Bitka kod Chemilléa
| Bitka kod Chemilléa | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Deo Rata u Vendéeu | |||||||
 D'Elbée štiti zarobljene republikance nakon bitke kod Chemilléa, slika čiji je autor Edmond Marie Félix de Boislecomte. | |||||||
| |||||||
| Sukobljene strane | |||||||
 Republika Francuska |
 Vandejski pobunjenici | ||||||
| Komandanti i vođe | |||||||
|
Jean-François Berruyer Charles Duhoux de Hauterive |
Maurice Gigost d'Elbée Jacques Cathelineau | ||||||
| Snaga | |||||||
| 4000 ljudi | 6000 ljudi | ||||||
| Žrtve i gubici | |||||||
|
15 mrtvih 60 ranjenih 400 zarobljenih | 200 mrtvih | ||||||
Bitka kod Chemilléa, također poznata i kao Chemilléski šok (fr. Choc de Chemillé) se odigrala 11. aprila 1793. na zapadu Francuske za vrijeme Vandejskog rata između vandejskih kontrarevolucionarnih pobunjenika na jednoj, i snaga republikanske vlade na drugoj strani.Do bitke je došlo mjesec dana nakon početka pobune u Vandeji, odnosno nakon što su republikanske snage pokrenule prvu veću ofanzivu sa ciljem njenog gušenja. Tom prilikom je general Jean-François Berruyer, zapovjednik republikanskih snaga u oblasti Anjoua, formirao kolonu i iz Angersa 10. aprila započeo marš prema mjestu Chemillé. Tamo ih je sljedeći dan dočekala seljačka vojska pod zapovijedništvom Mauricea Gigosta d'Elbéea i Jacquesa Cathelineaua. Seljaci su imali neznatnu premoć u ljudstvu, ali su u odnosu na republikanske vojnike bili slabo naoružani, opremljeni i obučeni. Zbog toga su se pobunjenici utvrdili u samom mjestu gdje je tokom dana došlo do prilično duge i konfuzne borbe. Do kraja dana se činilo da će republikanci nadvdladati, ali je predvečer došlo do incidenta kada je grupa u prethodnim borbama zarobljenih republikanskih vojnika, iskoristivši mrak, počela trčati prema republikanskim linijama. General Berruyer je zbog toga zapovijedio da se prekine paljba, a što je, pak, odmah zapazio d'Elbée i odmah zapovijedio napad na republikansko lijevo krilo. Berruyer je zbog toga zapovijedio povlačenje prema Saint-Lambert-du-Lattayu, a zbog čega je bitka završila pobunjeničkom pobjedom. Ona je bila kratkotrajna, s obzirom da su se pobunjenici, isrcrpljeni i ostavši bez municije, pred novim republikanskim napadom povukli bez borbe, omogućivši Berruyeru da zauzme Chemillé.
Sama bitka je postala manje poznata po ishodu, nego po događaju koji se zbio neposredno nakon nje. Usprkos pobjede, pobunjenici su pretrpjeli znatno veće gubitke od republikanaca - poginulo ih je oko 200; sa druge strane se nakon bitke kod njih našlo oko 400 zarobljenih republikanaca. Mnogi od seljaka su se nakon bitke zbog toga željeli osvetiti tako što masakriraju zarboljenike. D'Elbée ih je u tome spriječio nastojeći apelirati na njihovu katoličku vjeru te je, kada su pokušali doći do zarobljenika, stao pred njih i stao recitirati Očenaš. Seljaci su počeli recitirati Očenaš zajedno sa njim, a kada su došli do "i otpusti nam duge naše, kako i mi otpuštamo dužnicima našim" d'Elbée je dodao "Nemojte lagati Bogu". Seljaci su nakon toga zarobljenike ostavili na životu. D'Elbéeva gesta je kasnije ovjekovječena na vitražu u lokalnoj crkvi te godine 1993. rekontsrurirana na 200. obljetnicu događaja.
Literatura[uredi | uredi kod]
- Yves Gras, La Guerre de Vendée, éditions Economica, 1994, p.31-32.