Limfokela
| Limfokela | |
|---|---|
| Specijalnost | Kardiologija |
| Klasifikacija i eksterni resursi | |
| ICD-10 | I89.8 |
| ICD-9 | 457.8 |
Limfokela je jedna od mogućih komplikacija u hirurgiji, koja nastaje zbog akumulacija limfne tečnosti u obliku ciste. Nastaje u području na kome je obavljena operacija — nakon pazušne disekcije, mastektomije ili limfadenektomije obavljene tokom lečenja raka prostate ili mokraćne bešike i transplantacije (na mestu gde je izvršena transplanatcija organa), npr. bubrega. Najčešće se otkrivaju unutar šest nedelja od operacije, ali se mogu pronaći i do osam godina nakon transplantacije organa. Spontani razvoj hidrokele je retkost.
Dijagnostikuju se rutinskim ultrasonografijom. S obzirom da velika većina ne uzrokuje smetnje (asimptomatski oblik) njihovo lečenje nije potrebno, jer se proces spontano resorbuje, i samo kod pacijenta treba pratiti dalji tok bolesti. Lečenje simptomatskih limfokela trebalo bi započeti perkutanom, ultrazvučnom vođenom drenažom uz injektiranje sklerozansa u šupljinu limfokele. Laparoskopska fenestracija je alternativa perkutanoj drenaži, pogotovo kod postdrenažnih recidiva i kada lokalizacija limfokele potencijalno može dovesti do stvaranje komunikacije između limfokele i peritonealne šupljine.[1]
Epidemiologija[uredi | uredi kod]
Njihova učestalost na globalnom nivou kreće se od 0,6 do 26%.[2][3][4]
Učestalost limfokele nakon transplantacije bubrega kreće se 1-20%, a po nekim studijama i više.[5][6][7][8][9].
Limfokel nakon transplantacije bubrega[uredi | uredi kod]
Nakon transplantacije bubreg u limfokeli limfna tečnost najčešće potiče iz organizma primaoca ali može poticati i iz limfnih struktura grafta ili sa njegove površine.
Ostali uzroci mogu biti:
- odbacivanje grafta
- imunisupresija
- gojaznost bolesnika
- primena heparina
Klinička slika[uredi | uredi kod]
Kako je limfokela pretežno asimptomatska bolest, ona ne uzrokuje postoperativni bol, mađutim, kod simptomatskih limfokela, dosta retko, pacijenti se mogu žaliti na osećaj pritiska u području operisanog dela.
Dijagnoza[uredi | uredi kod]
Postavlja se najčešće ultrasonografijom.
Ako je dijagnoza ultrasonografijom nejasna ili u pripremi za operativni zahvat može se primeniti komjutericovana tomografije (CT).
Tarapija[uredi | uredi kod]
Terapijske mogućnosti u lečenju limfokela uključuju: perkutanu drenažu, ubrizgavanje sklerozirajućeg sredstva, otvorenu hiruršku peritonealnu marsupijalizaciju ili u novije vreme laparoskopsku fenestraciju. Dana se u hirurgiji sve više koristi, kao metoda izbora, laparoskopska marsupijalizacija limfokele.
- Perkutana drenaža limfokele i skleroterapija
Perkutana drenaža je jednostavna, sigurna i relativno jeftina metoda koja se, u slučaju potrebe, može više puta ponavljati.[10] Izvodi se tako što se u lokalnoj anesteziji iglom prodre u šupljinu limfokeli i potom špricem, isprazni njen sadržaj.
Drugi način je punkcija, tokom koje se pod lokalnom anestezijom u limfokelu ubaci set cevi, kroz koje limfa izlazi, a zatim se u ispražnjenu šupljine ušpricava sklrozirajuće sredstvo.
Stopa recidiva kreće se od 33% kod samostalne drenaže, i smanjuje se korištenjem sklerozirajućeg sredstva na 5,5—25% slučajeva.[11]
Iako je perkutana drenaža relativno jednostavan i siguran postupak, u literaturi su opisani slučajevi gubitka presađenog organa nakon skleroterapije limfokele primenom sirćetne kiseline zbog razvoja tromboze arterije i vene transplantiranog organa.[12]
- Otvorena transperitonealna marsupijalizacija limfokele
Ova hirurška tehnika, ima za cilj stvaranje adekvatnog peritonealnog „prozora“ kroz koji će se limfa drenirati iz limfokele u peritonealnu šupljinu (i zasnovana je na velikoj površini i sposobnosti apsorpcije).
Iako se ova metoda smatra idealnom za definitivno rešenje promene bez komplikacija, kod nje postoji stopa recidiva koja se kreće od 10% do 20%, a povezana je i sa značajnim posleoperativnim morbiditetom.[13]
- Laparoskopska marsupijalizacija limfokele
Ova metoda je postala alternativa otvorenoj metodi, zbog toga što smanjuje morbiditet a daje podjednako dobre rezultatate.
Limfokeli koje su locirane lateralno i iza presđenog organa su teško dostupne ovim pristupom, a jedna od relativnih kontraindikacija je raniji višestruki intraabdominalni hirurški zahvat što otežava sigurno uvođenje troakara.[13]
Laparoskopska marsupijalizacija limfocele ima — stopu recidiva od 13%, u 6% bolesnika dolazi do povrede drugih organa, a u 6% bolesnika se mora obaviti otvorena konverzija.[14][15]
Prilikom laparoskopske fenestracije limfokele, identifikacija mesta za inciziju zida limfokele je izuzetno bitna za dobar uspeh intervencije.
Izvori[uredi | uredi kod]
- ↑ D. Markić, M. Valenčić, A. Maričić, R. Oguić, S. Sotošek, J. Španjol, K. Krpina, J. Ahel, S. Živčić-Ćosić, Ž. Fučkar. Limfocele i transplantacija bubrega Arhivirano 2016-03-04 na Wayback Machine-u Acta Med Croatica, 65 (2011) 305-309
- ↑ Schweizer RT, Cho S, Kountz SL, Belzer FO. Lymphocelesfollowing renal transplantation. Arch Surg 1972;104: 42-5.
- ↑ Braun WE, Banowsky LH, Strafon RA i sur. Lymphocytesassociated with renal transplantation. Report of15 cases and review of the literature. Am J Med 1974; 57:714-29.
- ↑ Howard RJ, Simmons RL, Najarian JS. Preventionof lymphoceles following renal transplantation. AnnSurg 1976; 184: 166-8.
- ↑ Zincke H, Woods JE, Leary FJ i sur. Experiencewith lymphoceles after renal transplantation. Surgery1975; 77: 444-50.
- ↑ Kay R, Fuchs E, Barry JM. Management of postoperativepelvic lymphoceles. Urology 1980; 15: 345-7.
- ↑ Khauli RB, Stoff JS, Lovewell T, Ghavamian R, Baker S. Post-transplant lymphoceles: a critical look intothe risk factors, pathophysiology and management. JUrol 1993; 150: 22-6.
- ↑ Fuller TF, Kang SM, Hirose R, Feng S, Stock PG, Freise CE. Management of lymphoceles after renal transplantation:laparoscopic versus open drainage. J Urol2003; 169: 2022-5.
- ↑ Atray NK, Moore F, Zaman F i sur. Post transplantlymphocele: a single centre experience. Clin Transplant2004; 18: 46-9
- ↑ Iwan-Zietek I, Zietek Z, Sulikowski T i sur. Minimally invasive methods for the treatment of lymphocele after kidney transplantation. Transplant Proc 2009; 41: 3073-6.
- ↑ Tasar M, Gulec B, Saglam M, Yavuz I, Bozlar U, Ugurel S. Posttransplant symptomatic treatment with percutaneous drainage and ethanol sclerosis: long-term follow-up. Clin Imaging 2005; 29: 109-16.
- ↑ Adani GL, Baccarani U, Bresadola V i sur. Graft loss due to percutaneous sclerotherapy of a lymphocele using acetic acid after renal transplantation. Cardiovasc Intervent Radiol 2005; 28: 836-8.
- ↑ 13,0 13,1 Winfield HN, Cadeddu JA. Other applications of laparoscopic surgery. U: Walsh PC, Retik AB, Vaughan ED, Wein AJ, ur. Campbell’s Urology. Philadelphia: WB Saunders, 2002, 3687-705
- ↑ Nghiem DD, Beckman I. Intraperitoneal catheterdrainage of lymphocele: an outpatient procedure.Transpl Int 2005; 18: 721-3.
- ↑ Hsu Th, Gill IS, Grune MT i sur. Laparoscopiclymphocelectomy: a multiinstitutional analysis. J Urol2000; 163: 1098-99.