Tollmanov hipotetički bolid

Bolid Alexandera Tollmana, prvi put spomenut u radu Kristen-Tollmannove i Tollmanna (1994), je hipoteza austrijskog profesora geologije dr. Alexandera Tollmana, prema kojoj je jedan ili nekoliko bolida (asteroida ili kometa) udario Zemlju godine 7640. pne. (±200), a nešto manji godine 3150. pne. (±200). Ukoliko se dokaže istinitom, ova hipoteza bi mogla objasniti holocenska izumiranja kao i legende o Sveopćem potopu (Kristen-Tollmann and Tollmann 1994).

Pozitivni dokazi na kojima se temelji hipoteza uključuju stratigrafsko proučavanje tektita, npr. Izohk (1988), Glass (1978), and Prasad and Rao (1990), dendrokoronologiju, te nalaze iz ledene jezgre (iz Camp Centurya na Grenlandu) koji sadrže klorovodičku i sumpornu kiselina (što je indikacija snažnog udara u ocean) kao i dušične kiseline (izazvane naglim zagrijavanjem zraka).

Dokazi koji upućuju na godinu 7640. pne. odgovaraju datumima stvaranja slanih ravnica i jezera koje dan-danas postoje u suhim oblastima Sjeverne Amerike i Azije, što sugerira da su se udari dogodili u oceanima, uzrokujući velike valove visine jednog kilometra koji su poslije prodrli u kontinente, ili je velika količina slane vode izbačena u orbitu da bi pala poput slane kiše, ostavljajući slana jezera u pustinjama.

Prodor soli, pijeska i oceanskih fosila u ovom periodu su obično bila objašnjavana "depresijom" kontinenata uslijed težine pleistocenskog leda, but ali ta objašnjenja ne odgovaraju kontradiktornim zapažanjima o rastu razine mora od 90–120 m u ranom holocenu. Po tome bi bilo nemoguće da more jednostavno poplavi ta područja, a potom naraste preko 90 m a kasnije ostane van njih. U nekim područjima (kao što je Veliko slano jezero u Utahu), nije bilo ledenjaka kada je sol gotovo odmah (u stratigrafskom smislu) zamijenila prethodno slatkovodno jezero.

Veliki valovi i poremećaji klime uzrokovani udarima su mogli dati poticaj pričama o sveopćem potopu koji se spominju u mnogim kulturama, ali je to zasada u domenu špekulacija.

Znanstvena procjena Tollmanove hipoteze o bolidu

Kvartarni geolozi, paleoklimatolozi i planetarni geolozi specijalizirani za udare meteorita i kometa su odbacili Tollmannovu hipotezu o bolidu iznesenu u radu Kristan-Tollmannove i Tollmanna (1994). Oni odbacuju hioptezu jer

1. Dokazi korišteni u njen prilog se mogu protumačiti kao posljedica običnih i manje dramatučnih geoloških procesa
2. Mnogi od događaja koji se vezuju za hipotetički udar su se dogodili u pogrešno vrijeme, ponekad i stotinama tisuća godina prije i poslije hipotetičkih udara; i
3. Postoji manjak pouzdanih fizičkih dokaza o kataklizmičkim poremećajima okoline, odnosno taloga karakterističnih za kilometre visoke tsunamije.