Vatinska kultura

Vatinska kultura
Područje Vatinske kulture
Geografija
Kontinent		Evropa
Regija		Srednja Evropa, Balkan
Zemlja		Srbija, Rumunija, Hrvatska, Bugarska, Bosna i Hercegovina
Glavni lokalitet		Vatin
Društvo
Jezik		indoevropski
Religija		indoevropska
Društveno uređenje		složeno socijalno izdiferencirano društvo
Period
Istorijsko doba		bronzano doba
Nastanak		16. vek pne
Prestanak		13. vek pne
Prethodnici i naslednici
Prethodile su:		Nasledile su:
	Kulture Bakarnog doba	Belegiška kultura
	-	Dubovačko-žutobrdska grupa
Portal:Arheologija

Vatinska kultura je kultura ranog bronzanog doba rasprostranjena u Banatu, Sremu i južnoj Bačkoj, kao i u centralnoj Srbiji.

Nalazišta

Glavna ahreološka nalazišta su:

• Vatin
• Ludoš
• Vršac Židovar
• Omoljica
• Gomolava
• Popov Salaš
• Ljuljaci
• Dobrača

Faze

Milutin Garašanin je Vatinsku kulturu podelio na tri faze:

I faza	Pančevačko omoljička faza	rano i početak srednjeg bronzanog doba
II faza	Vatinsko vršačka faza	srednje bronzano doba
III faza	Belegiš - Ilandža	kraj srednjeg i početak poznog bronzanog doba

Naselja

Naselja su podizana na obalama reka i brežuljcima. Građene su poluzemunice i nadzemne kuće sa temeljima od kamena i drvenim nadzemnim konstrukcijama.

Sahranjivanje

Primenjivala se kremacija. Pokojnici su spaljivani sa odećom i nakitom. Ostaci su polagani u urne.

Keramika

Osnovni keramički oblik je oštro profilisani pehar sa jednom ili dve drške koje nadvisuju obod. Drške su polumesečasto profilisane (ansa lunata) ili imaju rožaste ukrase (ansa kornuta). Ostali oblici:

• trbušaste amfore sa niskim vratom i poklopcem
• dvojni sudovi
• plitke posude
• zoomorfne vaze

Keramika je ukrašavana kanelovanjem, urezivanjem geometrijskih motiva - poput snopova linija, kružića, voluta, spirala, koji su raspoređeni u horizontalne trake. Pravilnost ornamentike kao i upotreba neke vrste šestara je dodirna tačka sa minojskom i mikenskom kulturom.

Metalni predmeti

• pljosnate sekire sa produženim cevastim delom za dršku
• trougaoni bodeži
• ukrasne igle
• narukvice
• prstenje
• privesci
• dugmad

Za nakit su koristili i zlato.

Vidi još

• Bronzano doba
• Belotić Bela Crkva grupa

Literatura

• Praistorija jugoslovenskih zemalja, Bronzano doba, Sarajevo, 1983.