Taor

Gradište Tauresium
Zemlja	Makedonija
Nadmorska visina	240
Civilizacija	Rimsko carstvo
Gradište Tauresium
Period postojanja	1. - 6. vijek
Koordinate: 42°0′N 21°48′E

Taor (latinski: Tauresium, makedonski: Таор) je današnje prigradsko naselje udaljeno oko 20 km od centra Skopja, u opštini Zelenikovo na lijevoj obali rijeke Vardar na ulazu u Taorsku klisuru, Republika Makedonija.

Za ranog Bizanta to je bilo utvrđeno naselje, rodno mjesto bizantskog cara Justinijana Velikog. U Tauresiumu je rođen i ostrogotski kralj Theodahad oko 480. godine.

Arheološka iskapanja

Pored Taora nalazi se arheološko nalazište Gradište (makedonski: Градиште) sa tri različita sloja iz: bakarnog doba, kasne antike i srednjeg vijeka.

Na lokalitetu je najinteresantniji nalaz kasno antičke utvrde, trokutastog tlocrta, sa tornjevima na uglovima, jakim zidinama i bastionom, ova utvrda prostire se na površini od 2, 2 ha.

Na lokalitetu su otkriveni ostaci vodovoda, nekropole iz kasne antike, dio mramorne biste, i kovanice rimskih vladara između 4. st. i 6. st. U blizini lokalne crkve pronađeni su kameni stupovi ranokršćanske bazilike.

Na Taor kao lokaciju antičkog izgubljenog grada Taurisiuma, prvi je upozorio prije više od sto godina engleski arheolog i putopisac Arthur Evans, on je čak mislio da je to i Justiniana Prima. Iz pisanih izvora je poznato da se Justinijan rodio u Taurisiumu, u blizini utvrde Baderiana, najviše zahvaljujući službenom carskom biografu Prokopiju. Ovo naselje razrušeno je u velikom potresu 518. godine. Zna se da je Justinijan u znak ljubavi prema rodnom kraju vrlo brzo obnovio naselje, nazvano po njemu Justiniana Prima.

Pogled na arheološko nalazište Gradište

Dosadašnja (novija) arheološka iskapanja doista su potvrdila postojanje jednog utvrđenog naselja iz 6 stoljeća, kako je to uostalom i zapisao Prokopije. Isto tako pronađeni su i ostatci jedne cestovne utvrde kod današnjeg sela Bader (makedonski: Бадер) iz 4. st. - i 6. st., neki stručnjaci su uvjereni da bi to morala biti Prokopijeva - Baderiana, tim više što ime obadva lokaliteta nije slavenskog porijekla.

Ipak ni novija istraživanja koja se provode od 2000 godine pod nadzorom Muzeja grada Skoplja i arheologa Kire Ristova, još uvijek nisu potpuno potvrdila da je to Justiniana Prima. Pažnju arheologa zasad privlači otkriće dva veća javna objekta.

Vanjske poveznice

Taor na Wikimedijinoj ostavi

• По трагите на ,,Изгубениот град - Iustiniana Prima ” ((mk))
• Археолошкиот локалитет Градиште, с. Таор со сопствен веб сајт ((mk))