmova, među kojima su Corp la corp (2003), Marea Neagră (2004) i Lampa cu căciulă (2006), najnagrađivaniji rumunski kratki film svih vremena, dobitnik velikih nagrada na Sundanceu, Međunarodnom filmskom festivalu u San Franciscu, Filmskom festivalu u Los Angeles, Grimstadu, Hamburgu, Bilbau, Huesci, Filmskom festivalu u Trstu, Montpellieru, Cottbusu, Aspenu, IndieLisboa, Međunarodnom festivalu nezavisnog filma u Briselu i ušao je u selekciju Međunarodnog festivala u Torontu i New Film Festivala. Njegovi kratki filmovi Dimineața (2007) i Alexandra (2007) odabrani su na preko 30 festivala, uključujući Clermont-Ferrand, Cottbus i Oberhausen (gde je osvojio Grand Prix). Jude je također režirao preko 100 reklama.[1]
Cea mai fericită fată din lume, snimljen 2009. godine, je njegov dugometražni debi.[2] Pre prikazivanja u bioskopima u Rumuniji, film je osvojio nagradu CICAE na Međunarodnom filmskom festivalu u Berlinu, nagradu FIPRESCI ( Međunarodna federacija filmskih kritičara ) na Međunarodnom filmskom festivalu u Sofiji, nagradu za najbolji scenario na Međunarodnom filmskom festivalu u Bukureštu i nagradu FIPRESCI na IndieLisboa. Film je odabran u programu ACID na filmskom festivalu u Cannesu 2009. godine.
Godine 2011. režirao je i producirao nezavisni Film pentru prieteni. Njegov igrani film Toată lumea din familia noastră (2012) premijerno je prikazan na Berlinalu i, između ostalih, dobio je nagradu Srce Sarajeva i Zlatnu bajardu u Namuru.[3]
Judeov Aferim![4] osvojio je Srebrnog medveda za najbolju režiju na Berlinalu 2015. godine.[5] Film je takođe nominovan na Tribeca Film Festivalu, Mill Valley Film Festivalu, Međunarodnom filmskom festivalu u Hong Kongu, AFI Festu i Londonskom filmskom festivalu. Film je izabran za rumunsku prijavu za najbolji film na stranom jeziku na 88. dodeli Oscara i dospeo je u uži izbor, ali nije nominovan.[6]
Jude se vratio na Berlinale 2020. godine sa svojim novim filmom Tipografic Majuscul, pričom o Muguru Călinescuu, rumunskom tinejdžeru koji je pisao protestne grafite protiv komunističkog režima diktatora Nicolaea Ceaușescua, zbog čega ga je privela i ispitivala tajna policija.[7][8] Film je prikazan kao svetska premijera u Forum sekciji Berlinala. Na filmskom festivalu je prikazan i njegov dokumentarni film Ieșirea trenurilor din gară, koji je režirao zajedno sa Adrianom Cioflâncăom.[9]
Jude je osvojio Zlatnog medveda 2021. godine za film Babardeală cu bucluc sau porno balamuc.[10]
Monografija na engleskom jeziku o Judeovom radu, Beyond the New Romanian Cinema: Romanian Culture, History, and the Films of Radu Jude, objavljena je 2023. godine.
U decembru 2023. godine, zajedno s 50 drugih filmskih stvaratelja, Jude je potpisao otvoreno pismo objavljeno u Libérationu u kojem zahteva prekid vatre od strane Izraela tokom izraelske invazije Gaze 2023. godine i da se uspostavi koridor u Gazi za humanitarnu pomoć i oslobađanje talaca.
Filmografija[uredi | uredi kod]
| Godina | Originalni naziv | Prevod naziva | Zasluge | Napomena |
|---|---|---|---|---|
| 2002 | În familie | režija | TV serija | |
| Amen. | asistent režije | film u režiji Costa-Gavrasa | ||
| Furia | asistent režije | film u režiji Radua Munteana | ||
| 2005 | Moartea domnului Lăzărescu | asistent režije | film u režiji Cristija Puiua | |
| 2006 | Lampa cu căciulă | režija | kratkometražni film | |
| Alexandra | režija, scenario, producent | kratkometražni film | ||
| 2007 | Dimineața | režija, scenario | kratkometražni film | |
| 2009 | Cea mai fericită fată din lume | Najsrećnija devojka na svetu | režija, scenario | |
| 2010 | Stanka se pribira vkashti | scenario | kratkometražni film | |
| 2011 | Film pentru prieteni | režija, scenario, producent | kratkometražni film | |
| My Tired Father | koscenarista | kratkometražni film u režiji Maye Vitkove | ||
| 2012 | Toată lumea din familia noastră | Svi u našoj familiji | režija, adaptacija scenarija | |
| 2013 | O umbră de nor | režija | kratkometražni film | |
| 2014 | Trece și prin perete | režija, scenario, producent | kratkometražni film | |
| 2015 | Aferim! | režija, adaptacija scenarija | ||
| 2016 | Inimi cicatrizate | Srca s ožiljcima | režija | adaptacija romana Maxa Blechera |
| 2017 | Țara moartă | režija | dokumentarni film | |
| 2018 | Îmi este indiferent dacă în istorie vom intra ca barbari | Ne zanima me ako ćemo se upisati u istoriju kao varvari | režija | |
| 2020 | Ieșirea trenurilor din gară | režija | dokumentarni film | |
| Tipografic majuscul | Velika slova | režija | ||
| 2021 | Babardeală cu bucluc sau porno balamuc | Baksuzni kres ili luda pornografija | režija | |
| 2022 | Potemkinistii | režija, scenario | ||
| 2023 | Nu aștepta prea mult de la sfârșitul lumii | Ne očekujte previše od kraja sveta | režija, scenario |
Izvori[uredi | uredi kod]
- ↑ „Radu Jude” (ro). Cinemagia.
- ↑ „Radu Jude, regizor: "Mă influențează viața mea și a celor din jur"” (ro). Adevărul. 14 April 2012.
- ↑ „Radu Jude”. Festival Scope. Arhivirano iz originala na datum 2015-02-15. Pristupljeno 2015-02-15.
- ↑ Dalton, Stephen (11 February 2015). „Aferim! by Radu Jude Review”. Hollywood Reporter. Pristupljeno 4 September 2020.
- ↑ Tartaglione, Nancy (14 February 2015). „Aferim! wins the Silver Berlin Bear for Best Director”. Deadline Hollywood. Pristupljeno 4 September 2020.
- ↑ Linden, Sheri (21 January 2016). „Aferim!, Romania's entry for the Foreign Language Academy Awards won the Silver Berlin Bear for Best Director”. Los Angeles Times. Pristupljeno 4 September 2020.
- ↑ Goodfellow, Melanie (21 January 2020). „Uppercase Print”. Screen Daily. Pristupljeno 4 September 2020.
- ↑ Cardamenis, Forrest (15 November 2021). „The Horror and Humor of Romania's Dictatorship”. Hyperallergic. Pristupljeno 16 November 2021.
- ↑ Obenson, Tambay (20 January 2020). „Iesirea trenurilor din gara, by Radu Jude and Adrian Cioflanca”. IndieWire. Pristupljeno 4 September 2020.
- ↑ „The Prizes of the International Jury”. Pristupljeno 7 March 2021.
