Za ostale upotrebe, v. Zvezdan (razvrstavanje).
Koordinate: 43° 53′ 30" SGŠ, 22° 13′ 18" IGD
Zvezdan je naseljeno mesto grada Zaječara u Zaječarskom okrugu. Prema popisu iz 2002. bilo je 1675 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 1595 stanovnika).
Naselje se nalazi 6 kilometara zapadno od centra grada Zaječara na obali Crne reke, ili Crnog Timoka, u zapadnom delu zaječarske kotline, sa osloncem na južni obod brda Đule. Veći deo naselja leži na levoj obali Crnog Timoka, dok je na desnoj strani manji deo. Kroz naselje, duž desne obale, prolazi magistralni put Zaječar-Paraćin-Beograd, i regionalni put Zaječar-Metovnica. Atar naselja je površine oko 3.500 hektara
Zvezdan je nastao naseljavanjem sa Kosova u vreme seobe pod patrijarhom Arsenijem III Čarnojevićem 1690. godine. Prema pričama najstarijih meštana, preci Zvezdanaca živeli su nekada u selu Ravnoj Senici, u blizini Lipljana. Sa Kosova je po predanju došlo 9 porodica sa starešinama koji su se zvali: Janča, Miljko, Bana, Beka, Rajko, Pasojka, Inđa, Joja i Sandul. Za Sandula se pričalo da je bio poznati vodeničar u Ravnoj Sjenici.
Po jednoj verziji, veća grupacija Kosovljana, koja je išla dolinom Južne Morave i preko Čestobrodice, skrenula je na istok, i podelila se na nekoliko manjih grupa koje su pošle dalje dolinom Crne reke. Tako je jedna u sumrak stigla na mesto gde je i zanoćila, i stanište nazvala Sumrakovac. Druga grupa je dugo putovala i jedne noći se zaustavila u ravnici, u donjem toku Crne reke. Te noći nebo je bilo tako prekriveno zvezdama „da je jedna drugu isterivala“. Umorni putnici su se dugo divili zvezdanoj noći, idućeg jutra nisu krenuli dalje, a svoje naselje nazvali Zvezdan. Po drugoj verziji, ime je nastalo po kuli svetilji koja se nalazila „više sela ka selu Gamzigradu“. Ovu kulu su sagradili Latini da bi pomogli putnicima koji su noću tuda prolazili. Kulu su nazivali „Zvezda“ i vremenom je došlo do imena Zvezdan. Stari Zvezdanci kažu da ime mesta potiče od Zvezde kako se zvalo selo blizu Ravne Sjenice, odakle su se navodno Zvezdanci doselili.
U naselju Zvezdan živi 1407 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 43,9 godina (42,2 kod muškaraca i 45,7 kod žena). U naselju ima 538 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,11.
Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).
- Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
|
|
Stanovništvo prema polu i starosti [2]
|
|---|
|
m |
|
|
ž |
| ? |
1 |
|
|
2 |
| 80+ |
20 |
|
|
43 |
| 75-79 |
39 |
|
|
41 |
| 70-74 |
31 |
|
|
58 |
| 65-69 |
47 |
|
|
63 |
| 60-64 |
56 |
|
|
60 |
| 55-59 |
60 |
|
|
41 |
| 50-54 |
68 |
|
|
66 |
| 45-49 |
77 |
|
|
73 |
| 40-44 |
69 |
|
|
57 |
| 35-39 |
52 |
|
|
51 |
| 30-34 |
51 |
|
|
51 |
| 25-29 |
53 |
|
|
43 |
| 20-24 |
54 |
|
|
40 |
| 15-19 |
61 |
|
|
42 |
| 10-14 |
41 |
|
|
32 |
| 5-9 |
35 |
|
|
42 |
| 0-4 |
27 |
|
|
28 |
| prosek |
42.2 |
|
|
45.7 |
Domaćinstva
Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.
| Godina popisa
|
1948.
|
1953.
|
1961.
|
1971.
|
1981.
|
1991.
|
2002.
|
| Broj domaćinstava
|
380
|
393
|
446
|
453
|
509
|
484
|
538
|
|
Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.
| Broj članova
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10 i više
|
Prosečan broj članova
|
| Broj domaćinstava
|
79
|
148
|
116
|
97
|
48
|
31
|
14
|
5
|
-
|
-
|
3.11
|
|
Domaćinstva
Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.
| Godina popisa
|
1948.
|
1953.
|
1961.
|
1971.
|
1981.
|
1991.
|
2002.
|
| Broj domaćinstava
|
739
|
201
|
468
|
50
|
20
|
-
|
731
|
|
Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.
| Broj članova
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10 i više
|
Prosečan broj članova
|
| Broj domaćinstava
|
99
|
451
|
154
|
27
|
-
|
|
|
|
|
|
|
|
Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja
| Pol
|
Ukupno
|
Poljoprivreda, lov i šumarstvo
|
Ribarstvo
|
Vađenje rude i kamena
|
Prerađivačka industrija
|
Proizvodnja i snabdevanje...
|
Građevinarstvo
|
Trgovina
|
Hoteli i restorani
|
Saobraćaj, skladištenje i veze
|
| Muški
|
367
|
28
|
-
|
10
|
149
|
6
|
27
|
41
|
6
|
39
|
| Ženski
|
193
|
28
|
-
|
1
|
53
|
3
|
2
|
37
|
7
|
10
|
| Oba
|
560
|
56
|
-
|
11
|
202
|
9
|
29
|
78
|
13
|
49
|
| Pol
|
Finansijsko posredovanje
|
Nekretnine
|
Državna uprava i odbrana
|
Obrazovanje
|
Zdravstveni i socijalni rad
|
Ostale uslužne aktivnosti
|
Privatna domaćinstva
|
Eksteritorijalne organizacije i tela
|
Nepoznato
|
| Muški
|
2
|
7
|
20
|
6
|
15
|
8
|
-
|
-
|
3
|
| Ženski
|
4
|
2
|
8
|
7
|
27
|
2
|
-
|
-
|
2
|
| Oba
|
6
|
9
|
28
|
13
|
42
|
10
|
-
|
-
|
5
|
- ↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
- ↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7
Srbija
