Težina lanaca

Izvor: Wikipedija
Prijeđi na navigaciju Prijeđi na pretragu
Težina lanaca
ŽanrDokumentarni
RežijaBoris Malagurski
UlogeLuis Makenzi, Skot Tejlor, Vlade Divac, Branislav Lečić, Slobodan Samardžić, Srđa Trifković, itd.
MuzikaNovo Sekulović
Jasna Đuran
Kevin Makleod
Datum(i) premijere
17. 12. 2010 (2010-12-17) (Australija)
Trajanje124 min.
ZemljaKanada
Jezikengleski
srpskohrvatski
Web stranicahttp://www.weightofchains.com

Težina lanaca (engl. The Weight of Chains) je dokumentarni film Borisa Malagurskog iz 2010. godine o uzrocima raspada Jugoslavije, ocepljenju Kosova, ratovima 1990-tih, kao i ekonomskoj i geopolitičkoj kolonizaciji novonastalih država na Balkanu.

Film nije isključivo dokumentarni, već i umetničko ostvarenje.[1] Unekoliko navrata se koriste scene iz igranih filmova, o čemu autor filma ne upozorava gledaoce.[2]

Prema rečima autora, film je finansiran od strane običnih ljudi širom sveta, "pre svega iz dijaspore u Australiji, Kanadi i Americi".[3]

O filmu[uredi | uredi kod]

Produkcija[uredi | uredi kod]

Snimanje je počelo septembra 2009. godine uz podršku "Global Research" instituta, organizacije iz Montreala koja se bori protiv globalizacije i novog sveskog poretka.[4] Nakon snimanja u kanadskim gradovima Montrealu, Torontu i Otavi, produkcija je nastavljena 2010. godine u američkim gradovima Dejtonu, Kolumbusu, Njujorku i Vašingtonu, a završena na leto 2010. godine u Sloveniji - Ljubljana; Hrvatskoj - Vukovar, Đakovo, Jasenovac, Zagreb, Gospić, Knin; Bosni i Hercegovini - Sarajevo, Trebinje; Srbiji - Beograd, Subotica, i Kosovu - Kosovska Mitrovica, Trepča, Priština, Orahovac, Prizren i Štrpce.[5] Film je završen oktobra 2010. godine.[6]

Sadržaj[uredi | uredi kod]

"Težina lanaca" predstavlja Borisov pogled na umešanost zapadnih sila u podeli etničkih grupa unutar Jugoslavije i tvrdi da je rat nametnut spolja dok su obični ljudi želeli mir. Međutim, prema autoru filma, ekstremne frakcije sa svih strana, svesrdno podržani od svojih stranih mentora, nadjačali su glasove umerenih i konflikt je izbio. Više od deceniju nakon zadnjeg rata, mržnja i dalje postoji, a ljudi nastavljaju da šire mitove o tome šta se stvarno desilo.[7]

"Težina lanaca", pak, sugeriše da je raspad Jugoslavije posledica jedne velike igre koju Srbija niti je vodila, niti je mogla da spreči.[8] Reditelj u filmu koristi neke dokumente američke administracije vezane za zaštitu americkih ekonomskih interesa iz 1984. i 1990 (o nastojanju uspostavljanja tržinšne ekonomije u Jugoslaviji), koje prikazuje kao ključne za raspad Jugoslavije.[2]

Dobro uštimanom filmskom pričom, autor nastoji dokazati da je krvavi raspad SFRJ uzrokovan interesima SAD i velikih korporacija, na globalnom planu. Na lokalnom nivou, uzroci raspada Jugoslavije su buđenje ustaškog pokreta u Hrvatskoj i radikalnog islama u Bosni i Hercegovini.

Kritike[uredi | uredi kod]

U nekim srpskim medijima film je naišao na pozitivne kritike:

Već bi mogao da stekne epitet „srpski Majkl Mur”, bar prema načinu na koji pravi svoje dokumentarce. Njegov dokumentarac, "Težina lanaca", u kojem su zabeleženi intervjui sa nizom američkih zvaničnika, srpskih, hrvatskih i slovenačkih intelektualaca i novinara, bavi se raspadom Jugoslavije, sa tezom da je rat dirigovan direktno iz Vašingtona i uz pomoć zapadnih sila.

– Stanko Stamenković, novinar "Politike"[9]

Film ima miroljubivu poruku za sve narode na prostoru bivše Jugoslavije. Do današnjeg dana postoji veliki broj interesnih grupa koje šire svoje mitove o tome šta se zapravo desilo tokom 90-tih, a mitovi se uglavnom svode na crno-bele priče koje karakterišu jednu stranu kao jedinog krivca za rat. Mržnju i šovinizam će Malagurski pokušati da razobliči pozitivnim pričama iz ratova - ljudi koji su pomagali jedni drugima bez obzira na etničku pripadnost.

– Srđan Marjanović[10]

U nekim drugim srpskim i regionalnim medijima film je naišao na negativne kritike:

Hrabar i po nama ne baš uspeo pokušaj razjašnjavanja naizgled nevidljivih niti koje su se plele oko raspada Jugoslavije i otcepljenja Kosova... Očit je napor da se nekadašnja Jugoslavija opiše u romantičnom tonu kao uspešna i napredna država, koja je postala žrtva unutrašnjih i spoljašnjih neprijatelja. Takodje, rediteljski rukopis je baziran na isticanju samo onih, pojedinačnih istorijskih i emotivnih elemenata na kojima se gradi i potvrdjuje opšti smer filma, bez davanja prostora drugačijem mišljenju.

– Filmski kritičar portala Bašta Balkana[11]

"Moja kritika" ocenjuje da je "Težina lanaca" prosrpski film, jedna argumentovana teorija zavere, koja pokušava da opovrgne mišljenje o srpskoj krivici za ratove na Balkanu 1990-ih godina. Autor pokušava da dokaže da su moćne kompanije rasturile Jugoslaviju u želji da državice nastale nakon njenog raspada pretvore u svoje kolonije, i da su u tome uspele:

Jer, gledajući film, gledalac može da pomisli da je Srbija, koja se jedina suprostavljala američkoj kolonizaciji, bila na pravoj strani, sa sve Miloševićem na čelu i sa svime onim što je pratilo njegovu vladavinu... Takođe, neshvatljivo mi je da Zoran Đinđić nije čak ni pomenut u čitavom filmu.

– Emil Živadinović, sa portala Moja Kritika[12]

Živadinović podseća da je Malagurski prikazao sve loše strane ujedinjene Evrope (izumiranje malih ekonomija i poljoprivrede, neravnopravna konkurencija...) ali ne iznosi niti jednu jedinu dobru stranu EU (svi putuju slobodno kuda god žele, ljudi i roba ne poznaju granice, za svakog postoji mogućnost zapošljenja postoji u bilo kojoj zemlji...).[13]

Bosanskohercegovački pjesnik i pisac Zijad Burgić smatra da ovaj film, pravljen na matrici “kosovskog mita”, predstavlja "još jedan od uradaka iz serije prikrivanja srpske odgovornosti za krvave balkanske ratove iz zadnje dekade prošlog stoljeća".[2] Redatelj Boris Malagurski je okupio kremu desničarskog miljea, lobiste za navodni “srpski interes” u Americi i Kanadi, među kojima su i poznati negatori genocida u Srebrenici, kao Srđa Trifković.[2] Pored njih, u filmu su intervjuirani i ljudi u čiju dobronamjernost ne treba sumnjati, kao Rade Aleksić, otac Srđana Aleksića iz Trebinja, poznatog po hrabrom činu da stane u zaštitu sugrađanina druge nacionalnosti i bude ubijen od strane pijanih srpskih vojnika. Očigledno je da jedan dio ljudi nije znao kako će njihovo učešće u filmu biti iskorišćeno.[2] Na primer, reditelj je na ekstremno propagandan način, radi prebacivanja krivice za rat na Hrvate, iskoristio intervju sa suprugom Josipa Kira, prijeratnog šefa policije u Osijeku, ubijenog od strane hrvatskih nacionalista. U istom kontekstu se koristi i priča vezana za ubistvo Milana Levara, Hrvata koji je ubijen takođe od strane hrvatskih nacionalista, zato što je bio tokom rata protiv vršenja zločina nad Srbima u Gospiću.[2]

Film i svi akteri u filmu su, upotrijebljeni, a neki i zloupotrijebljeni, samo da se zataška istorijska odgovornost Srba za rat.

– Zijad Burgić[2]

Burgić ocenuje da se najveći propagandni trik filma sastoji upravo u onome šta film ne sadrži! U filmu nema riječi o aktivnostima SANU i poznatom Memorandumu iz druge polovine ’80-tih; nema riječi o vojnim planovima tada već dobro reformirane JNA i jakom uticaj u njoj velikosrpskih nacionalista, vojnim planovima Ram 1 i Ram 2; ne govori se o planovima i granicama Velike Srbije; u filmu ni riječi nema o ratu u Hrvatskoj, posebno ne o borbenim dejstvima u BiH. U filmu nećete naći ništa o grozotama i razaranju Vukovara, bombardovanju Dubrovnika, osim možda sporadično. O naoružavanju srpskih civila u Bosni i Hercegovini od strane JNA... o koncentracionim logorima... o Ravnom, Zvorniku i Bijeljini... o Prijedoru, Kozarcu, Brčkom... o opsadi Sarajeva i njegovom stradanju... O genocidu u Srebrenici i ubijanju preko 8000 ljudi... Kada se govori o zločinu i zločincima u ovom filmu onda tu nećete vidjeti Miloševića, Karadžića, Mladića ili Gorana Hadzića. Ali ćete sve saznati o navodnim zločinima drugih.[2]

Reference[uredi | uredi kod]

  1. ↑ „ČEKAO SAM DA NEKO SNIMI TEŽINU LANACA”. Arhivirano iz originala na datum 2012-06-27. Pristupljeno 2012-06-20. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Laži, šutnja, video trake
  3. ↑ Wannabe intervju: Boris Malagurski
  4. ↑ “Težina lanaca”: Šta se stvarno desilo?
  5. ↑ Preview of New Film on Breakup of Yugoslavia Global Research TV
  6. ↑ About the film Arhivirano 2011-11-10 na Wayback Machine-u The Weight of Chains
  7. ↑ Intervju sa Malagurskim Novine Toronto
  8. ↑ „MojaKritika: Emil Živadinović, 2012”. Arhivirano iz originala na datum 2014-01-29. Pristupljeno 2012-06-15. 
  9. ↑ Kultura: Dobri ljudi u zlim vremenima Politika
  10. ↑ „Težina lanaca u Srbiji”. Arhivirano iz originala na datum 2011-01-30. Pristupljeno 2012-06-15. 
  11. ↑ Težina lanaca Jugonostalgije
  12. ↑ „MojaKritika: Emil Živadinović, 2012”. Arhivirano iz originala na datum 2014-01-29. Pristupljeno 2012-06-15. 
  13. ↑ „MojaKritika: Emil Živadinović, 2012”. Arhivirano iz originala na datum 2014-01-29. Pristupljeno 2012-06-15. 

Spoljašnje veze[uredi | uredi kod]

Izvor: https://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=Težina_lanaca&oldid=41829795