Nekropola sa stećcima u Ljubljenici
Nekropola sa stećcima u Ljubljenici, općina Berkovići, Bosna i Hercegovina. Na sjednici komisije za očuvanje nacionalnih spomenika održanoj 4. do 10. jula 2006. godine, nekropola proglašena je za nacionalni spomenik BiH.[1] Ovu odluku Komisija je donijela u sljedećem sastavu: Zeynep Ahunbay, Martin Cherry, Amra Hadžimuhamedović (predsjedavajuća), Dubravko Lovrenović, Ljiljana Ševo i Tina Wik. Nacionalni spomenik čini srednjovjekovna nekropola sa 15 stećaka.
Lokacija[uredi | uredi kod]
Ljubljenica je oko 9 km zračne linije sjeverno od Stoca i oko 4 km jugoistočno od Hodova.
Historija[uredi | uredi kod]
U vrijeme XIV. i XV. stoljeća područje šire okoline Stoca pripadalo je srednjovjekovnoj župi Dubravi u oblasti Hum. Nekropola u Hodovu pripadala je teritoriju kojim su vladali potomci vojvode Stjepana Miloradovića iz vojvodske porodice Hrabrena-Miloradovića u XV. i XVI. vijeku. Hrabreni-Miloradovići su pripadali vlaškom rodu Hrabrena i katunarskoj i vojvodskoj porodici Miloradovića. Rodonačelnik porodice Miloradovića je bio Milorad koji je živio u drugoj polovini XIV. vijeka. Njegov sin Stjepan živio je od druge polovine ili kraja XIV. do sredine XV. vijeka.
Opis[uredi | uredi kod]
Na lokalitetu Pravoslavnog groblja stećci su razasuti po skoro čitavom grobljanskom prostoru i izvan njega. Tu se nalazi 15 spomenika (2 ploče, 12 sanduka i 1 sljemenjak).[2] Stećci su jako dobro klesani i dosta dobro očuvani. Neki su nagnuti i utonuli.
Stećak br. 1 Sanduk, dim. 1,25 x 0,68 x 1,05 m. Uz gornji rub okomitih strana je friz od povijene linije sa trolistovima obrubljen uskim trakama. Na zapadnoj čeonoj strani je prikazana muška figura sa mačem u jednoj i štitom drugoj ruci. Ruka sa mačem je podignuta u visini ramena, a mač u visini glave. Štit sa dvije poprečne pruge je u visini prsa. Između mača i glave je tordirani vijenac. Na licu prikazane su oči, nos i usta. Preko odjeće, koja je u pasu uska a nadolje se širi, urezane su poprečne pruge. Donji dio odjeće seže do koljena.[3]
Stećak br. 7 Sanduk na postolju, dim. 1,55 x 0,8 x 1,72 m. Odlično klesan dobro očuvan. Pri dnu je sužen. Gornji dio sanduka je malo izbočen u odnosu na uspravne stranice. Ispod izbočenog pojasa preko svih uspravnih strana pruža se friz od povijene linije sa trolistovima, sa donje strane obrubljen plastičnom trakom[4]. Na izbočenom dijelu zapadne čeone strane je na svakom kraju po jedan ukrasni motiv: okruglo udubljenje obrubljeno plastičnim tordiranim vijencem i motiv od dva koncentrična tordirana vijenca. Između njih je natpis iz XV vijeka, pisan bosanskom ćirilicom u tri reda:
ASE LEŽI VUKOSLAV` CRIJEPOVIĆ`
Literatura[uredi | uredi kod]
- Šefik Bešlagić, Sarajevo: “Veselin Masleša“, 1982. STEĆCI – KULTURA I UMJETNOST
- Šefik Bešlagić, Stećci Hodova. Anali Historijskog instituta Jugoslavenske akademije znanosti i umjetnosti u Dubrovniku, godina XII, Dubrovnik, 1970., 113-163.
Reference[uredi | uredi kod]
- ↑ „Nekropola sa stećcima na lokalitetu Pravoslavnog groblja u selu Ljubljenici”. Komisija za nacionalne spomenike. Pristupljeno 13. 9. 2016.
- ↑ „Šefik Bešlagić: STEĆCI, KATALOŠKO-TOPOGRAFSKI PREGLED”. Sarajevo: Veselin Masleša, 1971. Pristupljeno 9. 2. 2017.
- ↑ „Marian Wenzel, Ukrasni motivi na stećcima”. Sarajevo: Veselin Masleša, 1965. Pristupljeno 9. 2. 2018.
- ↑ „Nada Miletić: STEĆCI – Umjetnost na tlu Jugoslavije”. Izdavački zavod Jugoslavija, Beograd – Spektar Zagreb – Prva književna komuna Mostar, 1982. Pristupljeno 9. 2. 2017.
