Talijanska republikanska partija
| Talijanska republikanska partija
Partito Repubblicano Italiano
| |
|---|---|
| |
| Lider | Corrado Saponaro |
| Osnovana | 21. april 1895. |
| Sedište | Via Euclide Turba, 38 00186 Rim |
| Ideologija | Lijevi centar, nakon tog Desni centar i Centrizam, Liberalizam, Radikalizam, Antiklerikalizam, Republikanizam |
| internet stranica | |
Talijanska republikanska partija (Partito Repubblicano Italiano, akronim: PR) je talijanska politička partija osnovana 1895. koja djeluje do danas.[1]
Historijski lideri te partije bili su Giorgio La Malfa i Giovanni Spadolini.
Historija[uredi | uredi kod]
Republikanska partija je nastala na bazi ideja Giuseppe Mazzinija, sa ciljem da transformira Kraljevinu Italiju u Republiku.[1]
Na samom početku Republikanci su bili dio ljevice, bliski radnicima, a tu poziciju su zadržali i nakon pojave i rasta popularnosti socijalističkih organizacija. Često su surađivali sa Radikalnom partijom Italije, pa i sa Talijanskom socijalističkom partijom, sa kojom su se 1918. čak pokušali i ujediniti.[1]
Prije Drugog svjetskog rata bili su uvjek samo opozicija, nikad u vladi, djelovali su do 1926 kad su im Fašisti kao i svim drugim partijama zabranili rad, pa su nastavili raditi u emigraciji kao dio antifašističkog fronta.[1] Dio članova borio se u Španjolskom građanskom ratu na strani Republike.[1]
Republikanci su obnovili rad u zemlji pred kraj Drugog svjetskog rata. Na izborima za Ustavotvornu skupštinu 1946. osvojili su 4,6%, pa su po prvi put ušli u De Gasperijevu vladu (podpredsjednik Randolfo Pacciardi).[1] Ušli su i u drugu De Gasperijevu vladu i to sa dva bivša člana Partije Akcije koji su im se pridružili Ugo La Malfa i Ferruccio Parri. Počevši od 1948. Republikanci su skrenuli prema desnom centu, ali su u sudjelovali centrističkim vladama samo do 1953. Te godine iz partije je izašla lijeva frakcija na čelu sa Parriem i Pierom Calamandreiom.[1]
Republikanci su se vratili u vladu lijevog centra kad ih je vodio Oronzo Reale, inzistirajući da ministar financija bude njihov ekspert za ekonomiju La Malfa. Partija je 1964. doživjela novi raskol, ovaj put ih je napustila desna frakcija, predvođena Randolfo Pacciardiem, u ime sve žešćeg antikomunizma.[1]
Sedamdesetih godina Republikanska partija je i dalje imala važnu ulogu i bila je među snagama koje su se otvorile put za ulazak u vladu Komunističkoj partiji. Sekretar partije La Malfa dobio je zadatak da 1979. formira vladu,, ali operacija nije urodila plodom.[1]
Kad je umro La Malfa, Republikance su vodili Giovanni Spadolini i Bruno Visentini, to je bilo doba kad su bili obavezni koalicioni partneri u peteročlanim vladama Italije od (1981.-90.). Sam Spadolini bio je od 1981. -1982. bio je Premijer Italije.[1]
Iako je i Republikance, koje je tad vodio Giorgo La Malfa pogodio - Tangetopoli i proces Čiste ruke (ali nešto manje nego ostale), to se ipak odrazilo na osipanje partije, jer se od dotadašnjeg političkog sistema koalicija sve više počeo transformirati u bipartijski.[1] Kako su od 1995. Republikanci u parlamentu podržavali koalicionu vladu lijevog centra Ulivo, a nakon tog od 2001. Berlusconijevu Kuću slobode, došlo je do novog osipanja partije jer ih je napustila Luciana Sbarbati sa svojim istomišljenicima.[1]
Od tada se Republikanska partija sve više priklanja desnom centu.[1]