Karlovačka patrijaršija

Patrijaršijski dvor u Karlovcima

Josif Rajačić, prvi karlovački patrijarh

Karlovačka patrijaršija je bila pomjesna autokefalna crkva od 1848. do 1920. godine. Nastala je uzdizanjem Karlovačke mitropolije na rang patrijaršije. Postojala je do ujedinjenja u SPC 1920. godine.

Osnivanje

Ustanovljena je 1848. godine kada je Karlovačka mitropolija uzdignut na rang patrijaršije. Karlovačka patrijaršija je postojala sve do 1920. godine kada se ujedinila s Beogradskom mitropolijom u jedinstvenu Srpsku patrijaršiju. Sjedište Karlovačke patrijaršije je bilo u Sremskim Karlovcima.

Istorija

Na Majskoj skupštini u Sremskim Karlovcima (1848), Srbi na prostoru Habzburške monarhije su proglasili stvaranje Srpske Vojvodine, srpskog autonomnog regiona unutar Monarhije. Mitropolit karlovački, Josif Rajačić, proglašen je za patrijarha, a samim tim je i Karlovačka mitropolija uzdignuta na rang patrijaršije.

Posljednji karlovački patrijarh, Lukijan Bogdanović, ubijen je 1913. godine. Nakon njegove smrti, patrijaraški tron je ostao prazan zadnjih sedam godina njegovog postojanja.

Godine 1920, Karlovačka patrijaršija je spojena u jedinstvenu Srpsku pravoslavnu crkvu. Crkveno-pravni pisac protojerej Jovan Jeremić je branio „autonomiju“ Karlovačke mitropolije nakon ujedinjenja 1918.

Sadašnji srpski patrijarsi se smatraju nasljednicima karlovačkih patrijaraha.

Eparhije

U sastavu Karlovačke patrijaršije je bilo sedam eparhija. Na prostoru Ugarske postojala je Vršačka, Temišvarska, Budimska i Bačka eparhija, a na prostoru Srema, Slavonije i Hrvatske bile su Karlovačka, Pakračka i Plašćanska ili Gornjokarlovačka.

Sremsko-karlovačka eparhija je bila arhiepiskopija, a njen arhiepiskop ujedno je bio i mitropolit, odnosno od 1848. godine i patrijarh srpski. Od 1911, uz njega kao episkop postoji i arhidijecezanski vikar.

Literatura

• Radoslav M. Grujić: „Pravoslavna srpska crkva“

Vidi još

• Karlovačka mitropolija

• 
  Grb
• 
  Područje patrijaršije (1909)