Operacija Velika Kapela
Operacija "Velika Kapela" je bila udružena osovinska operacija Italijana, NDH i četnika protiv partizana u NDH (oblast Velika Kapela), vođena tokom septembra 1942. godine.
Tok operacije[uredi | uredi kod]
Štab 2. italijanske armije naredio je 20. avgusta, 5. armiskom korpusu da napadne i uništi 1. primorsko-goranski odred na području Velike Kapele. Za napad su predviđene znatne snage: divizije »Granatieri di Sardenja«, »Re« i »Lombardija«, 14. obalska brigada, artiljeriske i inžinjeriske jedinice 5 armiskog korpusa, dva bataljona 11. korpusa (za obezbeđenje prelaza na Kupi), delovi 5 grupacije granične straže i ustaško-domobranske i četničke jedinice sa tog područja. Izvršivši pripreme, neprijatelj je, 16 septembra, sa kružne osnovice Prokike, Žuta Lokva, Brinje, Jezerane, Plaški, Josipdol, Ogulin, Gomirje, Mrkopalj, Lokve, Fužine, Crikvenica, Novi i Senj, otpočeo da prodire na slobodnu teritoriju, težeći ka Drežnici i Jasenku. Iako su se na toj prostoriji zatekla svega tri bataljona 1 primorsko-goranskog odreda, ipak je neprijatelj sporo nadirao i tek je 20 septembra uspeo da zauzme Drežnicu.[1]
Da bi izbegao okruženje na prostoru između Stalka, Ledenica i Brinja, Stab 5 zone prebacio je bataljon »Matija Gubec« preko pruge Ogulin — Sušak sa zadatkom da dejstvuje oko Liča i Fužina, a bataljone »Marko Trbović« i »Ljubica Gerovac« na prostoriju između Jezerana i Modruša da napadaju neprijatelja na komunikacijama Jezerane — Drežnica i Modruš — Jezerane. Istovremeno je naredio 2 primorsko-goranskom odredu da aktivnijim dejstvom na području Delnice, Lokve i Brod Moravice za sebe veže što jače italijanske snage. Krajem septembra sa Korduna su hitno vraćeni 1 i 2 udarni bataljon 1 primorsko-goranskog odreda, koji su 28 septembra izvršili napad na sela Tisovac, Josipovac (na komunikaciji Ogulin — Jasenak) i tom prilikom ubili i ranili oko 180 neprijateljskih vojnika. Isto tako je i 2 primorsko-goranski odred, 2 oktobra na putu Brod na Kupi — Delnice, razbio jednu italijansku kolonu jačine 300 vojnika.[1]
Rezultat[uredi | uredi kod]
Ovladavši slobodnom teritorijom, Italijani su se početkom oktobra počeli povlačiti u polazne garnizone. A pošto su u toku napada popalili gotovo sva sela oslobođene teritorije i opljačkali i poslednje zrno žita, oni su doveli u težak položai i 1 primorsko-goranski odred i narod, naročito u pogledu ishrane i stanova.